Pasioni për gatimin i bashkoi në Itali Martinin dhe Haidin. Bashkë me dëshirën “për t’u kthyer aty ku i thërret gjaku”, ky pasion i çoi ata në Shkodër – qytetin verior të Shqipërisë – ku, para dy javësh, hapën edhe biznesin e tyre me akullore.
Dy të rinjtë janë ndër të rrallët që lënë Evropën për t’u kthyer në Shqipëri.
Të dhënat e regjistrimit të popullsisë që u publikuan në fund të qershorit, treguan se, në dekadën e fundit, nga Shqipëria ishin larguar rreth 300 mijë të rinj, të moshës 15-39 vjeçe, shkruan Radio Evropa e Lirë.
Mundesh me e lexu edhe…
Martin Gjoni dhe Haidi Kastrati tregojnë për Radion Evropa e Lirë se akullorja që shijonin çdo ditë në Firence të Italisë, u bë shkëndija e parë që do t’i kthente në Shkodër.
“Dilnim çdo ditë për akullore në qytetin ku jetonim, në Firence, dhe Haidi gjithnjë thoshte se do të dëshironte që ta shijonim këtë akullore së bashku në Shkodër. Kështu, lindi edhe ideja që jo vetëm të shijonim akullore kur të vinim në qytetin e lindjes së Haidit, por edhe të mendonim seriozisht që ne ta ofronim atë”, tregon Martini.
Ai thotë se është njohur me Haidin gjatë një kursi të gatimit në Firence – aty ku mësuan edhe si të përgatisnin akullore dhe produkte pastiçerie.
Ëmbëlsia e gatimeve i takoi, e po ajo i ktheu në vendlindjen e Haidit.
“Edhe pse unë jam nga Lezha, më pëlqen vendlindja e nuses”, thotë Martini.
“Shkodra më kujton Firencen, më kujton në shumë gjëra Italinë, vendin ku jam rritur. Ne u kthyem në kohën e pandemisë COVID-19 dhe atëherë vendosëm që shumë shpejt të nisnim ta realizonim ëndrrën tonë”, thotë 28-vjeçari.
Ai u largua nga Shqipëria, bashkë me familjen, kur ishte vetëm 3 vjeç, ndërsa Haidi, 27 vjeçe, iku në Itali pesë vjet më parë.
Të dy u kthyen për të bërë realitet atë që kishte qenë ëndërr e tyre për një kohë të gjatë: për të sjellë akulloren italiane, por në një version tjetër, të përshtatur me shijet e produkteve të zonës së Shkodrës dhe Malësisë së Madhe.
Vështirësitë pas kthimit në atdhe
Dy të rinjtë thonë se kthimi në atdhe dhe nisja e punës për të realizuar ëndrrën e tyre nuk ishin gjëra të lehta.
Tregojnë se kanë pasur vështirësi për të gjetur “ambientin e duhur”, për shkak të një “kulture tjetër të punës” nga ajo me të cilën ishin mësuar në Itali.
Thonë se shpesh janë përballur me “mungesë korrektësie” e “vonesa”. Edhe pse u përpoqën të siguronin fonde për ngritjen e biznesit, nuk ia dolën. Ndihmë dhe mbështetje thonë se kanë pasur vetëm nga familjet e tyre.
Por, të gjitha ia kanë vlejtur, thotë çifti.
Akullore italiane me shije shqiptare
Emërtimi që kanë zgjedhur për biznesin e tyre është i veçantë: “m-Kanda”. Në Shkodër, nëse dikush të fton për akullore, nuk të pyet “a do të pëlqente një akullore”, por me gjuhen dialektore “a ta ka anda”. Dhe nga kjo doli edhe emri i biznesit.
“Risi janë akulloret vegane. Ndër 20 shije që kemi, 14 prej tyre janë vegane”, thotë Martini.
“Turistët i kërkojnë shumë ato dhe na vjen mirë kur klientët kthehen edhe brenda ditës për t’i riprovuar akulloret”, shton ai.
Haidi tregon se e veçanta e akulloreve të tyre qëndron edhe në diçka tjetër.
“Ne nuk përdorim ngjyrues apo esencë… Ngjyra që kanë akulloret, lidhet vetëm me frutën me të cilën përgatitet, por jo me ngjyrues apo diçka tjetër të dëmshme për shëndetin”, thotë Haidi.
E, një tjetër shije e veçantë është akullorja që Martini e quan ‘akullorja e gjyshit’.
“E kam krijuar një shije të veçantë për të kujtuar në mënyrë simpatike gjyshin tim që nuk jeton më. Akullore që ka në përbërje kafe e raki. Më kujton gjyshin, që çdo mëngjes pinte kafe të shoqëruar me një gotë raki”, thotë i riu, i diplomuar në një shkollë hotelerie në Itali.
Ndihmë për fermerët e zonës
Martini dhe Haidi me biznesin e tyre ndihmojnë edhe fermerët e rrethinave të Shkodrës dhe të Malësisë së Madhe për t’i shitur produktet e tyre.
“Prej tyre blejmë qumështin e freskët, frutat që ata kultivojnë, si: pjeshkë, qershi, boronicë etj. Gjithashtu edhe produktet që na duhen për të bërë kaushin”, thotë Martini.
Duke iu referuar shprehjes shkodrane: “Me kenë shkodran tana i ban”, dy të rinjtë kanë zgjedhur që kaushët t’i bëjnë vetë në mënyrë artizanale, ndryshe nga shumë biznese të tjera të akulloreve.
Ndërsa Martini merret me përgatitjen e kaushëve dhe akulloreve, me të cilat eksperimenton shije të ndryshme, Haidi është ajo që menaxhon biznesin.
“Unë kam studiuar për kulinari, por nga ana tjetër kam aftësi edhe për t’i menaxhuar rrjetet sociale. Kështu që veç menaxhimit të punës që lidhet me bazën materiale, kujdesem ta pasqyroj në rrjetet sociale edhe punën që ne bëjmë dhe produktin që ofrojmë”, thotë Haidi për Radion Evropa e Lirë.
“Guri i rëndë peshon në vend të vet”
Për bashkëmoshatarët, çifti ka një këshillë.
“Aftësohuni në atë që keni dëshirë dhe kthehuni ta ushtroni pasionin në vendin tuaj”, thonë ata.
“Ne e kemi pasur mundësinë të jetojmë në Itali apo në çdo vend tjetër të botës, por kemi vendosur të kthehemi, sepse është një thirrje e brendshme që të ngacmon gjithnjë për t’u kthyer”, thotë Martini.
“Edhe ne jemi frymëzuar nga të tjerë të rinj, siç janë Altin Prenga dhe vëllai i tij, që lanë Italinë dhe erdhën e ngritën agrobiznesin e tyre në Fishtë të Lezhës, apo Marjana Koçeku, e njohur si neomalësorja që u kthye në kullën e vjetër të familjes së saj”, thotë Martini.
Ai dhe Haidi shpresojnë që një ditë të bëhen vetë ata frymëzim i dikujt.
“Është e vërtetë ajo fjala jonë e urtë popullore: Guri i rëndë peshon në vendin e tij”, thotë Martini, i cili 24 vjet jetoi në Itali dhe shqipen e mësoi vetëm katër vjet më parë./Radio Evropa e Lirë
Përgatiti:
