E vjetër, e rrumbullakët, e papërsosur dhe e bukur – kështu e përshkruajnë fansat e artit korean kavanozin e hënës ose “dalhangari”. Këto tenxhere të thjeshta të bardha kanë magjepsur të gjithë, nga reperi RM, i sensacionit të K-pop BTS, deri te filozofi Alain de Botton. Ish-drejtoresha e Muzeut Victoria dhe Albert të Londrës, Beth McKillop, e ka quajtur kavanozin e hënës një “ikonë të identitetit korean”. Dhe nëse çmimi është ndonjë tregues i popullaritetit, një i tillë është shitur kohët e fundit për mbi 4.5 milionë dollarë në një ankand të Christie’s.
Këtë muaj, një shembull i rrallë nga fundi i shekullit të 17-të ose fillimi i shekullit të 18-të do të dalë në shitje në Sotheby’s në New York, ku pritet të arrijë më shumë se 3 milionë dollarë.
Një kavanoz i madh hënor ka qenë gjithmonë i shtrenjtë, por mendoj se rritja e madhe në çmime dhe vlerë është… sepse tërheqja e tyre tani është globale. Ju keni një grup ndërkombëtar ofertuesish që konkurrojnë për ta, kështu që ka shkuar përtej komunitetit tradicional të koleksionistëve njohës të artit korean.
Mundesh me e lexu edhe…
Etiketat e mëdha të çmimeve rezultojnë gjithashtu nga rrallësia e kavanozëve. Edhe pse është bërë për më shumë se një shekull në furrat mbretërore të mbretërisë së fundit të Koresë, dinastisë Joseon, pak mendohet se ekzistojnë sot. Vlerësimet për numrin e më të mëdhenjve që kanë mbijetuar gjatë viteve variojnë nga 12 në 30. Pasi kanë kaluar nëpër shtëpi ankandesh dhe tregtarë antike anembanë botës, disa prej tyre janë tani në koleksionet e institucioneve si Muzeu Britanik dhe Muzeu i Arteve të Bukura të Bostonit, si dhe në duart e koleksionistëve privatë.
Kavanozët e parë të hënës u krijuan në furrat mbretërore në Gwangju nga viti 1650 deri në 1750. Ato u bënë nga porcelani i pastër i bardhë dhe argjila kaolinë. Poçet pasqyronin vlera të tilla si drejtësia, përulësia, kursimi dhe pastërtia. Ka të ngjarë të përdoreshin në oborr dhe në shtëpitë e klasës së lartë si enë për ushqim dhe lëngje, ose si enë dekorative. Në mesin e shekullit të 20-të, kavanozët e hënës filluan të fitonin vlerësim ndërkombëtar falë admiruesve me ndikim si studiuesi i artizanatit popullor japonez Yanagi Soetsu dhe poçari britanik Bernard Leach, të cilët blenë një nga një dyqan antike në Seul në vitin 1935. /Katror.info
Përgatiti:
