Me rritjen e inteligjencës artificiale, makinave që vozisin vetë dhe paisjeve të lidhura me Wi-Fi, mund të duket sikur inovacioni është kudo këto ditë.
Por disa shtete janë të njohura për zhvillimin e teknologjive të avancuara që përfitojnë si banorët, ashtu edhe vizitorët.
Për të thelluar njohuritë për ato shtete që po bëjnë ndikimin më të madh në këto fusha, Organizata Botërore e Pronës Intelektuale publikoi së fundmi Indeksin Global të Inovacionit 2024, i cili rendit 130 ekonomi në bazë të masave si sistemi i arsimit, infrastruktura teknologjike dhe krijimi i njohurive (si për shembull patentat e regjistruara ose aplikacionet mobile të krijuara), shkruan BBC, përcjell Katror.info.
Mundesh me e lexu edhe…
Zvicra
Ky shtet i vogël evropian ka pasur një vit të jashtëzakonshëm në renditje, duke arritur pozita të larta në Indeksin e Qyteteve të Mençura dhe Indeksin Global të Jetueshmërisë. Pra, ndoshta nuk është befasi që ky shtet renditet në vendin e parë për inovacion këtë vit. Në fakt, 2024 është viti i 14-të radhazi që Zvicra mban renditjen e saj numër një.
Fuqizimi i këtij rezultati vjen nga prodhimet e saj të avancuara në fushën e njohurive dhe teknologjisë (të matura përmes pasurive si patentat, vlerësimi i kompanive teknologjike dhe eksportet e larta të teknologjisë), dhe prodhimet krijuese (të matura përmes gjërave si filmat kombëtarë, krijimi i aplikacioneve mobile dhe markat tregtare). Ajo gjithashtu ka një renditje të lartë në bashkëpunimin mes universiteteve dhe kërkimit dhe zhvillimit të industrisë dhe patentave.
“Zvicra është shumë e fokusuar në inovacion dhe promovon një kulturë mbështetjeje dhe krijimtarie,” tha Rosamund Tagel, banore e Cyrihut dhe themeluese e Glow Concierge. “Ka një etikë pune të fokusuar në zgjidhjen e problemeve që është e rrënjosur te fëmijët që në moshë të re, e cila çon në njerëz që punojnë për të zgjidhur problemet e përbashkëta dhe për të ndihmuar popullatën si tërësi.” Si një shembull, ajo përmend kompaninë zvicerane Climeworks, e cila është në gjendje të heqë dioksidin e karbonit të tepërt nga ajri.
Suedia
Duke renditur në vendin e dytë në indeks, Suedia është bërë një lider në teknologji, veçanërisht në fushat e inteligjencës artificiale dhe industrisë automobilistike. Pikat e saj më të larta vijnë nga infrastruktura dhe sofistikimi i biznesit, pasuar ngushtë nga prodhimet e njohurive dhe teknologjisë.
Stokholmi, kryeqyteti i Suedisë, herë pas here quhet “Fabrika e Unikorneve” për suksesin e saj në ushqyerjen e startupeve teknologjike si Spotify dhe Klarna, tha Daniel Langkilde, themeluesi i kompanisë AI Kognic. Por ai gjithashtu rekomandon të vizitoni Gotenburgun, qytetin e dytë më të madh të vendit, për të vlerësuar plotësisht shpirtin e teknologjisë së re.
“Jetoj këtu, dhe jam vazhdimisht i frymëzuar nga shpirti i inovacionit që na rrethon. Ekosistemi inovativ i Suedisë luan një rol të madh në formësimin e jetës time të përditshme,” tha ai, duke theksuar se qyteti është shtëpia e kompanive si Volvo dhe qendrave kërkimore të AI, që krijojnë një frymë krijimtarie dhe bashkëpunimi.
Por teknologjia këtu nuk është thjesht për qëllim të teknologjisë. “Ajo që bie në sy për inovacionin këtu është se sa thellësisht ai integroksohet me qëndrueshmërinë, një gur themeli i kulturës suedeze,” tha ai. “Nga teknologjia e avancuar e automjeteve elektrike deri te zgjidhjet e qyteteve të mençura [nga menaxhimi i mbetjeve deri te planifikimi i qyteteve], Suedia nuk inovon thjesht për të përparuar, por përqendrohet në përmirësimin e jetës dhe për ta bërë atë të qëndrueshme.”
Për të marrë një shije të këtij procesi, ai rekomandon të vizitoni Lindholmen Science Park, një qendër inovacioni që fokusohet në AI, mobilitet dhe teknologji të gjelbër. Ky zonë shpesh organizon ngjarje, si përdorimi i VR në arsim, dhe është shtëpia e restoranteve dhe hoteleve.
Shtetet e Bashkuara
Shtetet e Bashkuara, vendi ku ndodhet Silicon Valley, qendra e Kalifornisë ku kanë selitë kompani teknologjike si Google, Apple dhe Meta, kanë qenë vazhdimisht një lojtar kryesor në inovacionin global të teknologjisë. Me vendin e tretë në indeks, SHBA-ja renditet më lart se të gjitha vendet e tjera për sofistikimin e tregut dhe e dyta për sofistikimin e biznesit. Ajo gjithashtu renditet ndër vendet kryesore për aplikimet e patenteve dhe markave tregtare, si atyre kombëtare ashtu edhe atyre të huaja.
Kjo nuk është befasi për sipërmarrës si Richard Robins, i cili thotë se fryma e inovacionit është e theksuar që nga krijimi i vendit. “Benjamin Franklin, një nga heronjtë e mi historikë, përfaqëson mirë qëndrimin e themeluesve të Shteteve të Bashkuara, të cilët kishin temperament të fokusuar në përmirësimin e qeverisë dhe zhvillimin e teknologjisë që do të shërbente shoqërisë,” tha Robins, pronar i The Technology Vault. “Krijimi i Amerikës është ndërtuar mbi premisën e zgjidhjes së problemeve bazuar në përvojë dhe mendim të avancuar.”
Ndërsa Silicon Valley mbetet një qytet kyç në inovacion sidomos për shkak të afërsisë me universitetin kryesor të kërkimit Stanford University), qendra të tjera rajonale si Silicon Alley në Nju Jork (qendra teknologjike afër Flatiron District në Nju Jork) ose Cloud City në Seattle kanë inkubuar shumë startupe dhe kompani të mëdha teknologjike, nga Peloton në Amazon.
Mos u befasoni nëse shihni makina pa shofer që transportojnë pasagjerë në shumë qytete të vendit, përfshirë Austin, Texas, Los Angeles dhe San Francisco. Waymo, një nga kompanitë e para për drejtimin autonom, mund të thirret nëpërmjet një aplikacioni ashtu si Uber dhe përdor kamera të sofistikuara për të arritur nga një destinacion në tjetrin gjithçka pa pasur nevojë për një shofer.
Mbretëria e Bashkuar
E renditur e pesta në indeks, Mbretëria e Bashkuar ka marrë rezultate të larta në sofistikimin e tregut dhe prodhimet krijuese dhe prodhimet e njohurive dhe teknologjisë. Është një vend ku inovacioni ka ndihmuar për të bërë jetën e përditshme më të lehtë, me shumë banorë që përmendin sistemin e kartës Oyster, ku mund të përdorni kartën tuaj të kreditit ose një kartë dixhitale për të naviguar në sistemin e transportit publik të Londrës, i cili është zgjeruar së fundmi në shumë stacione të trenave kombëtarë, duke përfshirë aeroportin Stansted si stacionin më të fundit.
“Kjo e bëri jetën në një nga qytetet më të ngarkuara shumë më të lehtë,” tha Justin Bagri, blogger udhëtimesh në Julina Explores, i cili bazohet në MB. “Më pak kohë duke qëndruar në radhë për të rimbushur kartën, pa shqetësime që duhet të blini një biletë ditore, nëse planifikoni të udhëtoni shumë gjatë ditës, sistemi e bën gjithçka për ju.”
Koreja e Jugut
Duke udhëhequr Azinë dhe duke u renditur e gjashta në përgjithësi në indeks, Koreja e Jugut spikati për vendosjen e saj të lartë në kapitalin njerëzor dhe kërkimin, ndjekur nga renditja e dytë në prodhimet krijuese. Shtëpi për inovatoret e teknologjisë si Samsung dhe LG, si dhe prodhuesit e automjeteve kryesorë, përfshirë Kia dhe Hyundai, vendi ka filluar gjithashtu të investojë më shumë në ekosistemin e tij të nisjeve, me investimet në mundësi investimi që janë rritur ndjeshëm vit pas viti. Qeveria gjithashtu nisi Startup Korea në vitin 2023, duke përfshirë një vizë të re që e bën më të lehtë për sipërmarrësit ndërkombëtarë të vendosen në vend.
Teknologjia luan një rol në rritje në jetën e përditshme për të dyja palët, vendasit dhe vizitorët. Kërkuesja në fushën e AI-së, Elle Farrell-Kingsley, udhëton shumë për punë në Kore, dhe thekson se sa e avancuar mund të duket edhe ajo që është më e thjeshtë. “Një nga preferuarat e mia ishte një robot i asistuar nga AI në Muzeun Kombëtar të Koreas,” tha ajo. “QI, një robot i drejtuar nga AI dhe vetë-drejtues, përdor teknologjinë e njohjes së fjalës për të ndihmuar vizitorët të navigojnë në sallat e ekspozitave dhe ekspozitat. QI mund të identifikonte dhe të ecë pranë meje, të përgjigjej ndaj komandave të mia me zë dhe të ndihmonte në shumë gjuhë kinezisht, anglisht dhe japonezisht, si dhe gjuhën e shenjave.”
Ajo gjithashtu vuri re përdorimin e gjerë të orëve që funksionojnë si përkthyes.
“Njerëzit do të pëshpërisnin në kyçin e dorës dhe do ta përkthejnë një pyetje, që ata mund ta përdorin për të ditur se çfarë të thonë në anglisht ose për të përkthyer atë që unë po thosha,” tha ajo. “Shumë si James Bond.”
Ndërkohë që kryeqyteti i Koresë, Seuli, ka një kulturë shumë të avancuar teknologjike, qyteti i dytë më i madh i vendit, Busan, ka fituar nofkën “San Francisco i Koresë së Jugut” për theksin që i jep infrastrukturës së ‘qytetit të mençur’ dhe inovacionit në teknologji.
Qyteti ka investuar gjithashtu një shumë prej ₩150bn [84.5 milionë £] për të krijuar iniciativa për jetesën urbane të qëndrueshme deri në vitin 2027 dhe është angazhuar të bëhet një qytet 15-minutësh. /Katror.info
Përgatiti:
