Feride Rushiti dhe Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), të cilën ajo e drejton janë nominuar për Çmimin Nobel për Paqe 2025. Lajmin e ka bërë të ditur zonja Rushiti përmes një njoftimi në Facebook, shkruan Katror.info.
“Ky vendim për nominim, i propozuar nga deputeti i Parlamentit Suedez, Magnus Jakobsson më mbush me emocione të papërshkrueshme dhe mirënjohje të thellë.
Një falënderim i përzemërt shkon për z. Jacobsson për besimin e tij në misionin tonë dhe për amplifikimin e zërave të atyre që shpesh nuk dëgjohen,” ka shkruar ajo.
Deputeti suedez Jakobsson në propozimin e tij ka thënë se e nominon Dr. Feride Rushiti dhe OJQ-në Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) për Çmimin Nobel për Paqen, në shenjë vlerësimi për kontributet e tyre të jashtëzakonshme në avancimin e të drejtave të njeriut, dinjitetin e të mbijetuarve dhe shërimin e komuniteteve të plagosura nga lufta. Puna e Dr. Rushiti dhe e QKMRT-së përfaqëson fuqinë e dhembshurisë, guximit dhe avokimit të palodhur përballë vështirësive të paimagjinueshme.
“Si mjeke dhe aktiviste për të drejtat e njeriut, Dr. Rushiti ia ka kushtuar karrierën e saj adresimit të pasojave shkatërruese të torturës, dhunës seksuale dhe mizorive të tjera të kohës së luftës. Pas Luftës së Kosovës (1998-1999), ajo themeloi Qendrën Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), organizatën e parë të këtij lloji në Kosovë. Nën drejtimin e saj vizionar, QKRMT ka ofruar mbështetje të rëndësishme mjekësore, psikologjike dhe ligjore për mijëra të mbijetuar, duke siguruar që zërat e tyre të dëgjohen dhe nevojat e tyre të përmbushen,” thuhet në arsyetimin për nominim të Jakobsson.
Tutje ai ka shtuar se avokimi novator i Dr. Rushiti për njohjen e të mbijetuarve të dhunës seksuale gjatë luftës ka transformuar diskursin kombëtar në Kosovë.
“Përpjekjet e saj të palodhura çuan në krijimin e një kornize ligjore që i njeh këta të mbijetuar si viktima civile të luftës, duke u mundësuar atyre qasje në reparacione të shumëpritura. Kjo arritje historike, e realizuar në vitin 2017, ka sjellë dinjitet dhe mbështetje financiare për shumë të mbijetuar dhe qëndron si një simbol shprese për drejtësinë pas konflikteve në mbarë botën.”
“Përtej punës së saj me të mbijetuarit, Dr. Rushiti ka promovuar trajtimin human të të burgosurve dhe të ndaluarve, duke avancuar standardet ligjore dhe etike në sistemin e drejtësisë së Kosovës. Përkushtimi i saj për ndërtimin e një shoqërie të bazuar në respektin për të drejtat e njeriut ka pasur një ndikim të thellë, duke frymëzuar aktorë kombëtarë dhe ndërkombëtarë. Përkushtimi i palëkundur i Dr. Rushiti nuk ka kaluar pa u vënë re. Në vitin 2018, ajo u nderua me Çmimin Ndërkombëtar të Grave të Guximit nga Sekretari i Shtetit i SHBA-së, një njohje e ndikimit të saj transformues në jetën e të mbijetuarve dhe rolit të saj si lidere globale në avokimin për të drejtat e njeriut.”
“Çmimi Nobel për Paqen synon të nderojë individët puna e të cilëve promovon paqen, drejtësinë dhe pajtimin. Dr. Feride Rushiti dhe QKRMT mishërojnë këto ideale përmes përkushtimit të tyre të përjetshëm për mbështetjen e më të cenueshmëve, shërimin e plagëve të konfliktit dhe ndërtimin e një themeli për paqe të qëndrueshme në Kosovë dhe përtej. Për këto arsye, ne mbështesim fuqimisht Dr. Feride Rushiti dhe QKRMT si kandidatë të merituar për Çmimin Nobel për Paqen. Puna e saj/tyre është një dëshmi e qëndrueshmërisë së shpirtit njerëzor dhe e ndikimit të thellë të dhembshurisë në krijimin e një bote më të drejtë dhe paqësore,” thuhet në deklaratën e deputetit Jacobsson.
Në anën tjetër, Rushiti u shpreh se ky moment është një arritje e madhe për të, ekipin e jashtëzakonshëm të QKRMT-së, dhe mbi të gjitha, për të mbijetuarit që qi qendër iu shërbyen për 25 vjet.
“Ky moment i veçantë, na frymëzon të vazhdojmë përpjekjet tona kolektive, duke avokuar globalisht dhe ndarë praktikat e mira të Kosovës, për të trajtuar këtë plagë të rëndë dhe për të kontribuar në parandalimin e dhunës seksuale në konflikt, si dhe në arritjen e drejtësisë për të mbijetuarit.
Faleminderit të gjithë atyre që na kanë mbështetur gjatë këtij çerekshekulli të punës sonë.
Ky moment na takon të gjithë neve që besojmë në një botë më të drejtë dhe paqësore,” ka shkruar ajo.