Arkeologët që punojnë në brigjet e Liqenit të Ohrit në Shqipëri janë të bindur se kanë zbuluar vendbanimin më të vjetër të ndërtuar në liqenet evropiane, duke gjetur kështu prova për gjueti të organizuar dhe për komunitete që merreshin me bujqësi para 8 mijë vjetësh.
Ekipi me pjesëtarë nga Zvicra dhe Shqipëria kalon nën ujë orë të tëra çdo ditë, në thellësi rreth tri metra, duke mbledhur me kujdes shtylla që janë përdorur për t’i mbajtur shtëpitë. Përveç kësaj, ata mbledhin eshtra të kafshëve të egra e të zbutura, objekte të bakrit e të qeramikës, të cilat përmbajnë gdhendje të detajuara.
Albert Hafner nga Universiteti i Bernës, ka thënë se vendbanime të ngjashme janë gjetur në rajonet e Alpeve dhe të Mesdheut, por vendbanimet në fshatin Lin janë gjysmë mijëvjeçari më të moçme, që datojnë ndërmjet 6 mijë dhe 8 mijë vjet më parë.
Mundesh me e lexu edhe…
“Për shkak se gjendet nën ujë, materiali organik është ruajtur mjaft mirë dhe kjo na e jep mundësinë të kuptojmë se si janë ushqyer këta njerëz e çfarë të mbjella kanë pasur”, ka thënë Hafner.
Studime të shumta dëshmojnë se Liqeni i Ohrit, të cilin Shqipëria e ndan me Maqedoninë e Veriut, është liqeni më i vjetër në Evropë, më shumë se një milion vjet. Vjetërsia e këtyre gjetjeve përcaktohet përmes një metode me radiokarbon dhe me dendrokronologji, e cila e mat rritjen vjetore të rrathëve në trungjet e pemëve. Nga zona janë mbledhur më shumë se një mijë artefakte druri, të cilat mund t’i kenë mbajtur disa qindra njerëz. Besohet se kjo zonë përfshin rreth gjashtë hektarë, por deri më tani, pas gjashtë vjetësh pune, vetëm një për qind e saj është gërmuar.
Hafner ka deklaruar se gjetjet tregojnë që njerëzit që kanë jetuar aty kanë ndihmuar në shpërndarjen e bujqësisë dhe blegtorisë në pjesë të tjera të Evropës.
“Ata ende merreshin me gjuajtje dhe me vjelje, por të ardhurat më stabile për vlerat ushqyese i kanë pasur prej bujqësisë”, ka thënë ai.
Arkeologu shqiptar Adrian Anastasi ka thënë se për ta eksploruar tërësisht zonën mund të kalojnë dekada.
“Nga mënyra se si kanë jetuar, ngrënë, gjuajtur, peshkuar e nga mënyra se si është përdorur arkitektura për t’i ndërtuar vendbanimet e tyre, mund të themi se kanë qenë goxha të zgjuar për atë kohë”, ka thënë Anastasi./Reuters
Përgatiti:
