Sllovenia ka numrin më të madh të bletarëve për kokë banori në Evropë, me 11,000 bletarë për një popullsi prej 2 milionë banorësh.
Ky shtet i vogël i Evropës Lindore është lider në Bashkimin Evropian për politikat e mira të mbrojtjes së polenizuesve duke kryer kërkime përmes rrjetit të madh të bletarisë, duke hartuar legjislacion ose praktika më të mira dhe duke i përhapur ato nga një vend në tjetrin, ashtu siç fluturon një bletë nga lulja në lule.
Sipas Kaja Šeruga, një shkrimtare sllovene e publikuar në Reasons to be Cheerful, suksesi i madh i bletarisë në këtë vend vjen nga fakti se ekziston vetëm një bashkim kombëtar i bletarëve, shkruan Good News Network, transmeton Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Ky monopol është në komunikim të përhershëm me Ministrinë e Bujqësisë, duke siguruar që bletët dhe polenizuesit të marrin mbrojtje të menjëhershme në rast se identifikohen kërcënime.
Šeruga tregon se ishte Shoqata e Bletarëve të Sllovenisë ajo që për herë të parë lidhi pesticidet neonicotinoide me vdekshmërinë e bletëve në vitin 2011. Nuk kaloi as një vit deri kur rekomandimet e Shoqatës u miratuan nga Ministria dhe u vendos një ndalim mbarëkombëtar mbi këtë pesticid neurotoksik, përpara se të miratohej nga e gjithë BE-ja shtatë vite më vonë.
Për më tepër, Šeruga shpjegon se bletaria si një traditë dhe zanat kombëtar e bën më të lehtë ndryshimin e qëndrimeve të njerëzve ndaj polinizuesve. Kryeqyteti i Sllovenisë, Ljubljana, ishte qyteti themelues i rrjetit Bee Path Cities Network në BE, i cili tani përfshin qytete në Portugali, Poloni, Rumani, Greqi dhe Itali.
Një element kyç i kësaj nisme, e cila synon krijimin e hapësirave për polenizuesit në qytet, është praktika e kositjes së vonuar. Me 350 bletarë brenda kufijve të qytetit, autoritetet vendosën në vitin 2020 të mos kositin barin deri në qershor, për t’i mundësuar bletëve dhe polinizuesve të tjerë, që sapo dalin nga gjumi dimëror, të ushqehen me nektarin e luleve të egra si luleradhiqet.
Tani, përfaqësuesit e Departamentit të Mbrojtjes së Mjedisit thonë se marrin më shumë ankesa nga qytetarët nëse një park apo një hapësirë publike është kositur shumë shpejt, sesa për një bar që ka marrë një pamje më të egër dhe të pakontrolluar.
Një trashëgimi e pasur në bletari
Sllovenia ka një specie të sajën autoktone të bletës së mjaltit, të quajtur Carniolan, dhe ka qenë vendi që furnizoi monarkinë e Habsburgëve me trajnerin e parë zyrtar për bletari. Gjithashtu, ajo mban disa pozita drejtuese në Federatën Ndërkombëtare të Bletarëve, të njohur si Apimundia, dhe konsiderohet një lider botëror në këtë fushë.
Nuk është për t’u habitur që Dita Botërore e Bletëve, më 20 maj, është propozuar për herë të parë pikërisht nga sllovenët.
“Bletarët përballen me problemin e ndryshimeve mjedisore që nuk janë miqësore ndaj bletëve dhe polenizuesve të tjerë,” tha Peter Kozmus, nënkryetar i Apimundia.
“Disa prej këtyre problemeve mund t’i zgjidhim vetë, por për të tjerat kemi nevojë për ndihmë, dhe Dita Botërore e Bletëve na u duk mundësia dhe mjeti më i mirë për ta arritur këtë”, përfundoi ajo. /Katror.info
Përgatiti:
