katror.infokatror.infokatror.info
Notification
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
    Lajme
    Më shumë
    Top News
    ASK: Pagat mesatare bruto për vitin 2023 në Kosovë ishin 570 Euro
    8 months ago
    Bota në rrugën e suksesshme drejt energjisë të rinovueshme
    8 months ago
    BE-ja pranë finalizimit të mjeteve për Ballkanin Perëndimor
    8 months ago
    Postimet e fundit
    Kosova merr kryesimin e Fondit për Ballkanin Perëndimor
    1 hour ago
    Nesër përpjekja e 31-të e konstituimit të Kuvendit
    2 hours ago
    Mot me diell, temperaturat deri në 29 gradë
    3 hours ago
    Britania e Madhe dhe BE-ja bien dakord për marrëveshjen për Gjibraltarin
    15 hours ago
  • Lajme të mira
    Lajme të mira
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Motrat e gjejnë njëra tjetrën pas 45 viteve të ndara
    3 years ago
    Mos i leni ëndrrat tuaja të mbeten vetëm ëndrra…
    3 years ago
    Të ngrisim një gotë për…
    3 years ago
    Postimet e fundit
    KFOR shënon “Javën e KFOR-it” në Ferizaj në bashkëpunim me të rinjtë vendorë
    47 minutes ago
    Hapet panairi i 25-të i librit në Prishtinë: “Inteligjenca rrjedh nga libri”
    1 hour ago
    Reuters: Kosova pranon kërkesën e SHBA-së për të strehuar emigrantët
    1 hour ago
    “26 vjet KFOR” – Gjermania rikonfirmon mbështetjen për Kosovën në Ditën e Çlirimit
    2 hours ago
  • People
    People
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Jubileu Platinum i Mbretëreshës Elizabeta e Dytë bën bashkë tërë familjen mbretërore  
    3 years ago
    Kompozitori i Dua Lipës tregon si të komponohet një hit për 30 sekonda
    3 years ago
    Rita Ora & Taika Waititi fejohen gjatë një propozimi të ‘përnjëhershëm’
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Marigona Qerkezi debuton në Royal Opera House në Londër
    34 minutes ago
    Trump thotë se ka arritur marrëveshje tregtare me Kinën
    16 hours ago
    “Kosova në tinguj” në Japoni nga Kuarteti harkor i Filharmonisë së Kosovës dhe sopranoja Adelina Paloja
    18 hours ago
    Turneu “Cowboy Carter”, Beyonce dhuron bileta falas për familjet në nevojë në Londër
    24 hours ago
  • Sporti n’Katror
  • Viral
    Viral
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Video e një kafshe që u bë virale
    3 years ago
    Viral Dance e muajit Qershor në TikTok
    3 years ago
    Momentet që shkuan #viral gjatë procesit të gjykimit për shpifje të Depp dhe Heard
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Të rinjve, ChatGPT po ua zëvendëson edhe psikologun
    15 hours ago
    A duhet të investoni tani në kriptovaluta?
    3 days ago
    CEO i “Anthropic” flet për vendet e punës që do të transformohen nga AI
    7 days ago
    Oclean X Ultra S: Furça e parë elektrike që flet me ju
    7 days ago
  • Shije
    Shije
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Shije vere – receta gatimi me ushqimet e qëlluara për ditët me vapë
    1 year ago
    Noma fitoi çmimin e parë të World’s Best Restaurant vitin e kaluar
    3 years ago
    Vatikani kryeson listën e vendeve që pinë më së shumti verë
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Vaj ulliri me limon për fuqi gjatë ditës
    26 minutes ago
    Niseshteja në ushqimet tona të përditshme dhe ndikimi i saj në shëndet
    1 week ago
    Si të përgatisni në shtëpi lëngjet më të mira për pastrimin e trupit
    1 week ago
    Varësia ndaj sheqerit, çfarë është dhe si mund ta kontrolloni
    1 week ago
  • Udhë
    Udhë
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    E para Kosova!
    8 months ago
    15+ artikuj për kamping me t’cilat ndiheni si n’shtëpi edhe nëse jeni në male të thella
    3 years ago
    Sa kohë duhet të qëndroni në Norvegji për ta parë magjinë e “Northern Lights”
    2 years ago
    Postimet e fundit
    Getaway Magazine: Shqipëria, vendi sekret i Mesdheut ku çdo përvojë ka shijen e një zbulimi
    21 hours ago
    Mendoni se e njihni Korenë e Jugut?! Ja 3 gjëra që duhet të dini para se ta vizitoni këtë vend…
    1 week ago
    DailyMail: Ksamili si “Maldivet e Evropës”
    1 week ago
    “Lonely Planet”: Si të kaloni ditë të paharrueshme në Alpet Shqiptare
    1 week ago
  • Katrori YT
  • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
Duke e lexuar: Enigma e lashtë gramatikore zgjidhet pas 2500 vjetësh nga studenti i doktoraturës
Shpërndaje
katror.infokatror.info
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
  • Lajme të mira
  • Katrori YT
  • People
  • Sporti n’Katror
  • Viral
  • Fun
  • Udhë
  • Shije
Search...
  • Back To Home
  • Categories
    • Lajme
    • Lajme të mira
    • People
    • Viral
    • Sporti n’Katror
    • Shije
    • Udhë
    • Katrori YT
    • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
  • Bookmarks
    • My Bookmarks
    • Newsletter
  • Contact Us
    • Contact
Follow US
Kuriozitet

Enigma e lashtë gramatikore zgjidhet pas 2500 vjetësh nga studenti i doktoraturës

Last updated: 15/12/2022 11:52 AM
173 Shikime
Shpërndaje
Foto: University of Cambridge
Foto: University of Cambridge

Një enigmë e lashtë gramatikore që ka habitur shkencëtarët për 2500 vjet është zgjidhur nga një student i Universitetit të Kembrixhit.

Studiuesi i doktoraturës Rishi Rajpopat më në fund zgjidhi enigmën që ka mundur ekspertët sanskrite që nga shekulli i 5-të para Krishtit. 27-vjeçari e arriti këtë sukses duke deshifruar një rregull të mësuar nga “babai i gjuhësisë”, Pāṇini.

Zbulimi bën të mundur “ardhjen” e çdo fjale sanskrite – duke ndërtuar miliona fjalë gramatikisht të sakta duke përfshirë “mantra” dhe “guru” – duke përdorur “makinën gjuhësore” të famshme të Pāṇini. Ekspertët e gjuhës e konsiderojnë atë si një nga arritjet më të mëdha intelektuale në histori.

Mundesh me e lexu edhe…

Cilat aplikacione janë instaluar më shumë në vendet evropiane në 2024?

Studiuesit kryesorë sanskrite po e përshkruajnë zbulimin si “revolucionar”. Mund të nënkuptojë që kompjuterët mund të mësojnë gramatikën e Pāṇini për herë të parë. Ndërsa studionte doktoraturën e tij, Dr. Rajpopat deshifroi një algoritëm 2500-vjeçar i cili e bën të mundur gjithë këtë.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
The Study Finds Guy

Pse sistemi i Pāṇini është kaq kompleks?

Sistemi i Pāṇini – i cili përfshin 4000 rregulla të detajuara në veprën e tij më të madhe, Aṣṭādhyāyī – u shkrua rreth vitit 500 para Krishtit. Gjuhëtarët thonë se funksionon si një makinë. Futesh në bazën dhe prapashtesën e një fjale dhe duhet t’i kthejë ato në fjalë dhe fjali të sakta gramatikisht përmes një procesi hap pas hapi.

Megjithatë, deri më tani ka pasur një problem të madh. Shkencëtarët thonë se dy ose më shumë nga rregullat e Pāṇini janë shpesh të zbatueshme njëkohësisht në të njëjtin hap, duke i lënë studiuesit të debatojnë se cilin të zgjedhin. Zgjidhja e të ashtuquajturave “konflikte të rregullave”, të cilat prekin miliona fjalë sanskrite, kërkon një algoritëm.

Foto: University of Cambridge

Pāṇini, për të cilin historianët besojnë se jetonte në një rajon në atë që tani është Pakistani veriperëndimor dhe Afganistani juglindor, mësoi një metarule për të ndihmuar në vendosjen se cili rregull është i zbatueshëm në rast të një konflikti rregullash. Për 2500 vitet e fundit, megjithatë, studiuesit e kanë keqinterpretuar metarulën – që do të thotë se ata shpesh përfundonin me një rezultat gramatikisht të pasaktë.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

“Pāṇini kishte një mendje të jashtëzakonshme dhe ai ndërtoi një makinë të pakrahasueshme në historinë njerëzore. Ai nuk priste që ne të shtonim ide të reja në rregullat e tij. Sa më shumë të merremi me gramatikën e Pāṇini, aq më shumë ajo na shmanget”, thotë Dr. Rishi Rajpopat në një deklaratë për media.

Mirëpo çka është sanskritishtja?

Sanskritishtja është një gjuhë e lashtë dhe klasike indo-evropiane nga Azia Jugore. Është gjuha e shenjtë e hinduizmit, por edhe mediumi përmes të cilit është komunikuar për shekuj me radhë pjesa më e madhe e shkencës, filozofisë, poezisë dhe letërsisë tjetër laike të Indisë.

Ndërsa flitet vetëm në Indi nga rreth 25,000 njerëz sot, Sanskritishtja ka një rëndësi politike në rritje në Indi dhe ka ndikuar në shumë gjuhë dhe kultura të tjera në mbarë botën./Katror.info

Përgatiti:

Arsim Buxhovi
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Rriten shtesat për lehona
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Kosova mikpritëse e mijëra trupave ushtarake për “Defender 2025”
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Rama pret liderët evropianë në Tiranë nën tingujt e këngës “Zjerm”
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    FPPK dhe KPP Priping nënshkruajnë marrëveshje për Prishtina Open 2025
TAGGED:Archeologykuriozitetlajme të miraPhDPuzzletop1

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Shpërndaje
Facebook Whatsapp Whatsapp Email Copy Link Print
Artikulli i mëparshëm Foto: Universiteti i Prishtines Studenti i UP-së, Shkëlqim Hetemi fiton garën Spartan në Abu Dabi
Artikulli i ardhshëm Foto: Klan Kosova Promovimi i turizmit bashkon 50 agjenci turistike nga Kosova e Shqipëria
Leave a Comment Leave a Comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Mos e le me t’ikë asgjë - Follow US!

FacebookLike
XFollow
InstagramFollow
YoutubeSubscribe

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Mundesh me e lexu edhe...

Kuriozitet

Cilat aplikacione janë instaluar më shumë në vendet evropiane në 2024?

Kuriozitet

Sa ujë i duhet një papagalli dhe si ta kuptoni nëse është i dehidratuar?

8 Shikime
Kuriozitet

Çanta e parë e Jane Birkin del në shitje në ankand

14 Shikime
Katror.info

Veç lajme të mira :)

katror.info është pjesë e Katror Media and Publicity.

Katror Media është platforma e parë në Kosovë e fokusuar në lajme të mira dhe gazetari konstruktive.

Ekipi ynë i përbërë prej gazetarëve, video-produksionit e profesionistëve në web e rrjete sociale punojnë për t'ju sjellë çdo ditë histori që inspirojnë dhe promovojnë sukseset e shoqërisë sonë.

Projekti i Katror Media "Utilizing AI and other tech tools/opportunities to expand online presence and revenues" është mbështetur nga #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews.
Përmbajtja e publikuar në katror.info është në përgjegjësi të Katror Media dhe nuk pasqyron pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.

Secured by  

Anëtar në

Katror.info anëtar në Këshilli i Mediave të Shkruara të Kosovës KMSHK - Katror.info member of Press Council of Kosovo PCK
 [email protected]
 +38346500508
 Rruga Ahmet Krasniqi, 40 Prishtinë

Për Marketing:

+38346500508
[email protected]
© 2022 - 2024 katror.info
Welcome Back
Username or Email Address
Password

Lost your password?