Falë zërit të grisur dhe këngëve të thella, të cilat reflektuan ndjenjën e tjetërsimit tek brezi i rritur në fillim të viteve ’90 të shekullit të kaluar, Kurt Cobain la gjurmë të pashlyer në historinë e muzikës. Por, reflektimi i madh ndikoi në krijimtari më kreative, që solli edhe suksesin që arriti me Nirvana, i cili ishte maramendës, suksesi i cili megjithatë, e zhyti Kurt Cobain më thellë në depresion dhe varësi nga droga, të cilat kulmuan me vetëvrasjen e tij. Më 5 prill kanë kaluar 30 vite nga një nga vetëvrasjet më intigruese në botën e muzikës moderne.
Kurt Cobain, frontmeni i grupit amerikan Nirvana u bë një nga figurat kryesore të stilit alternative Grunge rock në vitet ’90. Në këngët që do të bëheshin hite botërore, Kurt këndoi për vetminë e mundimshme, dhunën dhe mungesën e shpresës, për rrymat e nëndheshme të qytetërimit modern dhe për urrejtjen ndaj vetvetes.
Jeta e tij e egër përfundoi në moshën 27-vjeçare dhe ai u bashkua “klubit 27” të yjeve të muzikës si Janis Joplin, Jim Morrison apo Jimi Hendrix, të cilët vdiqën në të njëjtën moshë. Për jetën e Cobain janë shkruar shumë libra dhe janë realizuar shumë filma. Edhe pas vdekjes së tij, ai mbetet ndër personazhet më të famshëm në muzikë.
Mundesh me e lexu edhe…
Me zërin e tij tërheqës e të mbuluar me ndjenjë frustrimi, ai shprehu shumë qartë ndjenjën e të gjithë “Gjeneratës X”, pasigurinë dhe frustrimin e tyre me botën që ndryshonte para syve të tyre me pamundësi për të kapur ritmin e ndryshimeve.
Ai në fakt u bë zëdhënësi dhe idhulli kryesor i bashkëmoshatarëve të tij kundër dëshirës së tij. Ai e donte muzikën, por nuk e kuptonte aspak histerinë e turmave në koncerte, dhe vuante kur fansat nuk e kuptonin se çfarë mesazhe donte të përcillte me punën e tij. Për më tepër, ai sinqerisht e urrente komercializmin dhe famën që kishte shpërthyer rreth Nirvanës.
Nirvana, e cila realizoi gjithsej katër albume të suksesshme para vdekjes së Cobain, natyrshëm nuk i mbijetoi largimit të frontmanit të saj – Cobain nuk ishte vetëm një këngëtar, por edhe tekstshkruesi dhe autori kryesor i muzikës.
Kurt Cobain nuk ishte artificial në llojin e rokerit në depresion, te kuptimi i “klauzolës së vdekjes” në industrinë e muzikës. Aktivizmi i Cobain dhe rezistenca e tij ndaj maskulinitetit normativ, ose te paqartësia e kufirit midis subversionit dhe tregtisë rezonojnë ende sot.
Nirvana u bë e famshme para ardhjes së transmetimit dhe mediave sociale, në një epokë kur “skena indie” dhe “mainstream” ishin dy botë të ndryshme për shumë njerëz.
Për të kuptuar pozicionin unik të Cobain midis të famshmëve të kulturës pop, është gjithashtu e nevojshme të përmendet një fakt në dukje i largët: Në kohën kur Nirvana kishte filluar të tërhiqte vëmendjen jashtë Seattle, për epideminë e SIDA-s që përhapej me shpejtësi në Shtetet e Bashkuara zakonisht fajësohej komuniteti homoseksual, siç dëshmohet nga etiketa GRID “gay-related immune deficiency“. (Mungesa e imunitetit të lidhur me homoseksualët).
Pra, refuzimi vokal i homofobisë nga Cobain nuk ishte aq i vetëkuptueshëm sa mund të duket sot, dhe slogane të tilla si “Zoti është homoseksual” ose performanca me veshje grash janë rezultat i guximit të Cobain atëherë. Megjithatë, shënimi në kopertinën e albumit të fundit “In Utero” tregon zhgënjimin e Cobain që muzika e tij dëgjohet edhe nga një audiencë që ishte e huaj ndaj qëndrimeve të tilla: “Nëse je seksist, racist, homofobik ose thjesht budalla, mos e blej këtë album. Nuk më intereson nëse më pëlqen. Unë të urrej”- ishte shënimi në album.
Sot, Kurt Cobain do të urrente shumëçka, që ka dalë nga veprimtaria e tij. Muzika kur nuk ka qenë më sipërfaqësore, Grunge stili i të cilin Nirvana e ka futur në rrymat revolucionare sot ndodhet në margjina, e aq më tepër stili i veshjes së tijë atëbotë ishte shenjë rebelimi kundrejt firmave të modes, sot është ndër trendet e modës së shtrenjtë. Bluzat, kardiganët me përmasa të mëdha, nuancat e syve, xhinset e grisura dhe këmisha fanellë — 30 vjet pas vdekjes së tij, janë modë e shtrenjtë për shumë fansa të muzikës së tij
Por, që nga momenti kur kënga e njohur “Smells Like Teen Spirit” pushtoi MTV-në – me Cobain të veshur me dy bluza të dorës së dytë njëra mbi tjetrën, flokët e tij të çrregullt lindi një stil që në realitet kurrë nuk vdiq.
Grupi pat rekrutuar publik për videon “Teen Spirit” me një fletushka ku shkruhej: “Jo veshje me firma të famshme ose logo ju lutem!” Por, pas vdekjes së tij firmat dhe logot e gjetën atë.
Cobain mund të jetë i tmerruar kur të shohë paratë e përfshira tani nga biznesi i bërë nga imazhi i tij. Etiketa e Parisit Vetements lëshoi së fundmi një version prej 1,150 dollarësh të xhaketës që ai kishte veshur në performancën e famshme të Nirvana në MTV Unplugged në 1993.
Xhaketa e vërtetë u shit në ankand më 2019 për 334,000 dollarë. Saint Laurent dhe Dries Van Noten kanë ekzekutuar versione të nuancave të tij të preferuara me sy që janë shfaqur te yjet e popit, duke përfshirë Jay-Z, Harry Styles, Migos.
Kur grunge pushtoi botën, ai nuk mundi t’i rezistonte përmbysjes së imazhit të tij, duke veshur një bluzë me shkëlqim nga stilisti francez Jean-Paul Gaultier në videon për “Heart-Shaped Box” të vitit 1993 dhe duke zgjedhur kostume, këmisha të bardha dhe kravata në shfaqjet dhe sesionet e mëvonshme fotografike. Gjithçka mund të kishte kaluar në parodi. Por, presioni për të qenë ikona e një brezi po bënte të gjitha.
Cobain nuk donte të bëhej yll, por paradoksalisht ai u tejkalua nga shpejtësia e të bërit yll – ai synonte që të ishte gradual, por albumi (Nevermind) nuk ishte vetëm i suksesshëm, por përcaktoi një zhanër që i ngjante revolucionit, dhe revolucionet zhvillohen shpejt dhe akoma më shpejt i hanë fëmijët e vet.
Kurt Donald Cobain lindi më 20 shkurt 1967, në qytezën Aberdeen, Uashington. Ai kishte një motër më të vogël, Kim. Të dy u ndanë kur prindërit e tyre u divorcuan. Në moshën nëntë vjeç, Cobain shkoi të jetonte me babanë e tij, i cili u martua përsëri, gjë që e rëndoi më shumë marrëdhënien e tyre.
Në fillim të viteve 1980, Cobain shkoi të jetonte me nënën e tij dhe të dashurin e saj që ishin kthyer në Aberdeen. Ato vite Cobain do të demonstronte talentin e tij artistik përmes dashurisë së tij për vizatimin.
Por, Kurt Cobain u njoh me muzikën punk rock dhe u mboll në të një “farë” kreative që do t’i ndryshonte përgjithmonë jetën. Ai zbuloi Melvins, një grup lokal punk rock, më vonë, Cobain themeloi grupin e tij të parë punk, Fecal Matter. Pavarësisht realizimit të disa këngëve, grupi nuk pati sukses.
Përfundimisht, Cobain filloi të bashkëpunonte me basistin Krist Novoselic dhe një baterist i quajtur Aaron Burckhard iu bashkua atyre. Performanca e parë publike e grupit të ri ishte në vitin 1987 në një festë në shtëpi.
Duke filluar nga viti 1988, ambiciet muzikore të Cobain filluan të ecin përpara. Grupi i tij ra dakord për emrin Nirvana në të njëjtën kohë, Burckhard u zëvendësua nga Chad Channing në bateri dhe grupi po bënte përparim në skenën muzikore të Seattle.
Në vitin 1989, Nirvana publikoi albumin e tyre të parë, Bleach, i cili nuk arriti të linte një përshtypje të madhe. Ajo që ishte e dukshme, megjithatë, ishin aftësitë e Cobain në shkrimin e këngëve dhe ajo që do të bëhej kombinimi i tyre dallues i metalit të rëndë dhe punk nga i cili lindi Grunge, zhanri i fundit i angazhuar në rock muzikë.
Më 1990 grupit u bashkangjit Dave Grohl për të zëvendësuar Chad Channing në bateri, dhe kështu u rrumbullaksua grupi i cili do t’i ndryshojë perceptimet e përmbjatjes së muzikës së angazhuar për dekada.
Para publikimit të “Nevermind”, Cobain ishte lidhur me Courtney Love nga grupi Hole, njëra nga perosnalitet më eminentë në zhanrin Grunge, të dy u futën në një romancë të stuhishme dhe në shkurt 1992 Cobain dhe Love u martuan dhe patën një vajzë, Frances Bean.
Por, marrëdhënia u ndërtua në terren të paqëndrueshëm, pasi që të dy ishin përdorues të drogave të rënda. Në një moment, shërbimet sociale kërcënuan se do t’i merrnin vajzën e tyre. Pas një beteje të vështirë dhe të shtrenjtë gjyqësore, çifti arriti të mbante të paprekur familjen.
Më 5 prill 1994, në shtëpinë e miqve pas shtëpisë së tij në Seattle Cobain kreu vetëvrasje. Ai vendosi një armë gjahu në gojë dhe qëlloi duke vrarë veten.
Ai la një shënim të gjatë vetëvrasjeje në të cilën iu drejtua fansave të tij të shumtë, si dhe gruas dhe vajzës së tij të vogël.
Në vitin 2005, një tabelë u vendos në Aberdeen, Uashington, ku shkruhej “Welcome to Aberdeen – Come As You Are” (Mirë se erdhe në Aberdeen – Eja siç je) referencë e këngës ikonike të Nirvanas si një nderim për Cobain. Shenja u krijua nga Komiteti Përkujtimor i Kurt Cobain, një organizatë jofitimprurëse e krijuar në maj 2004 për të nderuar Cobain.
Komiteti planifikoi të krijonte një Park Memorial Kurt Cobain dhe një qendër rinore në Aberdeen. Për shkak se Cobain u dogj dhe eshtrat e tij u shpërndanë në lumin Wishkah në Uashington, shumë fansa të Nirvana vizitojnë Viretta Park, pranë ish-shtëpisë së Cobain në Liqenin Uashington për të bërë “pelegrinazh”, dhe gati se është shndërruar në traditë, që në përvjetorin e vdekjes së tij, fansat mblidhen në park për të festuar jetën dhe kujtimin e tij.
Polemika shpërtheu në korrik 2009 kur një monument për Cobain në Aberdeen përgjatë lumit Wishkah përfshinte thënien “Drugs are bad for you. They will fuck you up “.
Qyteti vendosi të hedhë rërë në monument për të zëvendësuar shprehjen me “f—” fansat i kthyen menjëherë shkronjat. Në dhjetor 2013, qyteti i vogël i Hoquiam, ku dikur jetonte Cobain, njoftoi se 10 prilli do të bëhej Dita vjetore e Nirvanës. Në mënyrë të ngjashme, në janar 2014, ditëlindja e Cobain, 20 shkurt, u shpall “Dita e Kurt Cobain” në Aberdeen.
Në korrik 2021, Departamenti i Arkeologjisë dhe Ruajtjes Historike të Shtetit të Uashingtonit konfirmoi se shtëpia e fëmijërisë së Cobain në Aberdeen do të përfshihej në Regjistrin e tyre të Trashëgimisë./Katror.info
Përgatiti:
