“DokuFesti”, “Anibari” e “ReMusica” nga Kosova u janë bashkuar mbi njëqind ngjarjeve më të mëdha evropiane nga 40 vende të ndryshme. Në Samitin e Festivaleve të Artit, një prej ngjarjeve kyçe në Asociacionin e Festivaleve Evropiane, është marrë vendimi që këto festivale me ndikim në skenën kulturore të vendit t’i bashkohen kësaj familjeje të rëndësishme. Festivaleve u hapen dyer për bashkëpunime e shkëmbime artistike në organizatën prestigjioze në kontinent e më gjerë, shkruan Koha.net.
Në atë që vlerësohet si ombrellë e festivaleve evropiane dhe më gjerë, “DokuFesti”, “Anibari” e “ReMusica” nga Kosova u janë bashkuar mbi njëqind ngjarjeve më të mëdha evropiane nga 40 vende të ndryshme. Në Samitin e Festivaleve të Artit, një prej ngjarjeve kyçe në Asociacionin e Festivaleve Evropiane, është marrë vendimi që këto festivale me ndikim në skenën kulturore të vendit t’i bashkohen kësaj familjeje të rëndësishme. Festivaleve u hapen dyer për bashkëpunime e shkëmbime artistike në organizatën prestigjioze në kontinent e më gjerë.
Janë festivale me epitete ndërkombëtare në vend. Prej periudhës së pasluftës në Kosovë kanë bashkuar emra të mëdhenj të kinematografisë e muzikës në Prishtinë, Pejë e Prizren. Kanë shërbyer edhe si platforma për kineastë e muzikantë të rinj e si skenë ku artistët vendorë e ata ndërkombëtarë kanë shërbyer përvoja. Ndër vite, të rëndësishme kanë qenë edhe bashkëpunimet me festivale prestigjioze çka u ka dhënë jehonë emrave të këtyre ngjarjeve, krahas programeve cilësore. Kjo ka bërë që të njihen zyrtarisht si anëtare në “EFA – European Festivals Association”.
Eroll Bilibani, udhëheqës i “DokuLab”, programit edukativ në kuadër të festivalit ndërkombëtar të filmave dokumentarë dhe të shkurtër “DokuFest” ka thënë se të jesh anëtar i këtij asociacioni është njohje dhe mundësi e rrjetëzimit për festivale.
“Është njohje e punës dhe e programimit e organizimit të festivalit sepse ka organizata të cilat e matin punën që e bën. Është si njëfarë platforme ku njerëzit që janë pjesë e festivaleve janë një lloj rrjeti interaktiv dhe gjithëpërfshirës që u japin mundësi artistëve dhe artit”, ka thënë Bilibani për KOHË-n.
E ka konsideruar sukses anëtarësimin e tri festivaleve nga Kosova duke u shprehur se është dëshmi se në vend punohet seriozisht në skenën artistike e kulturore.
“Të qenët anëtar mund të zgjerosh rrjetin e bashkëpunëtorëve profesionistë dhe besoj se në të ardhmen do të ketë edhe thirrje të ndryshme ku anëtarët mund të aplikojnë. Përfshirja e tri festivaleve nga Kosova është gjë goxha e mirë. Jemi vend i vogël dhe kjo është arritje e tregon për akterët që janë në skenën e pavarur kulturore që krijojnë dhe i japin Kosovës emër e rëndësi ku në kulturë punohet seriozisht dhe në mënyrë profesionale”, ka thënë Bilibani.
Drejtoresha e festivalit “Anibar”, Arba Hatashi, ka thënë se anëtarësimi në EFA sjell shumë përfitime në kontekstin e festivaleve kudo që operojnë.
“Për ne është shumë e rëndësishme që festivali të zhvillojë rrjetin e vet dhe të lidhet me sa më shumë festivale të tjera, por edhe profesionistë nga e gjithë bota. Kjo për ne krijon hapësirë për të filluar bashkëpunime të reja të cilat nuk i kemi pasur më herët. Në të njëjtën kohë lë shumë hapësirë për të pasur shkëmbime të ndryshme, qoftë të ideve, projekteve, por përgjithësisht edhe të njohurive”, ka thënë Hatashi.
Ka thënë se përfshirja në Asociacionin e Festivaleve Evropiane kontribuon shumë edhe në industrinë e animacionit në vend.
“Duke u rrjetëzuar nëpërmjet rrjeteve të tilla mundemi të përfitojmë edhe për edukimin profesional në menaxhimin e festivaleve, të rrisim prodhimin artistik që e ofrojmë si festival, por në të njëjtën kohë edhe ofertën që e bëjmë për qytetarët e Kosovës. Janë aspekte bazike të cilat janë shumë të nevojshme për secilin festival që operon në Kosovë, jo vetëm për ne tri festivalet që jemi anëtarësuar në EFA, por është një hall i përgjithshëm i atyre që punojnë nëpër festivale”, ka thënë Hatashi.
Drejtoresha artistike e Festivalit “ReMusica”, Donika Rudi, ka thënë se në praktikë bashkëpunimet me këtë shoqatë veçse kanë ekzistuar, e anëtarësimi është formalitet.
“Ka kohë që jemi të lidhur me EFA-n në një mënyrë apo tjetër për shkak se qysh prej vitit 2008 ka qenë pjesë e festivalit ‘ReMusica’ për të parë aktivitetin e festivalit. Prej atëherë kemi pasur një lidhje shumë të ngushtë. Pastaj kemi qenë pjesë e festivaleve nëpër Evropë, bashkëpunimeve dhe iniciativave të shumta që janë organizuar nëpër festivalet ndërkombëtare. Kemi qenë pjesë e rrjetit edhe pse jo formalisht dhe zyrtarisht. Kjo që është bërë tash është thjesht një formalitet dhe zyrtarizim i krejt bashkëpunimit që e kemi pasur me EFA-n”, ka thënë Rudi në një përgjigje për KOHË-n.
E ka vlerësuar prestigj anëtarësimin në këtë asociacion festivalesh.
“Të qenit në EFA është sigurisht e një rëndësie shumë të madhe jo vetëm për ne si festival, por edhe për faktin se Kosova është pjesë e këtij asociacioni. Është sigurisht me rëndësi shumë të madhe, nder dhe kënaqësi”, është shprehur kompozitorja Donika Rudi, e cila e drejton festivalin “ReMusica” bashkë me kompozitorin e dirigjentin e shquar, Rafet Rudi.
Asociacioni i Festivaleve Evropiane është komunitet i madh i festivaleve artistike. Ai bashkon individë dhe organizata për të shkëmbyer, krijuar dhe vepruar, siç përshkruhet në prezantimin e tyre.
“Festivalet janë platforma fantastike për t’u lidhur dhe për t’u angazhuar me artistë dhe audiencë nga gjithë sferat e jetës brenda lokaliteteve dhe territoreve të tyre. Si një aleancë festivalesh, qytetesh dhe rajonesh, e akorduar me botën e sotme, EFA inkurajon debatin, bashkëpunimin dhe shkëmbimin e njohurive mbi tema të rëndësishme artistike dhe shoqërore”, shkruhet në të dhënat për EFA-n.
EFA është një nga shoqatat më të rëndësishme dhe më me ndikim jo vetëm në Evropë, por edhe më botë, e themeluar në vitin 1952.
Gjithsej 18 festivale janë pranuar në Asamblenë e Përgjithshme në Samitin e Festivaleve të Artit që u mbajt më 30 prill në Edinburg të Skocisë. Pos festivaleve nga Kosova është edhe “Afrika Simply The Best” nga Belgjika, festivali i letërsisë “Fabula” nga Sllovenia, “Festival Internacional de Piano de Oeiras” e “Festival Musica Viva” nga Portugalia, festivalet italiane “Food Film Fest Bergamo”, “I Suoni delle Dolomiti” dhe “Societa del Quartetto di Vicenza”.
Në këtë listë janë edhe festivali “KotorArt” nga Mali i Zi, “Festival Maribor” nga Sllovenia, “Spring Utrecht” nga Holanda si dhe “Devlet Tiyatroları” nga Turqia. Katër organizata të tjera janë bashkuar si anëtare kolektive – “Creative Island” nga Mbretëria e Bashkuar, “Association of Asia Pacific Performing Arts Centres”, “World Federation of International Music Competitions” dhe “Rotterdam Festivals”.
Pikërisht Samitin ku janë pranuar këto festivale, kompozitorja Donika Rudi e vlerëson ngjarjen më të rëndësishme të Asociacionit.
Sa u përket festivaleve nga Kosova që janë anëtare në EFA, aty veçse janë edhe Festivali ndërkombëtar i pianos “Chopin Fest” e Festivali ndërkombëtar i teatrit në ambient të hapur “Prizren Fest”. Anëtar është edhe “Skupi Kamerfest” që organizohet nga violinistja e shquar, Sihana Badivuku, ndërsa nga Shqipëria nuk është asnjë festival i anëtarësuar.
Sipas Rudit, anëtarësimi në këtë organizatë me peshë automatikisht krijon mundësi të ndryshme për individë e organizata artistike.
“Tash me këtë anëtarësim mendoj se kjo lidhje me festivale ndërkombëtare do të forcohet si lidhje e raport dhe këto bashkëpunime do të jenë më të drejtpërdrejta e më të shpeshta. Mendoj se kjo është pika kryesore e anëtarësimit ku dyert hapen dhe bashkëpunimi është shumë i ngushtë me festivalet në Evropë”, është shprehur ajo.
Sivjet tri festivalet vendore do të organizojnë edicionet e tyre si anëtare të Asociacionit të Festivaleve Evropiane. Festivali ndërkombëtar i filmit të animuar “Anibar” e zhvillon edicionin e 16-të në Pejë nga 14 deri më 20 korrik. Jo larg, nga 1 deri më 9 gusht, festivali ndërkombëtar i filmit dokumentar dhe të shkurtër “DokuFest” sjell botën e kinematografisë në Prizren me edicionin e 24-t. Po aq edicione ka edhe Festivali ndërkombëtar i muzikës “ReMusica” që e zhvillon programin nga 27 deri më 30 tetor. /Koha.net
Përgatiti:
