Arkeologët në Gjermani kanë zbuluar një skelet shekullor të kompletuar me një dorë protetike metalike për të zëvendësuar katër gishtat që mungojnë.
Zyra Shtetërore e Bavarisë për Ruajtjen e Monumenteve tha në një deklaratë të botuar javën e kaluar se arkeologët përdorën datim karboni për të vlerësuar se njeriu vdiq diku midis viteve 1450 dhe 1620, në moshën 30 deri në 50 vjeç, shkruan CNN.
Gishtat në dorën e majtë të burrit duket se janë amputuar dhe mbetjet e dorës ishin të rrethuara në një kuti të zgavruar të punuar nga hekuri dhe metali tjetër, duke zbuluar gjendjen e përparuar të mjekësisë në atë kohë, thanë arkeologët.
Mundesh me e lexu edhe…
“Proteza e zbrazët e dorës në dorën e majtë shtoi katër gishta,” tha në deklaratë Walter Irlinger, kreu i departamentit të ruajtjes së monumenteve arkeologjike bavareze.
“Gishti tregues, i mesëm, unaza dhe gishti i vogël janë të formuar individualisht nga llamarina dhe janë të palëvizshëm. Kopjet e gishtave shtrihen paralelisht me njëra-tjetrën, pak të lakuar. Me sa duket proteza ishte ngjitur në trung me rripa,” shtoi ai.
Një pëlhurë e ngjashme me fashë u gjet brenda dorës protetike, duke sugjeruar se ajo ishte përdorur për të qetësuar trungun.
Eshtrat u gjetën në një varr pranë një kishe në qytetin bavarez të Freising, rreth 40 kilometra (25 milje) në veri të Mynihut, gjatë punimeve të shërbimeve.
Freising ishte vendi i disa betejave gjatë Mesjetës dhe gjatë Luftës Tridhjetëvjeçare të 1618-1648. Kjo ndoshta rriti numrin e amputimeve dhe për rrjedhojë çoi në më shumë proteza, thuhet në deklaratë.
Rreth 50 proteza të ngjashme që datojnë nga e njëjta periudhë kohore janë zbuluar në Evropën Qendrore, që variojnë në kompleksitet nga një e palëvizshme si ajo e gjetur në Friesing deri tek një dorë protetike e ndërlikuar, lëvizëse e veshur e famshme nga kalorësi Götz von Berlichingen pas vitit 1530, shtuan arkeologët. .
Dhe një gisht prej druri protetik edhe më i vjetër, 3000-vjeçar, u zbulua nga arkeologët në Egjipt në 1997.
I veshur nga vajza e një prifti, gishti i këmbës u bë për të mundësuar ecjen dhe për t’u dukur estetikisht natyral, zbuluan më vonë arkeologët./21Media/ KultPlus.com
Përgatiti:
