Javë me shi po na pret, por kjo nuk e ndal agjendën e kulturës, koncerteve dhe festivaleve. Ju sjellim listën e Suzanne Podcast se çka me pa, ku me shku, çka me lexu e çka me veshë?
Lexoni të plotë më poshtë propozimet e Suzzanne Podcast në Monday Marks 16 shtator.
Vera po shkon, zalli i pllazhave po zavendësohet me lloçin e qyteteve, t-shirts po zavendësohen me xhempera dhe xhaketa, ama kjo s’do me thonë që duheni domosdoshmërisht me ndejt nëpër shpija. Galeria Kombëtare po e hap sezonin me super ekspozitë të Dren Maliqit të titulluar “Punët e vonshme”, ka muzikë super në Dit’e’Nat, mund t’i zini edhe do evente tjera të mira në Prizren, Tiranë, Shkodër e Junik. Po ju propozojmë edhe një strip inspiruar nga David Bowie dhe një propozim ku mundeni mu vesh mirë e stajllish nga një vintage shop super cool.
Me pa: Ekspozita e Dren Maliqit, Galeria Kombëtare, Prishtinë
Dren Maliqi është prezent në skenën e artit kontemporan kosovar që prej para luftës, me disa pauza të vockëla ndër vite. Tash po na vjen me ekspozitë të parë personale të titullime pak ironikisht, pak seriozisht “Spät Werk” apo “Punët e vonshme”. Shumica e punimeve janë nga vitet e hershme, por me gjasë ka edhe ca që publiku s’i ka pa ende. Me Drenin kemi bo intervistë të shkurtë po të thellë këtu, por hapja e ekspozitës premton një ngjarje tepër inspiruese për sezonin e ri meteorologjik por edhe sezonin e ri të Galerisë Kombëtare. Shihemi te veni, te our fren’ Dren.
Me dëgju & festu (& pikëllu): Mbyllja e “Dit’ e Nat’”, Prishtinë
Pak vende në Prishtinë janë mishëru me vetë qytetin si café-libraria Dit’ e Nat’. Vend simpatik me pi kafe, me hangër mëngjez të mirë, me taku njerëz edhe ma t’mirë, me ble nëj libër që s’e gjen tjetërkah, po D&N u bo edhe një epiqendër e ngjarjeve kulturore, koncerteve, lexime librash e ligjerata. Prandaj edhe erdh si një shok lajmi që vendi i preferuar i boomerave, gjeneratës X, milenialëve e gjeneratës Z po mbyllet (sorry gjeneratës Y, po të vonshëm jeni. S’keni m’i pi salepat e D&N). Genc Salihu & co. kanë bo punë të madhe duke e mbajtë gjallë dhe hareshëm këtë kand urban, por me gjasë – pas mbi 15 viteve punë ditë dhe natë, Dit’ e Nat’-i po mbyllet.
Me 16 shtator (sot) po mbahet nata përmbyllëse me performancë nga miqt e shpisë: “Mbas nji dekade e gjysë, kemi vendosë me e mbyllë dit’ e nat’, nji shpi që e kemi ba me shumë dashni. Ka qenë knaqësi e privilegj me i shërby qytetit në këtë mënyrë. Falëminderit që keni qenë pjesë e ritualeve të përditshme, leximit, festave të muzikës e të filmit, aktivizmit e përkrahjes. Ju ftojmë të hanën, me 16 shtator, ta kalojmë bashkë mbramjen e fundit të dit’ e nat’, me nji live session performancë të krejt artistëve që kanë qenë miq të shpisë qysh prej ditës së parë.”
Me përjetu: Festivali “Kah Drita”, Junik
Një festival super interesant do të mbahet në Junik. Organizata “Trashëgimia kulturore pa kufinj” (CHwB – Kosova) është e njoftun për projekte të bukura dhe të rëndësishme në rujatjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore të Kosovës, dhe festivali “Kah Drita” ka program të pasun që e plotëson këtë qëllim bujar. Gjatë dy ditëve (21-22 shtator) mund të dëgjoni muzikë të mirë nga Elina Duni dhe Shpat Deda, të merrni pjesë në punëtori të ndryshme (qysh me bo fli ose qysh me punu instrumente tradicionale), performancë rapsodesh, e për ma të vegjlit ka edhe yoga për fëmijë, alpinizëm. Bash bukur.
Me vizitu: Autostrada Hangar II, Prizren
Autostrada Biennale pat fillu si ngjarje dyvjeçare e artit kontemporan, por me mbylljen e bazës së KFOR-it gjerman, u hap edhe Qendra kulturore Autostrada Hangar, si një pikë fokale e artit, kulturës, performancave, një librarie dhe hapësire inspiruese koxha unike në Kosovë. Tash ka ndodh një zgjerim i hapësinës me rastin e dhjetëvjetorit të hapjes. Hapësira e shtume Hangar II, tash përmban amfiteatrin, rezidencën artistike dhe të ekspozimit dhe tashmë ështe e hapun për publik, ndërsa me 16 shtator (sot) mund ta zeni edhe ditën e fundit të programit, me përurimin e një pune publike arti të artistes Neda Saedi, me folës të ndryshëm nga vetë artistja e deri tek Kryetari i Prizrenit Shaqir Totaj. Gjatë ditës ka edhe punëtori arti, drekë me mysafirët prezentë shfaqje filmi.
Vitin e ardhshëm mbahet Bienalja e rregullt por në ndëkohë vlen ta vizitoni këtë vend edhe në ditë tjera për pak inspirim dhe kontemplim.
Me dëgju: “Thriving Within Walls”, Art House, Shkodër
A ka legjendë ma të bukur se Legjenda e Rozafës, një histori e Shkodrës që e dijnë krejt shqiptarët? E dini me siguri edhe ju rrëfimin për nje grua të varrosur brenda mureve të kalasë për të siguruar forcën e përjetshme të tyne. Sytë e saj të dukshëm dhe gjinjtë e saj ushqyes simbolizojnë përpjekjen e artistit për t’u njohur dhe vlerësuar brenda kufizimeve të botës së artit. Art House Shkodra po e organizon sonte (16 shtator) një ligjeratë që hulumton se si alegoria e Rozafës zbatohet në artin kontemporan, tu theksu “strategjitë për m’i tejkalu pengesat institucionale, shfrytëzu burimet dhe balancu integritetin krijues brenda kufizimeve bashkëkohore”. Sipas përshkrimit të ligjeratës nga Maja Ciric, një kuratore tashmë prezente në pejsazhin e artit në Shqipëri, “tu u bazu në temat e Rozafës për sakrificë dhe qëndrueshmëri, artistët mujn me lulëzu në mënyrë efektive brenda dhe përtej këtyre mureve institucionale.”
Me pa: “Bed. In Memory of Derek Jarman”, Galeria Naan, Tiranë
Tirana ka lezet. Por ka edhe ngjarje t’mira arti. Në kuadër të Javës Kulturore të Britanisë, nëse jeni në Tiranë, ju rekomandojmë ta ndiqni performancën ‘BED – In Memory of Derek Jarman’, nga artisti Jez Dolan nga Manchester, që do të zhvillohet të hanën, më 16 Shtator në Galerinë Naan. Kjo është edhe hera e parë që performanca paraqitet jashtë vendit ku u kriju. Me këtë rast do të shfaqet edhe filmi “No Place Like Home” i po të njejtit artist Jez Dolan, si dhe Michael Betteridge.
BED i bën homazh instalacionit të Jarman nga vitin 1989. Ky instalacion paraqiste dy burra në një shtrat, të rrethuar nga një kafaz me tela me gjemba, tituj të gazetave të kohës që denigronin njerëzit lezbike, gej dhe me HIV+, dhe një seri dyshekësh të lyer me katran dhe pupla në mure. Kësaj radhe në galerinë Naan të institutit Harabel, pritni një eksperiencë koxha interaktive. (Për rolin e shtratit dhe jorganit në art, lexoni një super shkrim tonin të mëhershëm)
Me lexu: Stripi ‘Bowie: Stardust, Rayguns & Moonage Daydreams’
Nuk rekomandojmë shpesh stripa, po ja një propozim spektakular për këtë javë: porositeni novelën grafike “Bowie: Stardust, Rayguns & Moorage Daydreams (Chronicles Life and Death of Ziggy Stardust)” që e dokumenton ngritjen e David Bowie nga anonimiteti deri te fama e tij jashtëtokësore. Vizatuesi Michael Allred me shkrimtarin Steve Horton e ka kapë jetën e Bowiet përmes ilustrimeve po aq të gjalla dhe fantastike sa ka qenë edhe ai vetë. Libri është një histori e ri-lindjes, duke ndjekur Bowien teksa del nga jeta e tij e zakonshme si David Jones dhe hyn në skenën shpërthyese të rokut të Londrës së mesviteve të gjashtëdhjeta.
Pjesërisht biografi dhe pjesërisht ashiqare imagjinatë, ilustrimet i përvizatojnë si seancat kur ka bo muzikë në studio, ashtu edhe bisedat imagjinare në kosmos në mes Bowie dhe Ziggy Stardust, alter-egos së tij legjendare të dërguar nga Marsi. Mundeni me porositë online te libraritë tona.
Mu vesh: “038’s Finest” vintage store, Prishtinë
Masi po vjen vjeshta, koha është me u vesh për vjeshtë. Nëse doni m’i ik standardeve të mega shopave në mega zendrat tregtare, keni opsion vintage, apo veshmbathjet të reja dhe pak të përdorta por tepër ma të lira dhe ma unike, prandaj po e rekomandojmë shitoren “038s Finest”, me lokacion te parku i qytetit.
Pronarët Super Heki dhe Ultra Bini kanë shije super cool, plot xhaketa për bajkera, hipstera, smokera dhe pjesëtarë tjerë të substratave urbane që sillen poshtë e naltë qytetit pa lum. Me pa pak prej garderobës që kanë, vizitoni faqen e tyne në Instagram.
Nese dëshironi me shkrujt recenzione librash, filmash, ekspozitash apo veprave tjera artit, mund të fitoni një liber falas nga ne, botuar nga Met Museum i Nju Jorkut dedikuar artistit tonë të famshëm Petrit Halilaj. Per me shume:
Dhuratë për juve! Libri për Petrit Halilaj
Së shpejti do ta festojmë edicionin e 20-të të rubrikës Monday Marks këtu në platformën botuese Suzanne Substack. Çdo javë ju sjellim paralajmërime për ngjarjet kryesore të javës, recenzione të shkurta të serialeve, filmave apo muzikës që mund ta dëgjoni, ushqimeve të shijshme apo gjësendeve të bukura që mund t’i bleni. /SuzzanePodcast