Një studim i fundit ka shqyrtuar lidhjen e mundshme midis humbjes së dëgjimit dhe dementias, duke sugjeruar se trajtimi i humbjes së dëgjimit mund të ndihmojë trurin. Edhe pse lidhja ende nuk është e plotësisht e qartë, bashkautori i studimit dhe audiologu Nicholas Reed thotë se kujdesi për dëgjimin duhet të jetë prioritet pavarësisht kësaj.
“Ka tashmë përfitime të mjaftueshme të provuara kur bëhet fjalë për kujdesin ndaj dëgjimit,” thotë Reed, anëtar i Fakultetit në Institutin e Plakjes së Shëndetshme në NYU Langone Health, shkruan The Guardian, përcjell Katror.info.
Ajo që e bën edhe më të rëndësishëm kujdesin për dëgjimin është ndikimi që ka në ruajtjen e angazhimit në jetën sociale dhe shoqërore. Më poshtë janë këshillat e ekspertëve për të mbrojtur dëgjimin ndërsa plaket.
Mundesh me e lexu edhe...
Si ndodh humbja e dëgjimit?
Humbja e dëgjimit mund të vijë nga faktorë gjenetikë dhe mjedisorë, përfshirë sëmundje kronike dhe duhanpirjen. Një formë shumë e zakonshme është presbycusis – humbja e dëgjimit e lidhur me moshën.
Por, siç shpjegon Reed, humbja e dëgjimit nuk ka të bëjë me volumin, por me qartësinë. Dëgjojmë më pak në frekuenca të caktuara dhe kjo i bën tingujt të duken të turbullt dhe të pakuptueshëm.
Për fat të keq, shumë njerëz e normalizojnë këtë humbje duke e pranuar si pjesë natyrale të plakjes. Por kjo mund të sjellë pasoja serioze, veçanërisht në komunikimin me profesionistët e shëndetësisë.
Cila është lidhja mes dëgjimit dhe dementias?
Studimet sugjerojnë një lidhje mes humbjes së dëgjimit dhe rënies njohëse (kognitive), por nuk është vërtetuar një marrëdhënie shkak-pasojë. Megjithatë, hulumtimet tregojnë se në rreth 32% të rasteve të dementias tek të moshuarit, humbja e dëgjimit mund të jetë faktor kontribuues.
Arsyet mund të lidhen me izolimin social që sjell humbja e dëgjimit, duke ngarkuar trurin emocionalisht dhe njohësisht. Një tjetër teori është se mungesa e stimulimit përmes zërit mund të çojë në atrofi më të shpejtë të trurit.
Si mund ta parandalojmë humbjen e dëgjimit?
Humbja e dëgjimit nuk është e pashmangshme. Disa faktorë si mosha apo gjenet nuk kontrollohen, por mund të ndërmarrim hapa për të kufizuar dëmtimet:
- Menaxhoni sëmundjet si tensioni i lartë dhe diabeti.
- Kufizoni ekspozimin ndaj zhurmave të forta (punë ndërtimi, kositës bari, motoçikleta, koncerte).
- Përdorni mbrojtëse të veshit – kufje mbi vesh janë më efektive se tapetat, sipas Reed.
A mund të rikuperohet dëgjimi?
Dëgjimi i humbur nuk rikuperohet plotësisht, por pajisjet ndihmëse si aparatet e dëgjimit mund të ndihmojnë shumë. Ka versione pa recetë dhe me recetë. Mësimi për t’i përdorur kërkon kohë dhe ushtrim.
“Më mirë t’i përdorësh sa më herët që të jetë e mundur,” thotë Reed. “Sa më gjatë të presësh, aq më vështirë është të përshtatesh.”
Gjithashtu, testimi i dëgjimit që në të 30-at ose 40-at ndihmon për të krijuar një pikë referimi dhe për të kapur ndryshimet herët.
Teknologjitë që ndihmojnë
- Aparate të dëgjimit
- Aplikacione që konvertojnë zërin në tekst për telefonata
- Amplifikatorë personalë për biseda në ambiente të zhurmshme
- AirPods Pro 2 kanë ndihmë të integruar për dëgjim
Reed thekson se angazhimi social është thelbësor për shëndetin mendor dhe fizik. Në një studim të vitit 2025, personat që morën aparate dëgjimi dhe këshillim ndihmues përjetuan më pak vetmi dhe izolim. Ata ruajtën lidhje më të larmishme me miq, familje dhe të njohur.
“Komunikimi i mirë është të flasësh ngadalë, të shohësh tjetrin në fytyrë dhe të përsëritësh kur duhet. Stili i jetesës së shëndetshme dhe zakonet e dëgjimit të kujdesshëm bëjnë diferencën,” thotë Reed./Katror.info
