Një sinjal radio sinjal i çuditshëm që pulson nga 15,000 vite dritë larg mund të tregojë një lloj ylli të panjohur më parë dhe shumë të pazakontë.
Shkencëtarët vunë re se GPM J1839-10 emeton radio-valë çdo 22 minuta – që në fakt është një interval shumë i gjatë midis emetimeve, të paktën në krahasim me burimet e tjera të valëve të radios pulsuese.
Për më tepër, kur ekspertët analizuan në detaje vëzhgimet e mëparshme të zonës, ata kuptuan se ne e dinim tashmë për këtë puls të ngadaltë për më shumë se 30 vjet, por ai thjesht nuk kishte tërhequr vëmendjen tonë.
Astrofizikantja Natasha Hurley-Walker nga Qendra Ndërkombëtare për Kërkimet e Astronomisë në Radio (ICRAR) në Australi dhe kolegët e saj besojnë se ka shumë të ngjarë të jetë një magnetar i pazakontë që rrotullohet jashtëzakonisht ngadalë.
Yjet neutron janë bërthamat e shembura të yjeve masive që kanë arritur në fund të jetëgjatësisë së tyre dhe kanë hedhur pjesën më të madhe të materialit të tyre në hapësirë. Bërthamat e mbetura janë akoma më masive se Dielli (më shpesh midis masave 1.38 dhe 2.1 diellore), por ato janë jashtëzakonisht të vogla, vetëm rreth 20 kilometra në diametër, shkruan Katror.info.
Pulsarët janë yje neutronësh që rrotullohen shumë shpejt rreth boshtit të tyre dhe lëshojnë emetime radio nga polet e tyre, kështu që sinjali i tyre duket se pulson (mënyra se si sinjali arrin tek ne mund të krahasohet me dritën e një fari). Magnetarët janë yje neutron me fusha magnetike jashtëzakonisht të forta.
Nëse është me të vërtetë një magnetar, kjo shkon kundër të kuptuarit tonë të deritanishëm.
“Ky objekt i pazakontë sfidon të kuptuarit tonë për yjet neutron dhe magnetarët, disa nga objektet më ekzotike dhe ekstreme në univers,” tha Hurley-Walker, siç raportohet nga Science Alert.
Shkencëtarët zbuluan këtë magnetar “të ngadaltë” pasi gjetën një objekt të ngjashëm në Rrugën e Qumështit. GLEAM-X J162759.5−5235043 lëshonte valë radio për çdo një minutë e 18 minuta. Por më pas në vitin 2018 emetimi vdiq dhe u zhduk. Hurley-Walker u përpoq të gjente objekte të tjera me karakteristika të ngjashme.
Pas një vëzhgimi të hollësishëm të hapësirës, ajo gjeti GPM J1839-10 – i cili gjithashtu dërgon sinjale shumë ngadalë, domethënë “shkëndijon” çdo 22 minuta dhe lëshon breshëri pesëminutëshe të valëve të radios. Kur astronomët shqyrtuan të dhënat arkivore, ata panë se GPM J1839-10 kishte pulsuar rregullisht që nga viti 1988.
“Isha pesë vjeç kur teleskopët regjistruan për herë të parë pulset e tij. Por askush nuk i vuri re dhe informacioni rreth GPM J1839-10 mbeti i fshehur në të dhënat për 33 vjet,” tha Hurley-Walker.
Ka një arsye të mirë pse ky trup hapësinor nuk ka tërhequr vëmendjen e askujt. Përkatësisht, që të ndodhin fare emetime të forta radio, fuqia e fushës magnetike duhet të jetë mbi një nivel të caktuar, i cili quhet vija e vdekjes. “Objekti që zbuluam po rrotullohet shumë ngadalë për të prodhuar valë radio, ai është nën vijën e vdekjes”, shpjegon Hurley-Walker.
“Duke supozuar se është një magnetar, nuk duhet të jetë e mundur që ai të prodhojë valë radio kaq të forta. Por ne i shohim ato. Dhe nuk po flasim vetëm për një blic të parëndësishëm të emetimit radio. GPM J1839-10 për 33 vjet ka emetuar çdo 22 minuta një puks pesëminutësh të energjisë. Cilido mekanizëm që qëndron pas kësaj, është diçka e jashtëzakonshme”, përfundoi ajo. /Katror.info
Përgatiti:
