katror.infokatror.infokatror.info
Notification
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
    Lajme
    Më shumë
    Top News
    ASK: Pagat mesatare bruto për vitin 2023 në Kosovë ishin 570 Euro
    9 months ago
    Bota në rrugën e suksesshme drejt energjisë të rinovueshme
    9 months ago
    BE-ja pranë finalizimit të mjeteve për Ballkanin Perëndimor
    9 months ago
    Postimet e fundit
    Pishina e Gërmisë hapet më 8 korrik, vonesa “për shkak të thatësisë”
    11 hours ago
    Pas takimeve me komunitetet, Osmani pret Kusari – Lilën
    12 hours ago
    Danimarka merr presidencën e Bashkimit Evropian
    14 hours ago
    Belgjika njeh zyrtarisht atasheun ushtarak të Kosovës në Bruksel
    15 hours ago
  • Lajme të mira
    Lajme të mira
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Motrat e gjejnë njëra tjetrën pas 45 viteve të ndara
    3 years ago
    Mos i leni ëndrrat tuaja të mbeten vetëm ëndrra…
    3 years ago
    Të ngrisim një gotë për…
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Kosova – një histori suksesi, nga shtet përfitues në një partner kontribues në Agjencinë Ndërkombëtare për Zhvillim
    8 hours ago
    Përurohen dy linja të reja direkte ajrore midis Kosovës dhe Francës
    11 hours ago
    16 deri në 18 orë fluturim pa zbritur në tokë, shpendi që gjendet edhe në Kosovë
    15 hours ago
    Kosovarët rrisin investimet në patundshmëri në Shqipëri
    18 hours ago
  • People
    People
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Jubileu Platinum i Mbretëreshës Elizabeta e Dytë bën bashkë tërë familjen mbretërore  
    3 years ago
    Kompozitori i Dua Lipës tregon si të komponohet një hit për 30 sekonda
    3 years ago
    Rita Ora & Taika Waititi fejohen gjatë një propozimi të ‘përnjëhershëm’
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Kosova – një histori suksesi, nga shtet përfitues në një partner kontribues në Agjencinë Ndërkombëtare për Zhvillim
    8 hours ago
    ‘BTS’ konfirmon rikthimin me album dhe turne botëror
    10 hours ago
    Lewis Capaldi flet për rikthimin emocional në Glastonbury pas një pauze nga muzika
    14 hours ago
    Kompania e Musk po zhvillon një superkompjuter
    16 hours ago
  • Sporti n’Katror
  • Viral
    Viral
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Video e një kafshe që u bë virale
    3 years ago
    Viral Dance e muajit Qershor në TikTok
    3 years ago
    Momentet që shkuan #viral gjatë procesit të gjykimit për shpifje të Depp dhe Heard
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Si u bë ‘Labubu’ një fenomen global?
    2 weeks ago
    Threads shton opsionin “Spoiler”: Diskuto pa prish surpriza!
    2 weeks ago
    Apple prezantion iOS 26: Nivel i ri inteligjence dhe produktiviteti
    2 weeks ago
    Meta po planifikon të investojë 15 miliardë dollarë për të arritur ‘inteligjencën superkompjuterike’
    3 weeks ago
  • Shije
    Shije
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Shije vere – receta gatimi me ushqimet e qëlluara për ditët me vapë
    1 year ago
    Noma fitoi çmimin e parë të World’s Best Restaurant vitin e kaluar
    3 years ago
    Vatikani kryeson listën e vendeve që pinë më së shumti verë
    3 years ago
    Postimet e fundit
    E pasur me lëndë ushqyese, dardha ndihmon në shëndetin e lëkurës dhe shëron plagët!
    4 days ago
    A e mbron kafeja mëlçinë nga prekja e sëmundjeve?
    3 weeks ago
    Vaj ulliri me limon për fuqi gjatë ditës
    3 weeks ago
    Niseshteja në ushqimet tona të përditshme dhe ndikimi i saj në shëndet
    4 weeks ago
  • Udhë
    Udhë
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    E para Kosova!
    9 months ago
    15+ artikuj për kamping me t’cilat ndiheni si n’shtëpi edhe nëse jeni në male të thella
    3 years ago
    Sa kohë duhet të qëndroni në Norvegji për ta parë magjinë e “Northern Lights”
    2 years ago
    Postimet e fundit
    TTW: Shqipëria drejt destinacionit ultra-luksoz për turistët e elitës
    5 days ago
    40 mijë vizitorë gjatë 5 muajve në Parkun Arkeologjik të Apolonisë
    1 week ago
    Nju Jorku, qyteti i 700 gjuhëve
    1 week ago
    Gjipe dhe Grama mes plazheve më të bukura të Evropës për 2025
    1 week ago
  • Katrori YT
  • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
Duke e lexuar: “Ato mbajnë në mend fytyrën e njeriut”, fakte interesante rreth bletëve
Shpërndaje
katror.infokatror.info
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
  • Lajme të mira
  • Katrori YT
  • People
  • Sporti n’Katror
  • Viral
  • Fun
  • Udhë
  • Shije
Search...
  • Back To Home
  • Categories
    • Lajme
    • Lajme të mira
    • People
    • Viral
    • Sporti n’Katror
    • Shije
    • Udhë
    • Katrori YT
    • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
  • Bookmarks
    • My Bookmarks
    • Newsletter
  • Contact Us
    • Contact
Follow US
Kuriozitet

“Ato mbajnë në mend fytyrën e njeriut”, fakte interesante rreth bletëve

Last updated: 20/05/2023 6:43 PM
280 Shikime
Shpërndaje
Foto: Unsplash

Shumica e njerëzve i njohin bletët për dy gjëra: ëmbëlsinë e tyre (në formën e mjaltit) ose pickimet e tyre. Ato njihen gjithashtu edhe për shëndetin dhe mbijetesën tonë planetare si pjalmues. Janë përgjegjëse për rreth një të tretën e ushqimit që hamë. Këtu janë disa fakte befasuese që nuk i dinit për këto insekte të mahnitshme.

Contents
Bletët e vendosin mjaltin në muajin e mjaltitDisa lloje bletësh mbrojnë kosheret e tyre me topa gjigantë të nxehtësisëBletët ndihmojnë fermerët të kultivojnë ushqim më të mirë dhe të mbajnë çmimet e ushqimit të ulëtaKa bletë që mund të rinohen me të vërtetëShkencëtarët përdorin bletët për të studiuar vrasësit serialëBletët jetojnë sipas një hierarkie strikteBletët mund të kujtojnë fytyrat e njeriut

Bletët e vendosin mjaltin në muajin e mjaltit

Mund të ketë më shumë se 20,000 lloje bletësh, por vetëm anëtarët e gjinisë Apis (11 lloje të njohura) prodhojnë mjaltë. Ne mund t’i detyrohemi bletëve – dhe zakoneve të lashta norvegjeze të pijes – për termin “muaj mjalti”. Ëmbëlsuesi me shurup ishte një përbërës në pijet alkoolike më të hershme të njohura, duke përfshirë limin, një pije me mjaltë të fermentuar.

Foto: Shutterstock

Mead luajti një rol të rëndësishëm në ritet martesore nordike qysh në shekullin e 5-të. Besohet se ishte një traditë që çiftet e porsamartuar të konsumonin sasi të bollshme me bollëk gjatë ciklit ose muajit të parë të hënës së plotë të martesës. Praktika është një nga disa origjina të propozuara të etimologjisë së muajit të mjaltit.

Mundesh me e lexu edhe…

‘BTS’ konfirmon rikthimin me album dhe turne botëror

Disa lloje bletësh mbrojnë kosheret e tyre me topa gjigantë të nxehtësisë

Si të gjithë insektet, bletët janë gjakftohtë, që do të thotë se temperatura e trupit të tyre është zakonisht e ngjashme me mjedisin e tyre përreth. Por brenda kosheres, ku jeton pjellja në zhvillim, bletët mbajnë një temperaturë të qëndrueshme prej rreth 33-34 gradë Celcius gjatë gjithë vitit. Duke përdorur krahët e tyre, bletët mund të nxjerrin ajrin e nxehtë nga kosherja për të ftohur një zonë ose të vibrojnë muskujt e tyre të fluturimit për ta ngrohur atë.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Ndërsa ndryshimi i klimës sjell në rrugën e tyre grabitqarë të rinj, disa lloje bletësh i kanë çuar aftësitë e tyre termo rregulluese në një nivel tjetër. Shkencëtarët kanë vëzhguar bletët japoneze që vërshojnë mbi grerëzat gjigantë aziatikë bletë ngrënës (të njohur edhe si grerëza vrasëse) që e kalojnë pragun e tyre. Së bashku ata krijojnë një top gjigant rreth grerëzave dhe përdorin të njëjtat teknika të ngrohjes së kosheres për të gatuar pushtuesin të gjallë.

Bletët ndihmojnë fermerët të kultivojnë ushqim më të mirë dhe të mbajnë çmimet e ushqimit të ulëta

Bletët janë pjalmues shumë efikasë dhe janë thelbësorë për diversitetin e bimëve. Kur bletët përdoren për të pjalmuar kultura të tilla si avokado, boronica dhe tranguj, rendimenti i frutave dhe pesha rriten në mënyrë dramatike në krahasim me kulturat e rritura në mungesë të bletëve ose pjalmuesve të tjerë. Por ndryshimi i klimës mund të kërcënojë sistemet tona ushqimore.

Foto: Drprem.com

Ndërsa modelet e motit vazhdojnë të ndryshojnë, shumë lloje kafshësh do të kalojnë në kushte më ideale klimatike kur habitatet e tyre të mëparshme bëhen më pak të favorshme. Por ekspertët kanë frikë se bletët nuk po përshtaten me ndryshimin e temperaturave si disa specie të tjera, gjë që mund të çojë në rënie të shpejtë të popullsisë së tyre. Në disa zona, lulet gjithashtu kanë filluar të lulëzojnë më herët me ngrohjen e temperaturave dhe është e paqartë se si bletët do të përshtaten me këto ndryshime sezonale. Kjo mund të sjellë telashe të mëdha si për kulturat e egra ashtu edhe për ato bujqësore. “Me rënien e numrit të bletëve, kostoja e mbi 130 bimëve frutash dhe perimesh ku ne mbështetemi për ushqim po rritet në çmim”, thotë Noah Ëilson-Rich, biolog dhe CEO i Best Bees.

Ka bletë që mund të rinohen me të vërtetë

Disa bletë kanë aftësi të jashtëzakonshme për t’u rinuar. Kur ka mungesë të bletëve të reja punëtore, bletët më të vjetra mund të kthehen në veten e tyre më energjike dhe më të re për të marrë përsipër detyrën. Në fakt, këto bletë përfundojnë duke jetuar më gjatë për të marrë plogështinë. Ky fenomen i pabesueshëm është aktualisht nën hetim nga studiuesit për të kuptuar më mirë mekanizmat themelorë dhe aplikimet e mundshme për demencën e lidhur me moshën tek njerëzit.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

Shkencëtarët përdorin bletët për të studiuar vrasësit serialë

Kriminologët zhvilluan një teknikë statistikore të quajtur profilizimi gjeografik (GP) për të studiuar krimet e përsëritura, si vrasjet serike dhe vjedhjet. Bazuar në vendndodhjet e krimeve, policia mund të bëjë supozime të arsimuara se ku mund të jetojë ose vizitojë rregullisht një i dyshuar. Kjo sepse në përgjithësi, shkelësit e përsëritur shmangin kryerjen e krimeve afër vendit ku jetojnë, në mënyrë që të shmangin zbulimin – por ata qëndrojnë mjaft afër shtëpisë për lehtësi. Rezulton se modelet e të ushqyerit të bletëve janë të ngjashme.

Bletët shmangin zbulimin nga grabitqarët dhe parazitët duke krijuar një zonë shpërqendrimi – ato i lënë lulet më afër hyrjes së folesë së tyre të paprekura dhe ushqehen më larg nga kosherja. Në vitin 2008, një ekip studiuesish vëzhguan bletët që vizitonin rrjedha të ndryshme

Bletët jetojnë sipas një hierarkie strikte

Ekzistojnë tre lloje bletësh: mbretëreshat, punëtorët dhe dronët. Ka vetëm një mbretëreshë, dhe ajo zakonisht është individi më i madh dhe më jetëgjatë në një zgjua. Bletët punëtore janë të gjitha femra dhe të vetmet bletë me thumbues. Kur një bletë pickon, ajo vdes, duke lënë pas një aromë të ngjashme me bananen që paralajmëron bletët e tjera punëtore për rrezik.

