Një Deklaratë e re rajonale mbi Përmirësimin e Sigurisë së Gazetareve Gra në Ballkanin Perëndimor është miratuar në konferencën “Gazetaria Nën Sulm: Një Epokë Represioni dhe Rezistence” , e cila u mbajt nga 29 shtatori deri më 1 tetor 2025.
Teksti është i hapur për nënshkrime nga shoqatat e gazetarëve, sindikatat, mediat, institucionet publike, organizatat e shoqërisë civile dhe gazetarët e ekspertët individualë në të gjithë rajonin. Të gjithë palët e interesuara mund ta mbështesin Deklaratën duke shtuar nënshkrimin e tyre në lidhjen e mëposhtme deri më 25 nëntor.
Ne, përfaqësues të shoqatave të gazetarëve, sindikatave, mediave, institucioneve publike, organizatave të shoqërisë civile dhe gazetarëve e ekspertëve individualë nga i gjithë Ballkani Perëndimor, të mbledhur në Konferencën Rajonale “Gazetaria nën Sulm: Një Epokë Represioni dhe Rezistence” , pranojmë se sigurimi i sigurisë së gazetareve gra është një kusht thelbësor për mbrojtjen e lirisë së shprehjes, forcimin e demokracisë dhe garantimin e të drejtës së qytetarëve për informacion.
Mundesh me e lexu edhe…
Pavarësisht angazhimeve ekzistuese për barazi gjinore, gazetaret gra në të gjithë rajonin vazhdojnë të përballen me rreziqe joproporcionale, duke përfshirë ngacmimin online, kërcënimin fizik, diskriminimin në vendin e punës dhe dhunën me bazë gjinore. Këto rreziqe shpesh përkeqësohen nga format ndërthurëse të diskriminimit bazuar në etni, moshë, aftësi të kufizuara, orientim seksual ose kushte të tjera sociale dhe ekonomike, duke krijuar shtresa të shumëfishta cenueshmërie. Përgjigjet e dobëta institucionale, kornizat ligjore të fragmentuara dhe normat e rrënjosura gjinore kanë krijuar një mjedis në të cilin dhuna dhe ngacmimi shpesh minimizohen ose mbeten të pandëshkuara, duke i detyruar shumë gazetare gra të vetëcensurohen.
Institucionet publike kanë për detyrë të mbrojnë të drejtat themelore, ndërsa organizatat mediatike, shoqatat e gazetarëve, sindikatat, shoqëria civile dhe partnerët ndërkombëtarë ofrojnë avokim, monitorim, solidaritet dhe mbështetje. Së bashku, ne do të kontribuojmë në avancimin e një mjedisi të sigurt dhe të mundshëm për gazetaret gra në të gjithë Ballkanin Perëndimor, në përputhje me perspektivën tonë të përbashkët evropiane.
Parime të përbashkëta
Barazia gjinore, liria e shprehjes dhe liria e medias janë të drejta themelore në thelb të demokracisë dhe integrimit evropian.
Të gjitha masat duhet të ndjekin një qasje të përqendruar te viktima dhe ndërthurëse, duke siguruar mbrojtje dhe mbështetje të përshtatur.
Siguria kërkon angazhimin aktiv dhe solidaritetin e të gjithë kolegëve – gra dhe burra, redaktorë dhe menaxherë – në ndërtimin e redaksive gjithëpërfshirëse dhe mbështetëse; kjo përfshin punonjësit e pavarur dhe të tjerë në role të pasigurta.
Solidariteti rajonal dhe bashkëpunimi evropian janë thelbësorë për forcimin e sigurisë së gazetareve gra.
Angazhimet nga Institucionet Shtetërore
Ne do të punojmë drejt përafrimit të kornizave ligjore kombëtare me standardet e OKB-së, BE-së dhe Këshillit të Evropës, duke përfshirë Konventën e OKB-së për Eliminimin e të Gjitha Formave të Diskriminimit Kundër Grave (CEDAW), Konventën e Stambollit të Këshillit të Evropës, rekomandimet e GREVIO-s dhe standardet e pranimit në BE, për të parandaluar dhunën me bazë gjinore dhe për të promovuar llogaridhënien për kërcënimet dhe sulmet.
Ne do të forcojmë kapacitetin e autoriteteve të zbatimit të ligjit dhe gjyqësorit për t’iu përgjigjur menjëherë dhe në mënyrë efektive kërcënimeve, si fizike ashtu edhe dixhitale, duke përdorur qasje të ndjeshme ndaj gjinisë dhe të përqendruara te viktima.
Ne do të mbështesim standardet e drejta të punës në sektorin e medias duke adresuar informalitetin dhe duke promovuar mbrojtjet sociale, në bashkëpunim me sindikatat dhe shoqatat profesionale.
Ne do të punojmë për të siguruar që të jenë në vend mekanizma të aksesueshëm për të adresuar ngacmimin dhe diskriminimin në vendin e punës, me mbrojtje kundër hakmarrjes.
Ne do të vazhdojmë të përputhemi me acquis të BE-së , duke zbatuar detyrimet që i mbajnë kompanitë e teknologjisë përgjegjëse për dhunën online me bazë gjinore, ndërkohë që do të krijojmë një mbledhje dhe publikim sistematik të të dhënave të ndara sipas gjinisë mbi kërcënimet ndaj gazetarëve.
Ne do të punojmë për të siguruar përgjigje efektive institucionale në mënyrë që kërcënimet dhe sulmet ndaj gazetareve gra të hetohen në mënyrë adekuate me procesin e duhur.
Angazhimet nga Shoqatat e Medias, Sindikatat dhe Shoqëria Civile
Ne angazhohemi të avokojmë për zbatimin e kornizave ligjore dhe rregullatore, duke siguruar që ligjet dhe masat institucionale jo vetëm të miratohen, por edhe të zbatohen në mënyrë efektive, si dhe t’i mbajmë autoritetet përgjegjëse përmes monitorimit, raportimit dhe angazhimit aktiv në debatin publik dhe proceset e politikave.
Ne angazhohemi të promovojmë dhe të avokojmë me mediat për të miratuar dhe zbatuar protokolle sigurie në redaksi të ndërgjegjshme për gjininë, të cilat adresojnë rreziqet fizike, ngacmimin online, sigurinë dixhitale, mbështetjen psikosociale dhe mjekësore, si dhe mirëqenien e përgjithshme sociale për gazetaret gra.
Ne angazhohemi për krijimin dhe forcimin e mekanizmave të pavarur brenda organizatave mediatike për të parandaluar dhe adresuar ngacmimin seksual, diskriminimin me bazë gjinore dhe format e tjera të abuzimit në vendin e punës, duke siguruar që gazetaret gra të mund të raportojnë shkeljet në mënyrë të sigurt dhe të marrin mbështetje.
Ne angazhohemi për të promovuar mundësi të barabarta dhe kushte të drejta pune për gazetaret gra, duke përfshirë kontrata të sigurta, të drejta të lindjes dhe përfaqësim në role drejtuese, ndërsa sindikatat angazhohen për të forcuar negociatat kolektive për të mbrojtur të drejtat e grave në profesion.
Ne angazhohemi të ofrojmë shërbime mbështetëse për gazetaret gra nën kërcënim, duke përfshirë ndihmë ligjore, ndihmë psikologjike, kujdes mjekësor dhe mbështetje financiare, ndërkohë që monitorojmë dhe raportojmë publikisht rastet e dhunës dhe diskriminimit.
Ne angazhohemi të angazhohemi në shkëmbime rajonale dhe ndërkombëtare të praktikave të mira, duke siguruar që mësimet e nxjerra të ndahen dhe që solidariteti përtej kufijve të forcojë qëndrueshmërinë e gazetareve gra.
Angazhime të Përbashkëta
Çdo aktor, duke vepruar me mirëbesim dhe brenda mandatit të tij, përpiqet të sigurojë plotësueshmërinë dhe të nxisë bashkëpunimin, duke pranuar se progresi i qëndrueshëm në sigurinë e gazetareve varet nga përpjekjet kolektive:
Ne do të nxisim bashkëpunimin e strukturuar midis institucioneve, medias, sindikatave, shoqërisë civile dhe partnerëve ndërkombëtarë për të mbështetur sigurinë e gazetareve gra dhe lirinë e medias.
Ne do të forcojmë mekanizmat rajonalë të kërkimit dhe avokimit , duke përfshirë rrjete të tilla si platforma SafeJournalists , për të dokumentuar kërcënimet, për të mbledhur të dhëna të ndara dhe për të ofruar rekomandime të bazuara në prova, duke nxitur kështu veprime avokuese.
Ne do të organizojmë forume të rregullta rajonale për ta mbajtur sigurinë e gazetareve lart në axhendat politike dhe publike, duke e lidhur atë me konsolidimin demokratik dhe integrimin në BE.
Ne do të promovojmë solidaritetin midis gazetarëve , duke siguruar që kolegët gra dhe burra të qëndrojnë së bashku kundër ngacmimeve, kërcënimeve dhe diskriminimit, dhe të kultivojmë një kulturë mbështetjeje të ndërsjellë brenda profesionit.
Ne do të mbështesim forcimin e masave mbrojtëse , duke përfshirë mbështetjen me reagim të shpejtë, aty ku është e mundur, për gazetaret gra që përballen me kërcënime të menjëhershme.
Ne do të rrisim bashkëpunimin me organizatat dhe rrjetet ndërkombëtare — duke përfshirë Bashkimin Evropian , Këshillin e Evropës , OSBE-në , Kombet e Bashkuara , Reporterët pa Kufij (RSF) , partnerët e Reagimit të Shpejtë për Lirinë e Medias (MFRR) dhe të tjerë — për të përafruar mbrojtjen e gazetareve gra në Ballkanin Perëndimor me standardet dhe praktikat e mira ndërkombëtare.
Duke miratuar këtë Deklaratë, ne pohojmë përgjegjësinë tonë të përbashkët për të krijuar një mjedis të sigurt, të barabartë dhe të mundshëm për gazetaret gra në të gjithë Ballkanin Perëndimor. Mbrojtja e gazetareve gra është mbrojtje e vetë demokracisë./EO/Katror.info
