Katedralja Notre Dame e Parisit është rihapur, dhe gjithë Perëndimi festoi bashkë me të.
Megjithatë, gjatë restaurimit të gjerë, një ekip arkeologësh u lejua të gërmonte nën themelet deri te pikat e ankorimit të skelave, sipas një ligji francez që lejon kryerjen e gërmimeve arkeologjike për të ruajtur çfarë mund të ndodhet poshtë.
Sipas ligjit, shkencëtarët mund të gërmojnë ‘për të zbuluar dhe kryer studime shkencore mbi mbetjet arkeologjike [në tokë dhe nën ujë] që mund të shkatërroheshin nga punimet për zhvillimin e tokës,’ dhe mbetjet, në këtë rast, përfshinin 100 varre dhe 1,000 fragmente statujash, së bashku me informacione të vlefshme mbi shtresat themeluese të ndërtesës së famshme.
Ekipet nga Instituti Kombëtar i Kërkimeve Arkeologjike Parandaluese [INRAP] zbuluan qindra fragmente, shumë prej të cilave nga skulptura prej guri gëlqeror të burrave dhe shenjtorëve, duke përfshirë Shpëtimtarin.
Një jubé ose ekran ndarës i shekullit të 13-të, i cili më parë ndante korin dhe altarin nga pamja publike, ishte ndër zbulimet arkitekturore më të rëndësishme, raporton Art News, përcjell Katror.info.
Këto përfshijnë motive lulesh dhe elemente të tjera gotike, si dhe përshkrime të thelluara nga Pasioni i Krishtit, përfshirë skena të famshme si Darka e Fundit, Kryqëzimi dhe Ringjallja. Shumica e fragmenteve të rikuperuara kanë gjurmë të pigmenteve që dikur ngjyrosnin të gjithë ekranin.
Christophe Besnier dhe ekipi i tij nga INRAP besojnë se më shumë pjesë të ekranit ndodhen ende të varrosura nën zonën, e cila ishte jashtë kufijve të zonës së gërmimit. I gjithë gërmimi ishte nën presion kohor, pasi Presidenti Emmanuel Macron po përpiqej urgjentisht të rihapte monumentin për Lojërat Olimpike.
Javët u shndërruan në muaj, dhe gërmimet vazhduan me një ritëm të ngutshëm, aq sa mund të lejohej nën një nga strukturat më delikate dhe të lashta në vend.
Mbetjet e djegura të trarëve më të hershëm prej druri tregojnë se ndërtimet origjinale përfshinin lisi 49-këmbë të gjatë dhe mbi 100-vjeçarë, të prerë me dorë dhe të pajisur me lidhëse të veçanta për litarët që i mbanin bashkë ndërsa lundronin poshtë Senës drejt ishullit të vogël ku ndodhet katedralja.
Gjithashtu u gjetën kapëse të rënda hekuri, 10 deri në 20 inç të gjata, të përdorura për të lidhur disa gurë mes tyre, që datojnë nga periudhat më të hershme të ndërtimit të Notre Dame, rreth vitit 1160 p.e.s. Kjo e bën atë katedralen e parë gotike në Evropë që përdori hekurin si material ndërtimi.
Për momentin, pjesët e tjera të ekranit ndarës do të mbeten nën ndërtesën e sapo rihapur, dhe nuk ka plane për misione rikuperimi, pasi vendidëshiron që publiku të shijojë këtë katedrale të dashur dhe ikonike pa ndërprerje. /Katror.info
Përgatiti:
