Tre ditë pasi u përjashtuan nga një konferencë për gazetarë e ministrit të Jashtëm taliban në Indi, gazetaret gra morën vendet e tyre në një demonstrim të fuqishëm simbolik për ta pyetur atë lidhur me përjashtimin shoqëror të grave afgane.
Një foto e agjencisë Reuters tregon ministrin e Jashtëm Amir Khan Muttaqi përballë një rreshti gazetareje brenda Ambasadës afgane në Delhi, të dielën.
Ishte një moment i rrallë – një audiencë për një ministër taliban që përfaqëson një qeveri tërësisht me burra, e cila për katër vjet me radhë ka ngulfatur ngadalë liritë dhe ëndrrat e grave e vajzave afgane.
Mundesh me e lexu edhe…
“Pse po e bëni këtë në Afganistan? Kur do t’u lejohet atyre të kthehen dhe të fitojnë të drejtën për arsim?” pyeti gazetarja e pavarur indiane Smita Sharma.
Vizita njëjavore e Muttaqit në Indi është udhëtimi i parë diplomatik i një udhëheqësi të lartë taliban që prej se grupi islamik radikal mori pushtetin në vitin 2021.
Udhëtimi u pa si përpjekje për të ringjallur marrëdhëniet mes Delhit dhe Kabulit – pjesë e strategjisë së talibanëve për t’u pranuar si qeveri legjitime.
Vetëm burrat ishin ftuar në konferencën e parë për media të Muttaqit të premten, gjë që u cilësua nga shumë gazetarë indianë, organizata mediale dhe politikanë opozitarë si fyerje ndaj parimeve demokratike të Indisë dhe lirisë së shtypit.
Klubi i Shtypit të Indisë “dënoi ashpër” përjashtimin e gazetareve dhe i bëri thirrje qeverisë që “të mos lejojë asnjë fuqi të huaj të diktojë kushtet e komunikimit me shtypin indian.”
Shoqata e Redaktorëve të Indisë e quajti vendimin “diskriminim të hapur gjinor në tokën indiane.”
Ministria e Punëve të Jashtme e Indisë deklaroi se “nuk kishte asnjë përfshirje” në konferencën e mbajtur nga ministri afgan, sipas mediave vendase.
Reagimi i qeverisë vetëm sa e thelloi kriticizmin se demokracia më e madhe në botë po i nënshtrohej kërkesave të talibanëve – një regjim i izoluar ndërkombëtarisht për shkak të trajtimit të grave dhe vajzave.
“Reagimi ynë i parë ishte, natyrisht, zemërim. Por ajo që shpresonim realisht ishte që qeveria indiane të paktën ta kritikonte publikisht dhe të thoshte diçka,” tha Suhasini Haider, redaktore diplomatike e gazetës The Hindu, e cila mori pjesë në konferencën e dytë për media.
“A ishte edhe çështje precedenti – ideja që përfaqësuesi i talibanëve, një qeveri që India nuk e njeh zyrtarisht, mund të vijë në Delhi dhe të mbajë konferencë pa gra – të mos bëhej precedent për takimet e ardhshme.”
“Aparteid gjinor” në Afganistan
Afganistani mbetet i vetmi vend në botë që ndalon vajzat dhe gratë të arsimohen në nivelet e mesme dhe të larta. Qeveria përcakton se si duhet të vishen gratë, ku mund të shkojnë, me kë duhet të jenë – për shembull, për të udhëtuar duhet të kenë një kujdestar mashkull.
Ky ndalim është pjesë e një fushate të gjerë shtypjeje të të drejtave të grave nga talibanët, të cilët janë akuzuar nga OKB-ja dhe aktivistët për “aparteid gjinor.”
Në korrik të këtij viti, Gjykata Penale Ndërkombëtare kërkoi urdhër-arrest për dy udhëheqës të lartë talibanë, duke përmendur persekutimin e grave e vajzave si provë për krime kundër njerëzimit.
Në konferencën e së dielës, ministri Muttaqi e justifikoi mungesën e gazetareve në ngjarjen e parë me një “çështje teknike.”
“Ajo u organizua me njoftim të shkurtër. Lista e gazetarëve të ftuar ishte e kufizuar… Ishte më shumë çështje teknike, pa ndonjë qëllim tjetër,” tha ai.
Por Haider beson se presioni publik pas konferencës së parë “e detyroi talibanin të kuptonte se publiciteti negativ nuk ia vlente.”
Në konferencën e dytë, gazetaret u ftuan bashkë me kolegët meshkuj për të bërë pyetje dhe nuk u kërkua të mbulonin kokën.
Haider tha se organizatorët e pranuan se nuk kishte asnjë arsye pse gratë të ishin përjashtuar më parë.
Në një “moment solidariteti mediatik,” gazetarët meshkuj liruan rreshtat e parë për koleget e tyre, duke e bërë që pjesa ballore e sallës të ishte pothuajse vetëm me gra.
Muttaqi u përball me pyetje të drejtpërdrejta: pse vajzat dhe gratë afgane ndalohen të shkojnë në shkollë apo të punojnë?
“Ne kemi 10 milionë nxënës që ndjekin shkollat dhe institucionet e tjera arsimore, nga të cilët 2.8 milionë janë gra dhe vajza. Në institucionet fetare, mundësia për arsimim ofrohet deri në nivelet e diplomimit,” u përgjigj ai.
Sipas tij, “ka kufizime në disa pjesë, por kjo nuk do të thotë se ne jemi kundër arsimit.”
Haider e përshkroi përgjigjen si “gënjeshtra të përgatitura mirë.” “Ne e dinim të vërtetën, por ai vazhdoi ta përsëriste të njëjtën deklaratë,” tha ajo.
Rusia mbetet i vetmi shtet që e ka njohur zyrtarisht qeverinë talibane, ndërsa diplomatët kanë theksuar se çdo hap drejt njohjes ndërkombëtare kërkon ndryshime thelbësore në politikat ndaj grave. Edhe pse India ka përmirësuar marrëdhëniet diplomatike me Afganistanin, ajo ende nuk e ka njohur qeverinë e talibanëve./CNN/Katror.info
Përgatiti:
