Dita Ndërkombëtare e Gruas (IWD) është festuar që nga fillimi i shekullit të 20-të, një periudhë e karakterizuar nga rritje e madhe e popullsisë dhe përhapja e ideologjive radikale, në një kohë kur bota industriale përjetonte ndryshime të mëdha dhe turbullira.
1908
Një ndjesi e madhe pakënaqësie dhe debateve kritike kishte filluar midis grave. Pabarazia dhe shtypja e grave i shtyu ato të bëhen më aktive në fushatën për ndryshim. Më 1908, 15,000 gra marshuan në qytetin e Nju Jorkut duke kërkuar orë më të shkurtra pune, paga më të mira dhe të drejta për të votuar.
Mundesh me e lexu edhe…
1909
Në përputhje me një shpallje nga Partia Socialiste e Amerikës, u festua për herë të parë Dita Kombëtare e Gruas (NWD) në Shtetet e Bashkuara më 28 shkurt. Gratë vazhduan të festonin këtë ditë deri në vitin 1913, gjithmonë në të dielën e fundit të shkurtit.
1910
Në vitin 1910, u mbajt Konferenca e Dytë Ndërkombëtare e Grave Punëtore në Kopenhagë. Clara Zetkin, udhëheqëse e “Zyrës së Grave” në Partinë Socialdemokrate të Gjermanisë, propozoi krijimin e Ditës Ndërkombëtare të Gruas, duke sugjeruar që çdo vit, në çdo vend, të mbahej një ditë e përbashkët për të kërkuar të drejtat e grave. Propozimi u miratua njëzëri nga mbi 100 gra nga 17 shtete, dhe kështu lindi Dita Ndërkombëtare e Gruas.
1911
Më 19 mars 1911, Dita Ndërkombëtare e Gruas u festua për herë të parë në Austri, Danimarkë, Gjermani dhe Zvicër, ku morën pjesë mbi një milion gra dhe burra. Ata protestuan për të drejtat e grave për të punuar, votuar, marrë trajnime dhe mbajtur poste publike. Megjithatë, më pak se një javë më vonë, më 25 mars, një tragjedi e madhe, si zjarri në fabrikën “Triangle” në Nju Jork, mori jetën e më shumë se 140 grave punëtore, shumica e të cilave ishin emigrante italiane dhe hebreje, duke tërhequr vëmendjen ndaj kushteve të punës.
1913-1914
Në prag të Luftës së Parë Botërore, gratë ruse mbajtën Ditën Ndërkombëtare të Gruas për herë të parë më 23 shkurt. Pas diskutimeve, u ra dakord që Dita Ndërkombëtare e Gruas të mbahej çdo vit më 8 mars. Në vitin 1914, gratë në Evropë mbajtën protesta për paqe dhe solidaritet, si në Londër ku Sylvia Pankhurst u arrestua gjatë një marshimi për të drejtat e votës.
1917
Më 23 shkurt 1917 (sipas kalendarit Julian), gratë ruse nisën një grevë për “Bukë dhe Paqe” për shkak të humbjeve të mëdha në Luftën e Parë Botërore. Kjo grevë çoi në abdikimin e Czarit dhe në dhënien e të drejtës për të votuar për gratë. Kjo ditë ishte 8 mars sipas kalendarit Gregorian.
1975
Në vitin 1975, Kombet e Bashkuara e njohën për herë të parë Ditën Ndërkombëtare të Gruas. Në dhjetor të vitit 1977, Asambleja e Përgjithshme e Kombet e Bashkuara miratoi një rezolutë që shpallte Ditën Ndërkombëtare të të Drejtave të Grave dhe Paqes.
1996
Kombet e Bashkuara shpallën temën e parë vjetore për IWD “Duke festuar të kaluarën, duke planifikuar për të ardhmen”, e pasuar nga tema të tjera si “Gratë në Tavolinën e Paqes”, “Gratë dhe të Drejtat e Njeriut”, dhe “Një Botë Pa Dhunë Kundër Grave”.
2000
Në prag të mijëvjeçarit, Dita Ndërkombëtare e Gruas kishte humbur disa nga aktivitetet e saj kryesore. Për t’i dhënë më shumë vëmendje, u krijua platforma internacionalwomensday.com me synimin për të aktivizuar më shumë pjesëmarrës dhe për të rritur ndërgjegjësimin për barazinë gjinore.
2001
Më 2001, platforma internacionalwomensday.com u lansua, duke u bërë një qendër për organizimin e aktiviteteve dhe promovimin e angazhimit të grupeve për barazinë gjinore dhe festimin e arritjeve të grave.
2011
Në vitin 2011, u festua 100-vjetori i Ditës Ndërkombëtare të Gruas. Presidenti i SHBA-së, Barack Obama, shpalli marsin 2011 si “Muajin e Histories së Grave”, dhe në Mbretërinë e Bashkuar, aktivistja Annie Lennox udhëhoqi një marshim për të mbështetur organizatën Women for Women International.
2025 dhe përtej
Në vitin 2025, Dita Ndërkombëtare e Gruas vazhdon të rritet në status dhe të ndihmojë në ngritjen e ndërgjegjësimit për barazinë gjinore. Gratë janë bërë më të pranishme në fusha si politika dhe biznesi, por ende ka shumë për të arritur, pasi pabarazia gjinore mbetet një çështje globale.
Dita Ndërkombëtare e Gruas është një ngjarje që po fiton gjithnjë e më shumë rëndësi dhe që angazhon individë, organizata dhe shtete për të luftuar për barazi dhe të drejtat e grave. Çdo veprim është i vlefshëm dhe kontribuon për një botë më të barabartë për gratë. /Katror.info
Përgatiti:
