Arinjtë, ujqit dhe bizonët po rikthehen në të gjithë Evropën, kanë zbuluar studime të reja.
Këto kafshë përfshihen në mesin e 50 llojeve në zgjerim, të ndjekura në raportin e ri të Rikthimit të Kafshëve të Egra Evropiane.
Duke filluar nga breshkat e trungujve dhe lundërzat euroaziatike e deri te balenat me gungë dhe ujqërit, shumë lloje që më parë konsideroheshin drejt zhdukjes kanë bërë rikuperime ‘spektakulare’.
“Natyra e egër është elastike dhe mund të shërohet nëse kushtet janë të përshtatshme,” deklaron raporti.
Njerëzit luajnë një rol vendimtar në krijimin e këtyre kushteve të përshtatshme, duke lehtësuar restaurimin e habitateve dhe rikthimin e llojeve.
Cilat lloje po rikthehen në Evropë?
Raporti i rikthimit të kafshëve të egra në vitin 2022 tregon ‘arsye për optimizëm’ në analizën e shumë llojeve që kanë bërë rikthime mbresëlënëse.
Ujqërit janë një nga popullsitë më ikonike që përjetojnë një ringjallje.
Ujqërit gri endeshin përgjatë kontinentit. Ata gati u zhdukën në shekullin e 20-të, pasi njerëzit filluan ti gjuanin.
Që nga vitet 1970, numri i popullsisë i këtij ujku ka lulëzuar me 1,800 përqind në 17,000.
Ariu ngjyrë kafe është një tjetër mishngrënës që bën një rikthim falë këtyre përpjekjeve. Që nga viti 1960, popullsia është rritur me 44 përqind.
Në çdo lloj habitati, disa lloje kafshësh janë rritur në numër. Numrat e fokave gri janë rritur me 6,2 përqind që nga viti 1971. Në fillim të shekullit të 20-të, në Evropë kishte vetëm 1.200 kastorë. Tani, ka më shumë se një milion.
Popullatat evropiane të bizonit ndërkohë janë rritur me 399 përqind që nga viti 1971.
Shumica e këtyre rikuperimeve triumfuese janë falë ndalimit të gjuetisë, përpjekjeve të dedikuara për rifutje dhe restaurimit të habitatit.
Pse është e rëndësishme të rikthehen llojet e kafshëve?
Është e lehtë të mbështetesh në ruajtjen e kafshëve të lezetshme e të lezetshme. Por kur bëhet fjalë për mishngrënësit, njerëzit mund të kenë rezerva.
Kafshët si arinjtë dhe ujqërit shpesh perceptohen si një kërcënim për njerëzit dhe kafshët e tjera. Ata kanë qenë pjesë e tregimeve për mijëra vjet, duke gëlltitur delet dhe barinjtë në përrallat lokale.
Por në shekullin e 21-të, dobitë tejkalojnë shumë kërcënimet.
Rifutja dhe mbrojtja e llojeve të pambrojtura përmirëson shëndetin e të gjithë ekosistemit – shpesh në mënyra komplekse.
“Për shembull, ujqërit gri në pyllin Primeval Białowieża në Poloni kanë ndryshuar shpërndarjen e drerit dhe derrit të egër, duke i trembur speciet larg zonave të caktuara,” shpjegojnë autorët e raportit, duke shtuar se kjo mund të çojë në rritjen e rigjenerimit të pemëve në këto vende.
Llojet e ndryshme mbështeten tek njëra- tjetra në mënyra komplekse – mendoni për ‘zinxhirin ushqimor’ – kështu që ribalancimi i numrit të popullsisë mund të rigjallërohet në një zonë.
“Shpresa jonë është që ky raport të përforcojë mesazhin se rimëkëmbja e jetës së egër dhe bashkëekzistenca jo vetëm që është e mundur, por është thelbësore për shëndetin e planetit tone,” thotë Sofi Ledger, autorja kryesore e raportit./Katror.info
Përgatiti:
