Kosova është me fat që ka një shoqëri aktive civile, që e mban qeverinë përgjegjëse për veprimet e saj. Është ky një vlerësim, që zëvendës ambasadori britanik në Kosovë, Paul O’Conor, dha gjatë konferencës vjetore të CorrWatch gjatë së cilës u shpalosën rezultatet dhe sfidat e identifikuara gjatë monitorimit një vjeçar të procedurave të rekrutimit, prokurimit publik, dhënies së granteve e subvencioneve, lejeve mjedisore, licencave e menaxhimit të ndërmarrjeve publike.
“Kosova është me fat që ka një shoqëri shumë active civile që luan një rol të rëndësishëm në jetën politike, por sigurisht që iu duhet përkrhaje për fuqizim,” tha Paul O’Connor, zëvendës ambasador i Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë.
Konzorciumi CorrWatch i përbërë nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS), Instituti GAP dhe Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP) përgjatë monitorimit njëvjeçar ka arritur të ndalojë procese të ndryshme të paligjshme.
Mundesh me e lexu edhe…
“Ajo për të cilën ndjehemi mirë është fillimisht bashkëpunimi që kemi pasur me institucionet, qasja që ky projekt ka adaptuar ka qenë që të jemi palë ose partnerë me institucionet, që të ndërhyjmë përgjatë procesit, në mënyrë që procesi që ka paligjshmëri, vonesa, ose çka do që e karakterizon negativisht një proces, e i njëjti të rregullohet dhe të mos përfundojmë në procese të tejzgjatura e në fund të anuluara dhe rrjedhimisht të dëmtohet interesi publik,” tha për Katror Media Arbëresha Loxha Stublla, drejtoreshë e GLPS-së.
Ema Pula menaxhere e projektit, thekson disa nga gjetjet më interesante.
“Në 16 ministri nëse e përfshijmë edhe Zyrën e Kryeministrit, vetëm në katër nga to ka sekretarë me mandat të plotë, ndërsa te të tjerat funksionojnë me ushtrues detyre. Edhe pse janë shpallur konkurset shumë nga to kanë dështuar për shkak të numrit të vogël të kandidatëve, e ndonjëherë edhe për shkak të papërgjegjësisë së institucioneve,” tha Pula, duke sjellë një shembull se si Ministria e Bujqësisë ka anuluar një konkurs në bazë të rekomandimeve të CorrWatch.
E pas këtyre gjetjeve, vetë njëri nga anëtarët e Organit Shqyrtues të Prokurimit, ka thënë puna e shoqërisë civile është duke ua “hapur sytë institucioneve”
Besart Zhuja, hulumtues në Institutin GAP, tregon se përgjatë fazës monitoruese ka pasur raste kur edhe vetë qytetarët janë aktivizuar duke raportuar rastet e dyshimta.
“Kemi edhe whistleblowers (sinjalizues) kur na vijnë ankesa për një process të prokurimit publik ose rekrutimit, lëndë të cilat pastaj i trajtojmë dhe i shohim nëse ka material ligjor për të vepruar më tutje. Në rast se ka material për të vepruar më tutje, ne i bëjmë reagimet tona publike, në rast se institucioni krijon një lloj rezistence në zbatimin e rekomandiemve tona,” tha Zhuja.
Që të tri institucionet e shoqërisë civile, ndjehen mirë se nëse për asgjë, atëherë nga monitorimi i proceseve nga ana e tyre, kanë arritur në disa raste të ndërpresin paligjshmërinë dhe të rrisin transparencën.
“Ne më shumë jemi fousuar te raportet e ndikimit në mjedis që i paraprijnë pëlqimit mjedisor apo ujor, apo dhënies së lejes. Këtu kemi vërejtur që lista e personave të licencuar që i bëjnë këto raporte nuk ka qenë e plotë dhe fatmirësisht dhe me vullnetin e Ministrisë së Mjedisit dhe përmes avokimeve, për herë të parë kjo ministri e ka publikuar listën e plotë në janar të këtij viti,” tha Laura Nushi, monitoruese e projektit, INDEP.
Raporti i publikuar të mërkurën mbulon periudhën nga shkurti i vitit 2023 deri në janar 2024 dhe synohet që ai të shërbejë si një platformë për të ofruar rekomandime për përmirësime të nevojshme. Për zbatimin e projektit tre-vjeçar “Mbështetje për Shoqërinë Civile për të Rritur Mbikëqyrjen Publike dhe Llogaridhënien e Institucioneve Publike të Kosovës”, Konsorciumi CorrWatch ka marrë mbështetjen e Ambasadës së Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë./Katror.info
Përgatiti:
