Eksperti i i ushqimit Marcello Giannuzzi bën një pyetje intriguese.
“Çfarë kanë të përbashkët Italia dhe pyjet e shiut indonezian?” ai thote. “Gelato (fjala italiane për akulloren)”, i përgjigjet shpejt vetes duke buzëqeshur.
Ndërsa pak prej nesh do të bënin një lidhje midis akullores italiane dhe pyjeve tropikale të Indonezisë, Giannuzzi po e krijon një të tillë falë një arre që është pak e njohur jashtë vendit aziatik, apo edhe brenda.
Arra në fjalë quhet ‘kenari’ dhe rritet në pemën me të njëjtin emër, e cila është vendase në ishujt dhe rajonet veriore dhe lindore të Indonezisë.
Të korrur pasi kanë rënë nga pemët e egra, që mund të jenë më shumë se 40 metra të larta, arrat me shije të butë kanë një ndjenjë goje të butë, gjë që Giannuzzi thotë se i bën ato një zëvendësues të shkëlqyer të qumështit.
Me këtë në mendje ai lançoi një markë akulloresh vegane me bazë kenari në fillim të këtij viti, të quajtur Nth Wonder.
Me bazë në kryeqytetin indonezian të Xhakartës si dhe në Bali, pas një lançimi të suksesshëm të akullores në tregun e saj vendas, firma tani planifikon të eksportojë në Singapor, dhe më pas në Evropë dhe SHBA.
Dhe përveç akullores, po zhvillon djathë me bazë kenari, kos dhe zëvendësues qumështi.
“Unë besoj se kenari është një perlë e fshehur,” thotë ai, derisa tregon për qëndrueshmërinë e tij. Ai thotë se ndërsa arra rritet në pemë të egra, ajo stimulon mbrojtjen e pyjeve tropikale në vend që t’i copëtojë ato në palma të kultivuara intensivisht me vaj.
Dhe ndryshe nga fermat e bajameve në Kaliforni, të cilat kërkojnë ujitje të konsiderueshme, pemët e kenarit marrin gjithçka që u nevojitet nga reshjet.
Profesoresha Helen Wallace është një nga përfaqësueset kryesore në botë për kenari, dhe pemët dhe arrat e tij simotra, pili dhe galip. Këto pemë shumë të ngjashme janë përkatësisht vendase në Filipine dhe Papua Guinea e Re.
Si profesoreshë e ekologjisë bujqësore në Universitetin Griffin në Brisbane, ajo beson se zhvillimi komercial i kenarit të egër mund të sjellë përfitime të mëdha jo vetëm për mjedisin, por për njerëzit indigjenë që e quajnë shtëpi pyjet e shiut indonezian.
“Kjo arrë ka një potencial të madh për të përfituar fermerët e vegjël dhe për t’u dhënë atyre të ardhura nga pemët e tyre të pyjeve të shiut. Nëse ne mund të tregtojmë më shumë arra të egra nga pyjet tropikale si kenari, kjo do të ndihmojë në diversifikimin e sistemeve tona ushqimore, parandalimin e humbjes së karbonit dhe ruajtjen e pyjeve tona tropikale,” thotë ajo.
Ajo parashikon që produktet kenari do të jenë një hit për të rinjtë me prirje mjedisore. “Kenari është me të vërtetë përshtatja e përsosur,” thotë ajo./Katror.info
Përgatiti:
