Haki Emini nga fshati Zhabar i Mitrovicës ka vendosur të investojë në sisteme solare për shtëpinë e tij. Ai thotë se vendimi për ta bërë këtë investim i erdhi pas një takimi të rastësishëm me një person i cili kishte instaluar më herët një sistem të tillë dhe i kishte treguar për përfitimet.
“Rastësisht jam takuar me një person, kështu dhe i kam parë panelet solare; më ka treguar për to. I kisha disa kursime dhe Qeveria e subvencionoi një përqindje dhe vendosa t’i instaloj.” – tha ai për KALLXO.com.
Emini i vendosi panelet solare në çatinë e shtëpisë së tij në nëntor 2024. Sipas tij, sistemi që ka instaluar ka një kapacitet prej 5 kilovatë, i përshtatshëm për nevojat e një familjeje mesatare.
Mundesh me e lexu edhe…
“Unë i kam paguar diku 3,000 euro, kurse Qeveria më ka financuar me diku 1,300 euro.” – shprehet ai, duke shtuar se përfitimet tashmë janë të dukshme në faturat mujore.
Sipas llogarive të tij, para vendosjes së sistemit solar familja shpenzonte mesatarisht 50 deri në 60 euro në muaj për energji elektrike. Tani, shpenzimi ka rënë në 30 deri në 35 euro.
“Gjatë ditës, prej mëngjesit e deri sa të perëndojë dielli, paneli prodhon rrymë.” – thotë ai.
Instalimi i sistemit, sipas Eminit, është bërë brenda një dite. Ai thotë se është i kënaqur me investimin dhe ua rekomandon të tjerëve që kanë mundësi financiare të ndjekin të njëjtën rrugë.
Panelet solare janë duke u shndërruar në zgjidhje të qëndrueshme edhe për bizneset dhe familjet që përballen me kosto të larta të energjisë elektrike në Kosovë. Një nga shembujt konkretë është edhe Fabrika “Proton Cable” në Prizren, ku menaxheri Besim Dida ka vendosur të investojë në burime alternative të energjisë, jo vetëm për Fabrikën, por edhe për shtëpinë e tij.
“Panelet solare i kemi vendosur edhe në Fabrikë, edhe në shtëpi.” – tregon Dida për KALLXO.com. “Në Fabrikë i kemi vendosur me kapacitet 540 kilovatë, sepse nuk kemi më shumë hapësirë në kulm. Me dëshirë kishim vendosur edhe më shumë.” – shtoi ai.
Në shtëpinë e tij Dida ka instaluar panele me kapacitet prej 11-kilovatësh dhe thotë se përfitimet janë të dukshme.
“Kur ka diell dhe është koha e hapur na mbulojnë shpenzimet tona: edhe në Fabrikë, edhe në shtëpi. Jemi shumë të kënaqur.” – thotë ai.
Për “Proton Cable” arsyeja kryesore për këtë investim ka qenë kursimi në shpenzimet e energjisë, që janë të larta për një Fabrikë industriale. Por, menaxheri Dida tregon edhe një tjetër arsye që lidhet me tregun europian.
“Ne eksportojmë kabllo në Europë dhe e kemi parë që Europa në të ardhmen do ta vendosë një taksë për dekarbonizim. Për shtetet si Kosova që nuk janë pjesë e BE-së dhe prodhojnë rrymë nga qymyri, kjo taksë do të jetë barrë shtesë. Prandaj, vendosëm që në Fabrikë ta përdorim energjinë e gjelbër.” – thotë ai.
Panelet janë instaluar në fillim të vitit 2024 dhe shpenzimet e rrymës në disa muaj edhe zerohen, pasi mbulohen nga energjia e prodhuar nga panelet solare.
“Po e marr shembull vetëm muajin prill. Vitin e kaluar, në prill kam paguar 40 euro për rrymë. Ndërsa këtë prill, të vitit 2025, kam pasur minus 9 euro.” – thekson Dida, duke përmendur bilancin pozitiv të prodhimit dhe konsumit.
Sa kushtojnë dhe cilat janë përfitimet?
Kompania “MuqaSolar”, që merret me instalimin e sistemeve solare në Kosovë, konfirmon se interesimi i familjeve për energjinë solare është në rritje, sidomos pas ofrimit të subvencioneve nga institucionet publike.
Sipas përfaqësuesve të Kompanisë, një sistem On-Grid me kapacitet prej 7 kilovatë, që është i përshtatshëm për një familje, kushton rreth 6,000 euro. Ndërsa një sistem hibrid, që përfshin edhe bateri për ruajtjen e energjisë, mund të arrijë deri në 12,000 euro, për shkak të pajisjeve shtesë dhe komoditetit që ofron.
Përfitimet financiare, sipas “MuqaSolar”, janë të dukshme.
“Një sistem prej 7 kilovatë prodhon rreth 9,000 kilovatë orë në vit, që përkthehet në një kursim vjetor prej afërsisht 810 euro.” – deklarojnë ata.
Kompania vlerëson se për përdoruesit familjarë kthimi i investimit ndodh zakonisht brenda 6 deri në 7 vjet, ndërsa për biznese kjo periudhë mund të jetë më e shkurtër, rreth 4 vjet, për shkak të konsumit më të lartë.
Përveç përfitimit ekonomik nga Kompania theksojnë se sistemet solare kanë mirëmbajtje minimale.
“Panelet nuk përmbajnë pjesë lëvizëse dhe kërkojnë vetëm pastrim një deri në dy herë në vit për të larguar pluhurin ose borën.” – thonë nga “MuqaSolar”.
Sipas tyre panelet solare kanë garanci 25 deri në 30 vjet. Inverterët kanë garanci deri në 10 vjet, ndërsa konstruksioni metalik deri 12 vjet. Mirëmbajtja mund të bëhet nga vetë familjarët ose, nëse ka Kontratë mirëmbajtjeje, nga Kompania.
Përfaqësuesit e Kompanisë thonë se shumica e klientëve janë të kënaqur me performancën e sistemeve solare.
“Ankesat më të zakonshme kanë të bëjnë me rastet e rralla të mosfunksionimit të inverterit, ose me monitorimin në kohë reale kur ka ndërprerje të internetit.” – theksojnë ata.
Cili është potenciali i Kosovës për energji nga dielli?
“MuqaSolar” konsideron se Kosova ka kushte shumë të mira për energji diellore, me rreth 2,000 deri në 2,300 orë me diell gjatë vitit. Qytetet që përfitojnë më shumë nga kjo klimë janë: Gjakova, Prizreni dhe Rahoveci.
Interesimi më i madh për instalimin e paneleve është regjistruar në periudhën mars-maj 2024, kur Ministria e Ekonomisë ofroi subvencione prej 250 euro për çdo kilovat të instaluar. Kjo do të thotë se një familje që instaloi një sistem 7-kilovatësh ka përfituar deri në 1,750 euro në formë mbështetjeje.
Në prill 2025, Zyra e Rregullatorit të Energjisë (ZRRE) miratoi rritje prej 16% në çmimet e energjisë elektrike për të gjitha kategoritë.
Nga data 01.06.2025, sipas Vendimit të ZRRE-së, bizneset e mëdha që kanë më shumë se 50 të punësuar ose më shumë se 10,000,000 euro qarkullim kanë kaluar në tregun e lirë. Këtë Vendim e kanë kundërshtuar bizneset. Në Kosovë janë të regjistruara mbi 1,000 Kompani të tilla që konsumojnë rreth 37% të energjisë së përgjithshme të shpenzuar./Kallxo/Katror.info
