Më shumë se pesë miliardë telefona do të hidhen tutje në vitin 2022, sipas një raporti të ri.
Nëse do të vendoseshin njëra mbi tjetrën, telefonat do ta bënin një kullë mbi 30,000 milje të lartë – 120 herë më e lartë se orbita e Stacionit Ndërkombëtar të Hapësirës dhe duke arritur një të tetën e rrugës drejt Hënës.
Hulumtimi, i kryer nga qershori deri në shtator nga anëtarët e Forumit të Mbetjeve të Pajisjeve Elektrike dhe Elektronike (WEEE), zbuloi se 8,775 familje në gjashtë vende zotëronin mesatarisht 74 produkte elektrike. Këto përfshinin telefona, tableta, laptopë, vegla elektrike, tharëse flokësh dhe tostera, shkruan Study Finds.
Nga këto 74, mesatarisht 13 ishin duke u grumbulluar, nëntë prej tyre mbetën të papërdorura dhe katër prej tyre ishin thyer. Vendet e anketuara përfshinin Holandën, Mbretërinë e Bashkuar, Slloveninë, Rumaninë, Portugalinë dhe Libanin.
“Vetëm në vitin 2022, artikujt e vegjël EEE si telefonat celularë, furçat elektrike të dhëmbëve, tosterët dhe kamerat e prodhuara në mbarë botën do të peshojnë një total prej 24.5 milionë tonësh – katër herë më shumë se pesha e Piramidës së Madhe të Gizës.
Dhe këto sende të vogla përbëjnë një pjesë të konsiderueshme të 8% të të gjitha mbetjeve elektronike të hedhura në kosha plehrash dhe përfundimisht do të depozitohen ose do të digjen”, thotë Magdalena Charytanowicz nga Forumi WEEE, përgjegjëse për Ditën Ndërkombëtare të Mbetjeve Elektronike, në një njoftim për media.
“Këto pajisje ofrojnë shumë burime të rëndësishme që mund të përdoren në prodhimin e pajisjeve të reja elektronike ose pajisjeve të tjera, të tilla si turbinat e erës, bateritë e makinave elektrike ose panelet diellore – të gjitha thelbësore për tranzicionin e gjelbër dhe digjital drejt shoqërive me karbon të ulët.”
Pse njerëzit i mbajnë telefonat e tyre të vjetër?
Sondazhi zbuloi se telefonat celularë ishin artikulli i katërt më i grumbulluar, pavarësisht se ishin bërë nga materiale të vlefshme të riciklueshme si ari, bakri, argjendi dhe paladiumi. Stoku i përgjithshëm global i telefonave celularë, si në përdorim ashtu edhe të grumbulluar, është rreth 16 miliardë, që është afërsisht dy telefona për person në mbarë botën.
Arsyet për grumbullimin e këtyre artikujve ndryshojnë. Nga të anketuarit, 46 për qind thonë se mendojnë se mund t’i përdorin përsëri në të ardhmen, 15 për qind planifikojnë t’i shesin ose t’i japin, dhe 13 për qind thonë se kanë vlerë sentimentale.
Një tjetër nëntë përqind mendojnë se artikulli mund të ketë vlerë në të ardhmen dhe shtatë përqind nuk dinë se si t’i asgjësojnë ato.
Kjo çështje është fokusi i Ditës së pestë vjetore ndërkombëtare të WEEE-së për E-Waste. Ekipi synon të inkurajojë njerëzit që të ndalojnë hedhjen dhe grumbullimin e sendeve të tyre të vogla elektrike dhe në vend të kësaj t’i riciklojnë ato.
“Këtë vit jemi fokusuar në mbetjet e vogla elektronike sepse është shumë e lehtë që ato të grumbullohen të papërdorura dhe pa u vënë re në familje, ose të hidhen në koshin e zakonshëm të plehrave. Njerëzit priren të mos e kuptojnë se të gjitha këto artikuj në dukje të parëndësishme kanë shumë vlerë dhe së bashku në një nivel global përfaqësojnë vëllime masive”, thotë Pascal Leroy, Drejtor i Përgjithshëm i Forumit WEEE.
“Organizatat e përgjegjësisë prodhuese në Forumin e WEEE që menaxhojnë mbledhjen e e-mbeturinave po punojnë vazhdimisht për të bërë asgjësimin e duhur të mbetjeve elektronike të vogla të thjeshtë dhe të përshtatshme për përdoruesit dhe familjet.”
“Ofrimi i kutive të grumbullimit në supermarkete, marrja e pajisjeve të vogla të prishura me dorëzimin e të rejave dhe ofrimi i kutive postare për kthimin e mbetjeve të vogla elektronike janë vetëm disa nga iniciativat e prezantuara për të inkurajuar kthimin e këtyre artikujve,” shton Leroy.
“Rritja e vazhdueshme në prodhimin, konsumin dhe asgjësimin e pajisjeve elektronike ka ndikime të mëdha mjedisore dhe klimatike. Komisioni Evropian po u drejtohet atyre me propozime dhe masa gjatë gjithë ciklit jetësor të produktit, duke filluar nga projektimi deri te grumbullimi dhe trajtimi i duhur kur pajisjet elektronike bëhen mbetje,” shpjegon Virginijus Sinkevičius, Komisioneri Evropian për Mjedisin, Oqeanet dhe Peshkimin.
Në 20 vitet e fundit, Forumi WEEE ka mbledhur, çndotur, ricikluar ose rinovuar më shumë se 30 milionë tonë sende elektrike./Katror.info