lha da Queimada Grande, i njohur si “Ishulli i gjarpërinjve”, është një shkëmb oqeanik rreth 43 hektarë, shumica e njerëzve përfshirë vendimmarrësit në qeverinë braziliane e konsiderojnë atë jashtëzakonisht të rrezikshëm. Kjo është pothuajse tërësisht për shkak të numrit shumë të madh të gjarpërinjve.
Një histori e vjetër braziliane sugjeron se popullata e gjarpërinjve të Ilha da Queimada Grande është pasojë e drejtpërdrejtë e disa piratëve shpikës dhe mashtrimit të tyre për të dekurajuar njerëzit që të gjejnë plaçkën e tyre të varrosur. Megjithatë, arsyeja e vërtetë për popullsinë unike të ishullit është disi më pak fantastike.
Sa gjarpërinj ka në ishullin e gjarpërinjve?
Mundesh me e lexu edhe…
Gjarpri i artë është shumë helmues. Dhe një studim gjithëpërfshirës i kryer në vitin 2008 arriti në përfundimin se Ilha da Queimada Grande ka të ngjarë të jetë shtëpia e midis 2000 dhe 4000 prej këtyre gjarpërinjve. Ndërsa ato janë relativisht të bollshme në ishull, fakti që ato ekzistojnë vetëm këtu do të thotë se ato konsiderohen të rrezikuara në mënyrë kritike në Listën e Kuqe të IUCN.
“Popullatat e ishujve priren të jenë më pak të larmishëm gjenetikisht sepse kanë më shumë gjasa të kalojnë nëpër pengesa si për shembull numër të ulët të popullsisë, të cilat reduktojnë diversitetin gjenetik. Diversiteti gjenetik është i rëndësishëm,” shpjegon Robert Aldridge, profesor i biologjisë në Universitetin Saint Louis.
Pse ka kaq shumë gjarpërinj në ishull?
Rreth 11,000 vjet më parë, gjatë një periudhe të njohur si Holoceni i Hershëm, nivelet globale të detit u rritën me rreth 60 metra si rezultat i kalbjes së masave të akullit dhe shpërbërjes së rrjedhave të akullit bregdetar. Kjo rritje bëri që Ilha da Queimada Grande të ndahej nga Brazili kontinental, gjë që do të thoshte se gjarpërinjtë e saj shkuan në një rrugë të ndryshme evolucionare nga ‘kushërinjtë’ e tyre kontinental.
Sipas Mackessy, për shkak të habitatit të vogël të ishullit dhe bollëkut të zogjve – të cilët janë pre e këtyre gjarpërinjve – madhësia, helmi dhe modeli i ngjyrës së gjarpërinjve evoluan ndryshe.
Nëse transportohet në ishuj të ngjashëm në zonë, ka të ngjarë të lulëzojë, por thjesht nuk ka arritur atje.
Pse ishulli i gjarpërinjve është kaq i rrezikshëm?
Mackessy thotë se gjarpri i artë është padyshim një kërcënim për zogjtë e ishullit – por çfarë ndodh me njerëzit?
Asgjë nga ato që kam parë nuk sugjeron se gjarpri i artë është një rrezik më i madh për njerëzit sesa shumë lloje të tjera të nepërkave Bothrops – shumë prej të cilave rriten ndjeshëm. Ideja se është jashtëzakonisht vdekjeprurëse është me shumë mundësi një mit.
Nuk ka asnjë të dhënë zyrtare që një gjarpri i artë kafshon një njeri. Por disa ekspertë parashikojnë se helmi hemotoksik i gjarprit mund të shkaktojë shkatërrim të organeve, sulm në zemër, paralizë muskulore ose, në rastin më të keq, vdekje. Felipe Grazziotin, një shkencëtar me bazë në Instituto Butantan, një strukturë kërkimore biologjike braziliane, mendon se helmi i këtij gjarpri mund të ndikojë në trupin e njeriut njësoj si gjinia Bothrops.
A mund të vizitoni ishullin e gjarpërinjve?
Edhe pse një udhëtim në ishull nuk do të thotë domosdoshmërisht rrezik, Mackessy nuk mendon se turistët duhet ta vizitojnë.
”Unë nuk mendoj se ka ndonjë arsye pse turistët duhet të jenë në gjendje të hyjnë në ishull. Unë nxjerr helm nga shumë gjarpërinj dhe e kam bërë këtë për më shumë se 35 vjet pa incidente, por është diçka që do ta shmangja nëse do të kishte një alternativë të mundshme, sepse përfshin një nivel rreziku”.
Mirëpo, as turistët dhe as vendasit brazilianë nuk u lejohet të vizitojnë Ilha de Queimada Grande. Ishulli është aq i rrezikshëm sa të vetmit njerëz që janë lejuar ndonjëherë të vizitojnë janë marina braziliane, e cila ndalon një herë në vit për të mirëmbajtur farin e ishullit dhe grupe biologësh që studiojnë gjarpërinjtë. /Katror.info
Përgatiti:
