“Unë për vete Sharrin, sidomos, e du shumë, kam kalu shumë kohë në Sharr, sidomos dimrit, kështu që sonte kemi me i këndu natyrës…”
Shpat Deda të shtunën në mbrëmje nuk bëri vetëm muzikë. Ai bashkë me artistë tjerë u bënë bashkë për të ngritur zërin në mbrojtje të Parkut Kombëtar të Sharrit nga efekti i dëmshëm i hidrocentraleve.
EcoZ, në bashkëpunim me Riverwatch, Save the Blue Heart of Europe dhe Euronatur organizuan festivalin e parë ambiental ‘DAMN the Damns – Liro Lumenjtë’ në Brezovicë, duke bashkuar komunitetin lokal, artistët e dashamirët e maleve në ngritjen e zërit kundër hidrocentraleve brenda zonave të mbrojtura, – shkruan Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Duke e konsideruar situatën në Sharr si alarmante për shkak të katër hidrocentraleve, që devijojnë rreth 90% të rrjedhës së lumenjve dhe futjen të mbi 5 mijë metra të tyre në gypa, drejtoresha e EcoZ, Egzona Shala Kadiu, flet për festivalin përmes të cilit mëtohet të ngritet vetëdija dhe të avokohet për mbrojtjen e parkut kombëtar.
“Duke fillu prej panairit, i cili ka qenë me biznese nga lokaliteti serb, mandej ecjen të cilën e kemi bërë, një moment shumë karakteristik që të njëjtën kohë ka pasë edhe reshje të shiut, edhe mandej me begatinë e artistëve si Shpati, Albani edhe Dreni, sigurisht që i kemi jep bjeshkëve një lloj jehone, një lloj zani edhe një lloj këmbimi, që sa më shumë të jemi të kujdesshëm për këto parqe, se këtu i kemi mushkënitë tona” – tha ajo.
Festivali nisi me panairin, i cili shënoi aktivitetin e parë mbështetës të kauzës, ku vizitorët u pritën me produkte tradicionale të përgatitura nga komuniteti lokal. Këtu u bënë bashkë banorët shqiptarë e serbë, e madje edhe vizitorë nga vende të tjera, në mbrojtje të natyrës.
“Hidrocentralet janë katastrofë për këtë natyrë të bukur, për popullin tonë, për të gjithë që jetojmë këtu. Me këto hidrocentrale i tërë ekosistemi ka ndryshuar, ky është një vegjetacion i bukur dhe do të duhej të ishte më i dendur, që njerëzit të kuptojnë që natyra është e ardhmja e njeriut, ky vegjetacion është dëmtuar prej hidrocentraleve” – u shpreh Zlatko Bosković, banor serb.
Aktiviteti vijoi me ecjen panoramike në natyrë, të udhëhequr nga Kosova Hiking Trips drejt Majës së Karpës së Kuqe, ku pjesëmarrësit u njohën më nga afër me bukuritë e parkut dhe me rreziqet që sjellin hidrocentralet.
“Kemi pritë që kanë me ardhë një numër ma i vogël i njerëzve, mirëpo po e shohim që janë diku rreth tridhjetë plus njerëz. Qëllimi i gjithë këtij organizmi është për shkak të hidrocentraleve që janë ndërtu në këtë pjesë që unë e njoh mirë, që e skijoj prej vitit 1981, pra është diku rreth 44 vjet edhe po e shoh qysh po degradohet kjo natyrë e bukur për atë edhe me gjithë qejf e kam marrë këtë ftesë për me qenë pjesë e organizimit” – spjegoi guida Arben Islami.
Në koncertin e mbrëmjes, artistë të njohur shqiptarë performuan për të mbështetur kauzën e mbrojtjes së natyrës dhe për të sensibilizuar publikun mbi ndikimin negativ të hidrocentraleve në atë zonë.
Shpat Deda hapi koncertin me një mesazh të fuqishëm sensibilizues për rëndësinë e mbrojtjes së natyrës.
“Vazhdimisht përkrahi kauzat për mbrojtjen e mjedisit, nuk është hera e parë, kam mbi 60 koncerte që i kam përkrahë të tilla edhe në Shqipëri edhe në Kosovë. Normal, unë kaloj shumë kohë në natyrë edhe është obligimi jonë me e rujtë natyrën. Fatkeqësisht, mjedisi në Kosovë nuk është shumë në gjendje të mirë, na takon secilit me u ba bashkë dhe iniciativa të tilla janë të mireseardhura” – tha këngëtari.
Nata vazhdoi me performancat e dy artistëve të njohur, Alban Nimani me bendin Asgjë Sikur Dielli dhe Dren Abazi, të cilët sollën një atmosferë energjike, duke forcuar mesazhin e kauzës për të cilën ishte mbledhur publiku.
“Është shumë rrallë që bëj muzikë në këso vendi, në natyrë, që është magjik si diamant. Po më vjen mirë që kanë fillu këtë kauze me e mbrojtë. Ne duhet me i hap syte e me e mbrojte ambientin se qita e kemi. Kosova ka shumë pak lumenj, na duhet me i rujt së paku. Ta dojmë vendin, ta dojmë njani-tjetrin – ky është mesazhi jem” – bëri thirrje Nimani.
Për performuesit, kjo natë nuk ishte vetëm muzikë, por një përjetim i cili i jepte kuptim më të thellë edhe artit të tyre.
“Është një çështje që nuk mundem me qenë indiferent asnjëherë, janë disa gjana që nuk munden me u prek dhe nuk bën me u prek, siç është natyra, që është një pasuni e jashtëzakonshme pa të cilën nuk mundemi. Kam qenë shumë i gatshëm me qenë pjesë e kësaj iniciative dhe e këtij koncerti të bukur” – tha Abazi.
Në Parkun Kombëtar “Sharri” janë ndërtuar katër hidrocentrale – “Sharri”, “Shtërpca”, “Brezovica” dhe “Viça” – që sipas EcoZ janë brenda një zone të mbrojtur me ligj, pa leje mjedisore dhe pa përfshirje të komunitetit, duke shkelur disa ligje kombëtare, përfshirë ligjet për ujërat e Kosovës dhe për mbrojtjen e parqeve kombëtare.
Organizatorët e ngjarjes theksuan se kjo natë shënoi hapin e parë drejt një angazhimi të suksesshëm kundër këtyre hidrocentraleve që po dëmtojnë biodiversitetin dhe të drejtën për një mjedis të sigurt për brezat e ardhshëm.
Po ashtu u bëhet thirrje institucioneve të reja që do të formohen të trajtojnë me prioritet këtë çështje, duke rikthyer rrjedhën e lirë të lumenjve Lepenc e Lumbardh./Katror.info.
