Astronomët kanë zbuluar se formimi i planetit në Sistemin Diellor të ri filloi shumë më herët sesa mendohej më parë.
Sipas hulumtimit, blloqet e ndërtimit të planetëve filluan të rriteshin në të njëjtën kohë me yllin e tyre mëmë.
Një studim i disa prej yjeve më të vjetër në Univers sugjeron se planetë si Jupiteri dhe Saturni fillojnë të formohen ndërsa një yll i ri po rritet.
Mundesh me e lexu edhe…
Më parë ishte menduar se planetët formohen vetëm pasi një yll të ketë arritur madhësinë e tij përfundimtare, por hulumtimi i ri sugjeron se yjet dhe planetët rriten së bashku, shkruan Yahoo News.
Studiuesit thonë se studimi, i udhëhequr nga Universiteti i Kembrixhit, ndryshon të kuptuarit tonë se si u formuan sistemet planetare, duke përfshirë sistemin tonë diellor, duke zgjidhur potencialisht një enigmë të madhe në astronomi.
Autorja e studimit, Dr Amy Bonsor nga Instituti i Astronomisë i Universitetit të Kembrixhit, tha: “Ne kemi një ide mjaft të mirë se si formohen planetët, por një pyetje e pazgjidhur që kemi pasur është se kur formohen: a fillon formimi i planetit herët? kur ylli mëmë është ende në rritje, apo miliona vjet më vonë?”
Për t’iu përgjigjur pyetjes, studiuesit studiuan atmosferat e yjeve xhuxh të bardhë – mbetjet e lashta, të zbehta të yjeve si Dielli ynë – për të hetuar blloqet ndërtuese të formimit të planetit.
Dr Bonsor tha: “Disa xhuxhë të bardhë janë laboratorë të mrekullueshëm sepse atmosferat e tyre të hollë janë pothuajse si varreza qiellore”.
Ndërsa brendësia e planetëve është jashtë mundësive të teleskopëve, një klasë e veçantë e xhuxhëve të bardhë – të njohur si sisteme të ndotura – kanë elementë të rëndë si magnez, hekur dhe kalcium në atmosferën e tyre normalisht të pastër.
Këta elementë duhet të kenë ardhur nga trupa të vegjël si asteroidë të mbetur nga formimi i planetit, të cilët u përplasën me xhuxhët e bardhë dhe u dogjën në atmosferat e tyre.
Prandaj, vëzhgimet e xhuxhëve të bardhë të ndotur mund të hetojnë brendësinë e atyre asteroidëve të copëtuar, duke u dhënë astronomëve një pasqyrë të drejtpërdrejtë në kushtet në të cilat ata janë formuar./Katror.info
Përgatiti:
