Kryeqyteti i Evropës, i njohur si seli e institucioneve të Bashkimit Evropian, do të bëhet edhe vendi i një nderimi kulturor të veçantë. Më 17 tetor, në orën 19:00, në Maison Stepman (Boulevard Léopold II, 250 – Koekelberg, Bruksel), mbahet “Soirée Hommage à Skënder Sherifi”, një mbrëmje solemne kushtuar jubileut të shkrimtarit belgo-shqiptar Skënder Sherifi – 70-vjetorit të lindjes dhe 50-vjetorit të krijimtarisë letrare.
Ky aktivitet, i organizuar nga Les Poètes Ambulants, do të mbledhë poetë, artistë dhe miq të artit nga mbarë Belgjika dhe Evropa, për të nderuar një prej zërave më të veçantë të letërsisë frankofone shqiptare. Sherifi është i njohur për poezinë e tij të thellë dhe filozofike, si dhe për aftësinë për të lidhur gjuhët, kulturat dhe identitetet, duke ndërtuar ura midis botës shqiptare dhe asaj evropiane.
“Një simbol që e ngre imazhin e kombit shqiptar në Evropë”
Mundesh me e lexu edhe…
Në një bisedë përpara eventit për Katror.info, Sherifi e cilëson këtë nderim si një moment me vlerë të thellë shpirtërore dhe simbolike:
“Është një nder i madh dhe i rrallë kur Belgjika dhe Brukseli vendosin të nderojnë një autor shqiptar. Nuk më kujtohet që ky shtet ta ketë bërë një gjë të tillë më parë. Kjo për mua ka simbolikë të fortë, sepse kontribuon në imazhin dinjitoz të kombit shqiptar në Evropë”, shprehet Sherifi.
Sherifi, që prej vitit 2002, figuron në Fjalorin prestigjioz francez të Letërsisë Botërore, ndër autorët më referencialë shqiptarë. Përfshirja e tij, tregon ai, ishte edhe përmbushje e një dëshire të hershme të presidentit Ibrahim Rugova, i cili i kishte përkthyer vetë në shqip dy prej veprave të tij — Lojë dhe Kundërlojë dhe Oksigjeni.
“Rugova më la një amanet shpirtëror: të ruaj veprimtarinë time si pjesë e letërsisë shqiptare dhe ta lë si trashëgimi për brezat e rinj të Kosovës dhe Shqipërisë. Ia përmbusha atë dëshirë që në vitin 2002, kur më përfshinë francezët në fjalorin e tyre.”
Mes Parisit, Brukselit dhe rrënjëve shqiptare
Kur pyetet për ndikimin e përvojës së tij frankofone në krijimtarinë poetike, Sherifi thotë se bota e tij është një ndërthurje mes kulturave:
“Jam produkt i majit 1968 në Paris, i lirë si Rimbaud apo Jimmy Hendrix, me frymë beatnikësh, por edhe me rrënjë të thella shqiptare – oda malësore, eposi, ritet dhe zakonet tona. Kjo më ka dhënë një botë poetike unike që kërkon lexues të përgatitur për ta kuptuar.”
Ai beson se jeta larg atdheut nuk e ka zbehur ndjesinë për rrënjët shqiptare — përkundrazi, e ka thelluar:
“Sa më shumë që je larg, aq më shumë i ndien rrënjët. E kam përjetuar Shqipërinë në shpirt dhe e kam shndërruar në poezi.”
Duke reflektuar mbi vendin që zë letërsia shqipe në mjedisin frankofon, Sherifi shprehet me sinqeritet:
“Pos Ismail Kadaresë, letërsia jonë sot nuk zë një vend specifik në Evropë. Ka autorë të përkthyer, por pa ndikim të qëndrueshëm. Kjo është një e vërtetë që duhet ta pranojmë për t’u rritur”, shprehet ai për Katror.info.
Sherifi ka përfunduar së fundmi një libër ese prej 800 faqesh, me titullin “Njerëzit me bon sens, ju flasin atyre që nuk kanë sens”, një reflektim poetik mbi botën bashkëkohore.
“E kam medituar si poet situatën delirante të botës së sotme – nga Trump e Putini te Macron, Ursula von der Leyen, Ukraina, Izraeli dhe Palestina. Si do ta shihte këtë realitet një artist si Jim Morrison apo Bob Marley? Ky është vizioni i anarshistit shqiptar të rock and roll-it”.
Biografia e Skënder Sherifit
Skënder Sherifi lindi më 16 tetor 1954 në Kosovë. I ati, Shpend Sherifi, ishte oficer i Mbretit Zog dhe i burgosur politik nga regjimi komunist. Nëna e tij, Xhevahire Sadria, një mistike sufiste nga Vuthajt e Plavës e Gucisë, themeloi Tyrben e Sheh Ahmet Shkodrës në Shkodër.
Familja emigroi si refugjatë politikë në Bruksel më 1 gusht 1956, kur Sherifi ishte vetëm një vjeç. U diplomua në Gjuhë dhe Letërsi Frënge në vitin 1980 dhe për shumë vite punoi si gazetar kulture në Belgjikë, duke realizuar mbi 700 intervista me emra të njohur të artit evropian si Gérard Depardieu, Juliette Binoche, Sergio Leone dhe Charles Aznavour.
Nga viti 1992, Sherifi ka ushtruar profesionin e profesorit të gjuhës frënge dhe edukatës qytetare në shkolla belgë, i emëruar nga Ministria e Arsimit në Bruksel. Jeton e vepron në Bruksel, është i martuar me një shqiptare dhe ka një djalë, Rafaelin, 10 vjeç.
Përgatiti Katror.info.
