Shkencëtarët kanë arritur të nxjerrin ARN-në nga një mostër e një tigri Tasmanian nga viti 1891, duke hapur mundësi të reja për të kuptuar speciet e zhdukura dhe pandemitë e lashta.
Shkencëtarët kanë njoftuar një zbulim të madh në studimin e tigrit të zhdukur Tasmanian, një marsupial mishngrënës që dikur banonte në Australi dhe ishujt fqinjë. Pavarësisht zhdukjes së specieve për shkak të aktiviteteve njerëzore, shkencëtarët vazhduan të fitojnë njohuri të reja. Ata nxorrën me sukses ARN-në, një material gjenetik i ngjashëm me ADN-në, por më pak i qëndrueshëm, nga lëkura dhe muskujt e tharë të një tigri tasmanian që mbahet në një muze në Stokholm që nga viti 1891.
Vitet e fundit, shkencëtarët kanë arritur të nxjerrin ADN-në e lashtë nga kafshët dhe bimët, disa prej të cilave datojnë miliona vjet më parë. Megjithatë, hulumtimi i ri shënon rastin e parë të rikuperimit të ARN-së nga një specie e zhdukur. Megjithëse nuk është fokusi kryesor i studimit, aftësia për të nxjerrë, renditur dhe analizuar ARN-në e lashtë mund të ndihmojë në mënyrë të konsiderueshme shkencëtarët në përpjekjet e tyre për të rikthyer në jetë speciet e zhdukura. Përveç kësaj, gjetja e ARN-së nga viruset e lashta mund të kontribuojë në zbulimin e origjinës së pandemive të kaluara.
Mundesh me e lexu edhe…
ADN dhe ARN luajnë role thelbësore në biologjinë qelizore. ADN-ja është një molekulë me dy zinxhirë që përmban kodin gjenetik të një organizmi, ndërsa ARN është një molekulë me një zinxhir që ka për detyrë të përkthejë informacionin gjenetik në funksione praktike. Roli i ARN përfshin sintezën e shumë proteinave të nevojshme për mbijetesën e organizmit dhe rregullimin e metabolizmit qelizor.
Sekuenca e ARN-së jep një shije të biologjisë aktuale dhe rregullimit të metabolizmit që ndodhi në qelizat dhe indet e tigrave tasmanianë përpara se ata të zhdukeshin, shpjegon Emilio Mármol Sánchez, udhëheqës i studimit të botuar në revistën Genome Research dhe një gjenetist dhe bioinformatik nga Qendra për Paleogjenetikë dhe SciLifeLab në Suedi.
Marc Friedländer, gjenetist dhe bashkautor i studimit nga Universiteti i Stokholmit dhe SciLifeLab, thekson rëndësinë e të kuptuarit të komplementit të gjeneve dhe aktivitetit të gjeneve në speciet e zhdukura.
Ka pasur gjithashtu pyetje rreth asaj se sa kohë mund të zgjasë ARN në kushtet e ruajtjes së mbetjeve, të cilat përfshinin temperaturën e dhomës në një dollap. Pavarësisht gjendjes së tij gjysmë të mumifikuar, me lëkurë, muskuj dhe kocka të ruajtura, por pa organe të brendshme, mbetjet e një tigri tasmanian në Muzeun e Historisë Natyrore të Suedisë kanë sfiduar të menduarit konvencional.
Love Dalén, një gjenetist evolucionar në Qendrën për Paleogjenetikë, vuri në dukje se ndërsa studiuesit më parë besonin se ARN do të mbijetonte vetëm për një kohë të shkurtër në temperaturën e dhomës, veçanërisht kur mostrat ishin të lagura, kjo nuk ishte e vërtetë për mostrat e thara.
Tigri Tasmanian ishte i ngjashëm me ujkun, por dallonte nga ai me vijat si të tigrit në shpinë. Ardhja e njerëzve në Australi afërsisht 50,000 vjet më parë shkaktoi një rënie të konsiderueshme të popullsisë së këtij grabitqari. Ardhja e kolonizatorëve evropianë në shekullin e 18-të paralajmëroi zhdukjen e kësaj specie në ishullin e Tasmanisë, pasi u ofruan shpërblime për gjuetinë ndaj tyre, për shkak të kërcënimit të tyre ndaj bagëtive. Tigri i fundit i njohur Tasmanian ngordhi në kopshtin zoologjik të Tasmanisë në 1936.
Historia e zhdukjes së tigrit Tasmanian është, në një farë mënyre, një nga ngjarjet më të mira të dokumentuara dhe të vërtetuara të zhdukjes të shkaktuara nga njeriu. Fatkeqësisht, tigrat Tasmanianë u shpallën të mbrojtur vetëm dy muaj përpara se individi i fundit i njohur të ngordhte në robëri, shumë vonë për t’i shpëtuar ata nga zhdukja, kujton Sánchez./Katror.info
Përgatiti:
