Për herë të parë pas gati 50 vitesh, mostra të reja të pluhurit hënor janë sjellë në Tokë – dhe tashmë ndodhen në një laborator të sigurisë së lartë në Milton Keynes, Britani e Madhe. Këto grimca janë huazuar nga Kina dhe mbahen në kushte të veçanta për të mos u kontaminuar, shkruan BBC, përcjell Katror.info.
Profesor Mahesh Anand, i cili është shkencëtari i vetëm në Mbretërinë e Bashkuar që ka marrë akses në këtë material të jashtëzakonshëm, thotë se këto grimca janë “më të çmuara se ari”. Ai udhëtoi personalisht në Pekin për t’i marrë këto mostra, të cilat i solli në bagazhin e dorës.
Kina i mblodhi këto mostra në misionin Chang’e-5 në vitin 2020, duke përdorur një krah robotik për të nxjerrë 2 kg material nga sipërfaqja e një fushe vullkanike në Hënë. Këto ishin mostrat e para që u sollën në Tokë që nga viti 1976 dhe shënojnë një arritje të madhe për programin hapësinor të Kinës.
Mundesh me e lexu edhe...
Tashmë, përmes një bashkëpunimi ndërkombëtar, Kina ka dhënë akses në këto mostra për shtatë ekipe shkencore në botë – përfshirë edhe ekipin e Prof. Anand. Me vetëm 60 miligramë pluhur, ata synojnë të japin përgjigje për mënyrën si u formua Hëna dhe vetë Toka rreth 4.5 miliardë vjet më parë.
Në laboratorin ku ruhen mostrat, çdo element është i kontrolluar. Çdo ndotje e mundshme nga Toka do ta prishte përgjithmonë analizën shkencore. Ekipi britanik, i përbërë nga teknikë dhe studiues, do të analizojë përbërjen kimike të grimcave, përfshirë oksigjenin, gazrat fisnike dhe përmbajtjen organike, duke përdorur teknologji të ndërtuar me dorë për këtë qëllim.
Ky bashkëpunim mund të jetë vetëm fillimi. Kina tashmë ka sjellë edhe mostra nga ana e errët e Hënës përmes misionit Chang’e 6, ndërsa Prof. Anand shpreson që edhe vende të tjera të ndjekin këtë traditë që filloi me misionet Apollo./Katror.info