Dhe ndërsa punëtorët janë gjenetikisht identikë me mbretëreshën, vetëm kurora mund të bëjë vezë. Në fakt, bletët mbretëresha mund të lëshojnë mbi 1000 vezë çdo ditë për vite me radhë. Këto vezë janë fekonduar me spermë nga dhjetëra dronë meshkuj, funksioni i vetëm i të cilëve është fekondimi i mbretëreshës gjatë një fluturimi çiftëzimi një herë në jetë (dronët vdesin pas çiftëzimit.)

Bletët mund të kujtojnë fytyrat e njeriut

Bletët mund të kenë tru me madhësinë e farave të lulekuqes, por ato janë në gjendje të dallojnë veçoritë individuale në fytyrat e njeriut dhe t’i njohin ato gjatë ndërveprimeve të përsëritura. Në një studim, shkencëtarët çiftuan imazhet e fytyrave njerëzore me ujë të mbushur me sheqer dhe zbuluan se bletët njohën dhe mbanin mend fytyrat e lidhura me shpërblimin e ëmbël – edhe kur shpërblimi mungonte. Ky perceptim i mprehtë jo vetëm që i ndihmon këto krijesa shumë sociale të njohin njëra-tjetrën, por gjithashtu i ndihmon ata të njohin dhe të kthehen te lulet që prodhojnë më shumë polen.

Përgatiti:

Arsim Buxhovi
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Danimarka merr presidencën e Bashkimit Evropian
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Belgjika njeh zyrtarisht atasheun ushtarak të Kosovës në Bruksel
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    16 deri në 18 orë fluturim pa zbritur në tokë, shpendi që gjendet edhe në Kosovë
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Osmani vazhdon takimet me Baljen
TAGGED:faktekuriozitetmjaltitop

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Shpërndaje
Facebook Whatsapp Whatsapp Email Copy Link Print
Artikulli i mëparshëm A e dini se sa paguhet Luiz Ejlli dhe ish-banorët tjerë për një postim në Instagram?
Artikulli i ardhshëm Miss Monique mundeni me e pa e ngu të dielën në Beats n Brunch në Tiranë
Leave a Comment Leave a Comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Mos e le me t’ikë asgjë - Follow US!

FacebookLike
XFollow
InstagramFollow
YoutubeSubscribe

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Mundesh me e lexu edhe...

Kuriozitet

NASA zbulon pse stuhitë diellore janë më të fuqishme se pritej

5 Shikime
KuriozitetLajme të mira

Kopshti Zoologjik i Pragës përdor akull për të ndihmuar kafshët të përballojnë temperaturat ekstreme

23 Shikime
Kuriozitet

Kulla e Eiffelit mbyllet për turistët për shkak të të nxehtit përvëlues

8 Shikime
Katror.info

Veç lajme të mira :)

katror.info është pjesë e Katror Media and Publicity.

Katror Media është platforma e parë në Kosovë e fokusuar në lajme të mira dhe gazetari konstruktive.

Ekipi ynë i përbërë prej gazetarëve, video-produksionit e profesionistëve në web e rrjete sociale punojnë për t'ju sjellë çdo ditë histori që inspirojnë dhe promovojnë sukseset e shoqërisë sonë.

Projekti i Katror Media "Utilizing AI and other tech tools/opportunities to expand online presence and revenues" është mbështetur nga #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews.
Përmbajtja e publikuar në katror.info është në përgjegjësi të Katror Media dhe nuk pasqyron pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.

Secured by  

Anëtar në

Katror.info anëtar në Këshilli i Mediave të Shkruara të Kosovës KMSHK - Katror.info member of Press Council of Kosovo PCK
 [email protected]
 +38346500508
 Rruga Ahmet Krasniqi, 40 Prishtinë

Për Marketing:

+38346500508
[email protected]
© 2022 - 2024 katror.info
Welcome Back
Username or Email Address
Password

Lost your password?