Substancat që qëndrojnë pas fijeve të rrëshqitshme të bamjes dhe fenugreek-it (bimë mjekësore nga India), mund të kapin mikroplastikën më mirë se një polimer sintetik i përdorur gjerësisht.
Studiues nga Teksasi propozuan në vitin 2022 përdorimin e këtyre polimereve ngjitës natyrorë për pastrimin e ujit. Tani, ata kanë zbuluar se ekstraktet nga bamja dhe fenugreek tërheqin dhe heqin deri në 90% të mikroplastikës nga uji i detit, uji i ëmbël dhe uji nëntokësor.
Me financim nga Departamenti Amerikan i Energjisë, Rajani Srinivasan dhe kolegët e saj nga Universiteti Shtetëror Tarleton kanë zbuluar se polimerët me bazë bimore nga bamja, fenugreek dhe tamarindi ngjiten pas mikroplastikës, duke u bashkuar në grumbuj që më pas fundosën dhe ndahen lehtësisht nga uji. Në këtë fazë të re të hulumtimit, ata e kanë optimizuar procesin për ekstraktet e bamjes dhe fenugreek dhe i kanë testuar rezultatet në lloje të ndryshme uji, shkruan Good News Network, përcjell Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Për të nxjerrë polimerët ngjitës bimorë, ekipi i zhytën në ujë natën vonë copa bamje dhe i bluajtën farat e fenugreek në enë të veçanta me ujë. Më pas, studiuesit i nxorën ekstraktet e tretura nga çdo tretësirë dhe i thanë për t’i kthyer në pluhur. Analizat e publikuara në revistën e Shoqatës Amerikane të Kimisë treguan se ekstraktet e thara përmbanin polisakaride, të cilat janë polimerë natyrorë. Testimet fillestare në ujë të pastër me mikroplastikë të shtuar treguan se:
- Një gram nga secili pluhur në një litër ujë kapte mikroplastikën më me efikasitet.
- Ekstraktet e thara të bamjes dhe fenugreek hoqën përkatësisht 67% dhe 93% të plastikës brenda një ore.
- Një përzierje me përmasa të barabarta të bamjes dhe fenugreek arriti efikasitet maksimal të largimit (70%) brenda 30 minutave.
Polimerët natyrorë performuan dukshëm më mirë sesa polimeri sintetik komercial poliacrilamid, që përdoret zakonisht në trajtimin e ujërave të ndotura. Më pas, studiuesit testuan ekstraktet bimore në ujë të ndotur realisht me mikroplastikë. Ata mblodhën mostra nga burime ujore nëpër Teksas dhe i dërguan në laborator. Efikasiteti i largimit me ekstrakt bimor ndryshoi varësisht nga burimi origjinal i ujit.
Bamja funksionoi më së miri në ujin e detit (80%), fenugreek në ujin nëntokësor (80-90%) dhe përzierja 1:1 e bamjes dhe fenugreek në ujin e ëmbël (77%). Studiuesit hamendësojnë se efikasiteti i ndryshëm i polimereve natyrorë vjen nga fakti se çdo mostër uji përmbante lloje, madhësi dhe forma të ndryshme të mikroplastikës.
Poliacrilamidi, i cili aktualisht përdoret për të larguar ndotësit gjatë trajtimit të ujërave të zeza, ka toksicitet të ulët, por pararendësi i tij, akrilamidi, konsiderohet toksik. Ekstraktet nga bamja dhe fenugreek mund të shërbejnë si alternativa të biodegradueshme dhe jotoksike.
“Përdorimi i këtyre ekstrakteve bimore në trajtimin e ujit do të largojë mikroplastikën dhe ndotës të tjerë pa futur substanca shtesë toksike në ujin e trajtuar,” tha Srinivasan në një njoftim për media, “duke reduktuar kështu rreziqet afatgjata për shëndetin e popullatës.” Ajo më parë kishte studiuar përdorimin e ekstrakteve bimore ushqimore si flokulantë jotoksikë për të larguar ndotës nga tekstilet në ujërat e zeza dhe kishte menduar: “Pse të mos provojmë me mikroplastikën?”/Katror.info
Përgatiti:
