Anija kozmike OSIRIS-Rex e NASA-s, e cila mori mostra pluhuri nga asteroidi Bennu në vitin 2020, do të kthehet në Tokë pasnesër.
Nëse gjithçka shkon mirë, kapsula me mostrat do të zbresë të dielën rreth orës 17:00 duke përdorur një parashutë pranë zonës së testimit Dugway në shkretëtirën e Jutës. Të dielën, ekipi shkencor i misionit OSIRIS-Rex do të kontrollojë fillimisht nëse kushtet janë të favorshme për zbritjen e kapsulës. Nëse kushtet janë të favorshme, ajo do të fillojë zbritjen drejt Tokës nga një distancë prej rreth 102,000 kilometra. Kapsula do të udhëtojë për rreth katër orë përpara se të hyjë në atmosferë me një shpejtësi prej rreth 44,000 kilometra në orë. Gjatë zbritjes, ajo do të mbrohet dhe ngadalësohet nga një mburojë nxehtësie dhe dy parashuta derisa të prekë tokën e shkretëtirës, shkruan Katror.info.
– Kur lëshojmë kapsulën, nuk mund të bëjmë gjë tjetër veçse të presim dhe të shpresojmë që gjithçka të shkojë mirë. Gjithë këto vite punë, gjithçka përmblidhet në atë zbritje 13-minutëshe nëpër atmosferë – i tha New Scientist Dr. Anjani Polit nga Universiteti i Arizonës dhe anëtar i ekipit shkencor të misionit OSIRIS-Rex. Nëse kapsula nuk arrin të ulet më 24 shtator, do të kalojnë dy vjet para se të ketë një mundësi për të provuar përsëri.
Mundesh me e lexu edhe…
Misioni 1 miliard dollarësh Osiris-Rex (shkurt për Origins, Spectral Interpretation, Identification of Resource, Security-Regolith Explorer) u nis në shtator 2016. Anija kozmike me madhësi një furgon u drejtua për në asteroidin Bennu, i cili u zbulua në 1999 dhe është vërtetuar se ekziston mundësia që ai të kalojë shumë afër Tokës në shekullin e 22-të. Megjithëse rreziku për Tokën është shumë i ulët, NASA ende e konsideron atë një nga asteroidët më të rrezikshëm të njohur. Asteroidi ka një diametër prej rreth 500 metrash, që është disa dhjetëra metra më i lartë se Empire State Building në Nju Jork (443 metra i lartë). Në fund të vitit 2018, anija kozmike Osiris-Rex arriti në asteroidin Bennu, 300 milionë kilometra larg dhe falë pothuajse dy viteve të vëzhgimit të atij guri, në kraterin Nightingale u gjet një vend i favorshëm për zbritjen dhe marrjen e mostrave. Marrja e rreth 60 deri në 200 gram pluhur nga sipërfaqja e asteroidit Bennu u krye me sukses në tetor 2020 me ndihmën e krahut robotik 3,4 metra të gjatë Tagsam (Mekanizmi i Përvetësimit të Kampioneve Prek dhe Shko).
Shkencëtarët shpresojnë se misioni Osiris-Rex do të zbulojë disa nga sekretet e origjinës së sistemit tonë diellor. “Asteroidet si Bennu janë kapsula kohore nga sistemi i hershëm diellor. Këto janë fragmente të mbetura nga formimi i Sistemit Diellor”, thotë Anjani Polit.
Asteroidi Bennu ka shumë karbon, “materiali ndërtimor” kryesor i molekulave organike.
– Jemi mjaft të sigurt se në këto mostra do të ketë molekula organike. Studimi i këtyre molekulave organike mund të na ndihmojë të kuptojmë se cilat substanca organike ishin në sistemin e hershëm diellor që përfundimisht ka mundur të mbjellë jetën në Tokë”, tha dr. Michelle Thompson nga Universiteti Purdue, gjithashtu anëtare e ekipit të misionit Osiris-Rex.
Mostra të ngjashme u sollën tashmë në Tokë në vitin 2020 nga anija kozmike japoneze Hayabusa 2, e cila vizitoi asteroidin Ryugu, i cili lëviz afër Tokës dhe klasifikohet si objekt potencialisht i rrezikshëm. Shkencëtarët zbuluan uracilin dhe niacinën në mostrat nga ai asteroid, dy komponime organike thelbësore për organizmat e gjallë. Uracil është një nga blloqet kimike të ndërtimit që përbëjnë ARN-në (acidi ribonukleik), një molekulë që mbart udhëzime për krijimin dhe funksionimin e organizmave të gjallë. Uracil (U) është një nga katër bazat nukleotide në ARN. Tre të tjerat janë adenina (A), citozina (C) dhe guanina (G). ADN-ja nuk ka uracil, por ka timinë (T), e cila ka rezistencë më të madhe ndaj mutacioneve fotokimike dhe e bën të dhënat gjenetike më të përhershme. Niacina, e quajtur edhe vitamina B3 ose acidi nikotinik, është thelbësor për metabolizmin e organizmave të gjallë. Shkencëtarët kanë zbuluar më parë molekula organike kryesore në meteoritët e pasur me karbon të gjetur në Tokë./Katror.info
Përgatiti:
