Një raport tregon se energjia diellore prodhoi 11% të energjisë elektrike të Evropës, duke kaluar qymyrin që prodhoi 10%.
Një raport ka zbuluar se Evropa prodhoi më shumë energji elektrike nga dielli sesa nga qymyri vitin e kaluar, një ngjarje që analistët e quajtën një “hap të rëndësishëm” për kalimin në energjinë e pastër.
Panelet diellore prodhuan 11% të energjisë elektrike të BE-së në vitin 2024, ndërsa centralet elektrike që djegin qymyr prodhuan 10%, sipas të dhënave nga thinktank-u i klimës Ember, shkruan The Guardian, transmeton Katror.info.
Roli i gazit fosil ra për të pestin vit radhazi, duke mbuluar 16% të përzierjes së energjisë elektrike.
“Ky është një hap i rëndësishëm, qymyri është mënyra më e vjetër e prodhimit të energjisë elektrike, por gjithashtu më e ndotura. Dielli është ylli në ngjitje”, tha Beatrice Petrovich, bashkautorja e raportit.
Industrilizimi i Evropës është mbështetur në qymyr, por ky karburant ka lëshuar më shumë ndotës planetarë sesa çdo burim tjetër energjie.
Djegia e qymyrit në sektorin e energjisë elektrike të BE-së arriti kulmin në vitin 2007 dhe ka rënë për gjysmën që nga ajo kohë.
Në të njëjtën kohë, burimet e pastra të energjisë janë rritur. Energjia e erës dhe e diellit u rrit në 29% të prodhimit të energjisë elektrike të BE-së në vitin 2024, ndërsa energjia hidrike dhe energjia bërthamore vazhduan të rimëkëmben nga nivelet e ulëta të vitit 2022.
Raporti i atribuoi rritjen e energjisë diellore burimi i energjisë që ka pasur rritjen më të shpejtë vitin e kaluar një sasie rekord të paneleve të reja, megjithëse Evropa ka marrë më pak diell se viti i kaluar.
“Është lajm i mirë që rritja e ndërtimit të paneleve diellore po shndërrohet në një ulje të djegies së karburanteve fosile,” tha Jenny Chase, analiste e energjisë diellore në BloombergNEF, e cila nuk mori pjesë në raport.
Raporti zbuloi se pjesa e qymyrit ra në 16 nga 17 shtetet që ende e përdorin atë në vitin 2024.
Gjermania dhe Polonia, dy shtetet që djegin më shumë qymyr në Evropë, ishin ndër ato ku ka pasur një kalim në burime më të pastra të energjisë. Pjesa e qymyrit në rrjetin elektrik të Gjermanisë ra me 17% krahasuar me vitin e kaluar, ndërsa në Poloni ra me 8%, gjeti raporti.
Gazi fosil gjithashtu vazhdoi të përjetonte një “rënie strukturore”, duke rënë në 14 nga 26 shtetet që përdorin energjinë nga gazi, tha raporti.
Këto gjetje ndodhin pavarësisht një rritje të vogël të kërkesës për energji elektrike pas dy viteve rëniesh të theksuara të shkaktuara nga pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia.
Në përgjigje, BE-ja ka miratuar një plan për të kursyer energji, për të gjetur furnizues të rinj të karburanteve fosile dhe për të përshpejtuar kalimin në energji të pastër.
“Politikat dhe tregjet në Evropë kanë mundësuar që energjitë e ripërtërishme të ulin pjesët e qymyrit dhe gazit natyror,” tha Gregory Nemet, një hulumtues energjie në Universitetin e Wisconsin-Madison dhe bashkautor i një raporti të Panelit Ndërqeveritar të Klimës.
“Era dhe dielli po rriten në të gjitha ekonomitë e mëdha, por qymyri ka vazhduar të rritet në Kinë dhe gazi natyror është rritur në SHBA,” shtoi ai.
“Evropa po shfrytëzon plotësisht përfitimet e përballueshmërisë, sigurisë dhe ajrit të pastër që ofrojnë burimet e rinovueshme” theksoi ai.
Raporti gjeti se BE-ja është në rrugën e duhur për të arritur objektivin e saj për 400 GW kapacitet diellor të instaluar deri në vitin 2025.
Ai arriti 338 GW në vitin 2024 dhe do të jetë “brenda mundësisë” për objektivin e vitit 2030 prej 750 GW nëse vazhdon ritmi aktual i rritjes.
Autoret e raportit bënë thirrje për investime në bateri, matës të mençur dhe forma të tjera “fleksibiliteti të pastër” që mund të ndihmojnë në përshtatjen e furnizimit me energji rinovuese, i cili ndryshon gjatë ditës, me kërkesën. /Katror.info
Përgatiti:
