Ekspozita e fotografisë “Gjon Mili 2025” më 23 janar në Prishtinë

Galeria Kombëtare e Kosovës rikthehet me edicionin e 17-të të ekspozitës ndërkombëtare të fotografisë dhe imazhit lëvizës “Gjon Mili”, e cila do të mbahet më 23 janar 2025 në Prishtinë.

Lajmi është bërë i ditur përmes një komunikate për media nga Galeria Kombëtare e Kosovës, shkruan Albanian Post.

Ekspozita do të shfaqë një kombinim të artit të tingujve, traditës folklorike, protestave, demonstratave dhe tematikave familjare.

“Galeria Kombëtare e Kosovës ka kënaqësinë të shpallë artistët pjesëmarrës të edicionit të 17 të Ekspozitës Ndërkombëtare të Fotografisë dhe Imazhit Lëvizës Gjon Mili. Kuruar nga Valentine Umansky (Tate Modern, Londër)”, thuhet në komunikatën e Galerisë Kombëtare të Kosovës.

“Ajo që ia thotë këngës” përfshin veprat e 23 artistëve, pjesa më e madhe e tyre nga Ballkani, të përzgjedhur përmes një thirrjeje të hapur.

Artistët kontribuues të kësaj ekspozite: Ivana Basic, Kristiana Benjocki, Sema Bekirovic, Angela Blazanovic, Zelika Gita Blaksic, Vera Hadzhiyska, Majlinda Hoxha, Astrit Ismaili, Saodat Ismailova, Sejla Kameric, Lebohang Kganye, Ana Likar, Glorija Lizde, Maria Mavropoulou, Klodiana Millona & Endi Tupja, Joanna Piotrowska, Stanislava Pinchuk, Iva Radivojevic, Lala Rascic, Simon Shiroka, Huda Takriti, dhe Clarissa Tossin”.

Koncepti i ekspozitës është i frymëzuar nga tepsia, praktikë muzikore tradicionale me rrënjë në Kosovë, e performuar kryesisht nga gratë.

Kjo formë unike kombinon meloditë vokale me rrotullimin ritmik të tepsisë, tepsia bëhet vetë metaforë e gjesteve të trashëguara që janë përcjellur prej nënës tek e bija që lidhin gjeneratat me brezat e kaluar.

“Fokusin në një këngëtare të paemër, ekspozita eksploron traditat gjinore dhe nën versionet e tyre të vazhdueshme, duke shqyrtuar fotografinë, imazhet në lëvizje dhe praktikat akustike si mjete të fuqishme dhe arkiva të narrativëve ndër gjeneratash”.

“Ekspozita i jep nderim regjisores së filmit Trinh T. Minh-ha, e cila, në veprën e saj Woman, Native, Other, përshkruan tregimtaren, mundimtaren, rrëfimtaren dhe parashikuesen si dikë përmes së cilës e vërteta zbulohen me kohë”, thuhet në komunikatën e-flux Announcments të Galerisë Kombëtare të Kosovës

Pjesa e parë e ekspozitës shfaq veprat nga Huda Takriti, Kristina Benjocki, Joanna Piotrowska, Lebohang Kganye dhe Angela Blazanovic, secila duke u përpjekur të përballojë kujtimet e fragmentuara dhe pa mundësinë e rikthimit të linjave familjare.

Lala Rascic, puna e të cilës e frymëzoi titullin e ekspozitës, së bashku me Sema Bekirovic dhe Astrit Ismailin, diskutojnë tepsinë si objekt, duke kërkuar mënyra për të “rrotulluar” jashtë traditave kufizuese dhe strukturave shoqërore shtypëse.

Kur ekspozita arrin në fund, ajo fokusohet në rebelizmin dhe çlirimin.

Nga puna e pandalshme e punëtorëve në fabrika në veprën e Zeljka Gita Blaksic, deri te plagët e pashlyera të luftës në instalacionin e Stanislava Pinchuk këto vepra hetojnë figurën e përhershme të gruas të vjetër një grua e pamartuar, pa fëmijë, e pavarur, shpesh e shpallur si e keqe për shkak të veprimeve të saj.

Tregimtarja shndërrohet në magjistare dhe grua merimange, dhe e rimerr fuqinë që e nënvlerësojnë dhe çlirojnë.

“Doja të shkruaja për heshtjet dhe terrorin dhe veprat që mbeten mbi breza, mbi shekuj. E nisa duke shkruar për nënën time dhe gjyshen time”, thotë ajo.

Ekspozita “Ajo që ia thotë këngës”, ofron një mundësi të veçantë për të treguar dhe kuptuar lidhjet e thella mes traditave folklorike, historisë dhe artit, duke paraqitur punime nga artistë të ndryshëm./Katror.info