Në një kohë kur teknologjia po shërben si urë lidhëse mes njerëzve dhe mundësive të barabarta, një projekt inovativ në Kosovë po u vjen në ndihmë personave me aftësi të kufizuara në të folur.
Pajisja Text-To-Speech, tashmë e shndërruar në aplikacion, u krijua nga profesor Laurik Helshani në bashkëpunim me studentin Burim Berisha, si përgjigje ndaj nevojave konkrete të një studenti “me nevoja të veçanta.
“Pajisjen e kemi ndërtu, dizajnu dhe programu me qëllim që ti ndihmojmë një kategorie të veçantë të personave, personave që nuk mund të flasin dhe iu duhet asistencë sociale, zanore, që ta kenë më lehtë socializimin në shoqërinë tonë dhe ta kenë një shkollim më të mirëfilltë” – tha profesori.
Mundesh me e lexu edhe…
“Profesori më ka ofru bashkëpunim, kam pranu pa mendu dy herë duke e njoftë profën çfarë kapaciteti ka, çfarë aftësish ka, e di që projekti me profën nuk dështon” – tha ndërkaq studenti i shkencave kompjuterike.
Ky bashkëpunim mes teknologjisë dhe ndjeshmërisë njerëzore solli një zgjidhje që premton të thyejë barrierat e komunikimit për shumë individë.
“Studenti është i nivelit master, para diplomimit, ai ka kontaktu me mu përmes email-it ku ka përshkru në detaje peripecitë e tij që i përjeton në jetën e përditshme dhe më ka lut me ia ba një zgjidhje në mënyrë që ai me vazhdu edhe doktoraturën” – tregon tutje profesori.
Pajisja i shërben kryesisht personave me pengesa në të folur. Përdoruesit mund të shkruajnë tekstin që duan të komunikojnë dhe aplikacioni e shndërron atë në zë – duke lejuar zgjedhjen e gjuhës së dëshiruar: shqip, anglisht ose gjermanisht.
“Nuk e kemi ditë studenti në cilin shtet don me e vazhdu doktoraturën, në Shqipëri iu kish dashtë gjuha shqipe, diku ndoshta anglishtja, ose Austri apo diku tjetër ku flitet gjuha gjermane” – tha profesori.
Burimi tregon kontributin e tij në jetësinë e këtij projekti.
“Puna ime ka qenë dizajnimi i kutisë, pajisjet me i porositë, printimin me e ba, me i ndihmu profës harduerikisht dhe sa kam mujt kam kontribu” – tha ai.
Sistemi përfshin edhe inteligjencë artificiale, që mundëson përshtatjen me stilin e jetës së përdoruesit dhe personalizimin e përvojës.
“Inteligjenca artificiale është integru që t’ia përshtasim punën e përditshme të përdoruesve, që ndërveprimi të jetë sa më i natyrshëm, me vepru sa ma korrekt me përdoruesin, poashtu bën përshtatjen e intonacionit kur konvertohet teksti në zë të mos jetë robotik por sa më i natyrshëm” – spjegon profesor Lauriku.
Megjithëse përballë shumë sfidave – nga porositë jashtë vendit deri te vonesat teknike – ekipi nuk u ndal. Projekti u realizua me përkushtim dhe ne baza vullnetare.
“Meqë Kosova nuk prodhon pajisje ose pjesë elektronike që na u kanë nevojit, disa i kemi porositë në Kosovë, ndërsa pjesët e mbetura i kemi porositë online që na ka kushtu me kohë, 4-5 javë” – tregojnë ata.
Përvoja deri tani ka sjellë komente pozitive dhe qëllimi është që pajisja të integrohet në të gjitha nivelet e edukimit në Kosovë.
“Komentet kanë qenë pozitive, nga popullata, studentët, nga të gjithë pra si kontribut vullnetar, pas gjetjes së ndonjë donacioni, hapi pasues do jetë inkuadrimi i secilit nivel të edukimit – tha studenti.
Ky aplikacion nuk është vetëm një produkt teknologjik – është një hap i madh drejt krijimit të një shoqërie më gjithëpërfshirëse dhe të barabartë për të gjithë./Katror.info
