Historia e evolucionit njerëzor është një përrallë komplekse dhe gjarpëruese. Është një përrallë e një peme familjare, degët e së cilës shtrihen në shumë mijëvjeçarë dhe kontinente, shpesh në mënyra të papritura. Shkencëtarët ende po zbulojnë se si ishin të afërmit tanë të lashtë dhe si u përshtatën me jetën në peizazhe të ndryshme. Ndonjëherë, këto përshtatje ishin krejtësisht të çuditshme.
Ata bënë sfera me madhësi bejsbolli
Këto sferoide gëlqerore janë një nga artikujt më pak të kuptuar nga të afërmit tanë të lashtë. Ata duket se janë krijuar me qëllim miliona vjet më parë , por ne nuk e dimë vërtet pse. Në fillim të këtij viti, studiuesit ekzaminuan 150 sferoidë që datojnë nga 1.4 milion vjet më parë nga një vend në veri të Izraelit të sotëm.
Mundesh me e lexu edhe…
Në një studim të fundit, studiuesit përdorën metoda të analizës 3D me koleksionin e sferoideve dhe zbuluan se ato ishin krijuar me një strategji reduktimi të paramenduar, kështu që ato ishin bërë me qëllim, jo rastësisht.
Kolonizuan pyjet e shiut me mjete të vogla
Ata vërtetuan se njerëzit banonin vazhdimisht në këtë zonë pyjore shiu midis 45,000 dhe 8,000 vjet më parë dhe prodhonin vegla guri të miniaturës. Ata merrnin guralecë ose gurë nga përrenjtë për përpunim dhe më pas i vendosnin në një kudhër shkëmbi, duke i goditur me një gur çekiç.
Gjuetarët-mbledhës në pyjet tropikale të Sri Lankës përdorën mjete miniaturë prej guri dhe predha kocke për të siguruar gjueti të suksesshme, këtë e tregoi një studim në fillim të këtij viti . Studiuesit gjetën objekte nga Kitulgala Belilena, një shpellë që është një nga vendet më të famshme arkeologjike të Sri Lankës, me një pasuri të mjeteve prej guri.
U kryqëzuan me Neandertalët dhe Denisovanët
Një koleksion shekullor i dhëmbëve të lashtë të gjetur në fillim të këtij viti sugjeron praninë e një popullate të përzier të Neandertalëve dhe njerëzve modernë në ishujt midis Francës dhe Britanisë. Ky zbulim mbështet më tej provat ekzistuese që tregojnë raste të shumta të ndërthurjes midis këtyre dy grupeve gjatë historisë.
Ata bënë operacione
Arkeologët zbuluan në fillim të këtij viti një varrim 31,000-vjeçar të një të rrituri pa këmbën e majtë. Gjymtyra nuk u përtyp nga kafshët ose nuk u këput nga njerëzit e tjerë gjatë një konflikti. Në vend të kësaj, duket se është shenja e operacionit, një akt mjekësor i qëllimshëm, që sugjeron se operacionet janë shumë më të vjetra nga sa e mendonim.
Studiuesit besojnë se bisturia është bërë nga skaji i mprehtë i një shkëmbi, bambuje ose predha detare. Pas operacionit, individi ka të mundësi të jetë ushqyer, larë dhe pastruar plagët e tij si pjesë e rikuperimit. E gjithë kjo tregon se operacioni ishte i suksesshëm pasi i riu nuk vuante nga infeksioni dhe jetoi gjashtë deri në nëntë vjet pas operacionit.
Ata bënë shtretër 200,000 vjet më pare
Në shpellën kufitare historikisht të pasur, të vendosur midis Afrikës së Jugut dhe Svazilandit, arkeologët zbuluan një paraqitje të shkurtër të jetës së paraardhësve tanë të lashtë. Diçka që na pëlqen të gjithëve. Sigurisht, e kam fjalën për një shtrat. Zbulimi i tre shtretërve të lashtë të bërë nga bari, të vendosura në mënyrë strategjike mbi shtresat e hirit në pjesën e pasme të shpellës midis Afrikës së Jugut dhe Svazilandit, zbulon qasjen inovative të njerëzve të hershëm ndaj jetesës komode. /Katror.info
Përgatiti:
