Fasada e akullit të Antarktikut po shkrihet ndërsa temperaturat në rritje vendosin skenën për një pushtim të bimëve të lulëzuara, duke ngritur shqetësimet për një humbje të pakthyeshme të biodiversitetit në kontinentin e akullt.
Antarktiku ka pësuar transformime të rëndësishme vitet e fundit. Kontinenti më jugor i akullt i Tokës ka dëshmuar një përhapje të bimëve të lulëzuara, myshqeve dhe algave në sipërfaqën e tij, së bashku me një reduktim të mbulimit lundrues të akullit të detit. Këto ndryshime janë në linjë me rritjen e temperaturave të verës, dhe në vitin 2022 shkencëtarët nga Universiteti i Uashingtonit (UW) dokumentuan valën më të gjerë të të nxehtit në Antarktikë të regjistruar ndonjëherë.
Gjatë ngjarjes, temperaturat pranë Polit të Jugut u rritën për 39 gradë Celsius mbi normalen për tre ditë rresht, duke arritur kulmin në -10 gradë Celsius.
Mundesh me e lexu edhe…
Ishte anomalia më e ngrohtë e temperaturës e regjistruar kudo në botë, thekson Edward Blanchard-Wrigglesworth, shkencëtar atmosferik dhe autori kryesor i studimit, i cili u botua në revistën Geophysical Research Letters. Disa shkencëtarë që punonin në Antarktikë në atë kohë mbanin edhe pantallona të shkurtra dhe guxuan të dilnin nën diell pa xhaketë.
Ky zhvillim thekson se Antarktika nuk është imune ndaj efekteve të krizës klimatike, një ide që disa shkencëtarë e vunë në dyshim dikur. Për të vlerësuar shkallën në të cilën ndryshimet klimatike kontribuan në valën e fundit të të nxehtit, ekipi i UW përdori një strategji modelimi që rikrijon ngjarjet aktuale klimatike duke marrë parasysh skenarët e kaluar dhe të mundshëm të së ardhmes.
Ne besojmë se ndryshimet klimatike në shekullin e kaluar e intensifikuan valën e të nxehtit me 2 gradë Celsius, ndërsa vala ekuivalente e të nxehtit në 2096 do të ishte edhe 6 gradë Celsius më e ngrohtë se në vitin 2022 (8 gradë Celsius krahasuar me 1922), theksuan autorët e studimit.
Aktualisht, Antarktika dhe ishujt e lidhur me të janë kryesisht të mbuluara me borë dhe akull të përhershëm, dhe vetëm një përqindje e vogël është e përshtatshme për bimë të tilla si flokët e Antarktidës (Deschampsia antarctica) dhe perlat e Antarktidës (Colobanthus Quinsis). Megjithatë, pranverat dhe verat më të ngrohta në dekadat e fundit kanë inkurajuar rritjen e këtyre bimëve, me ritme të rritjes që janë më shumë se 20 përqind midis 2009 dhe 2018.
Parashikimet tregojnë se deri në fund të shekullit, zona pa akull e Gadishullit Antarktik mund të trefishohet, duke krijuar mundësi për kolonizimin e bimëve. Shqetësimet po ngrihen në lidhje me mundësinë e humbjes së pakthyeshme të biodiversitetit në Antarktidë pasi bimësia vazhdon të shkelë ato zona.
Fatkeqësisht, një klimë më e butë do të ulë gjithashtu pengesën ndaj pushtimit të specieve të huaja bimore dhe shtazore, paralajmëron Jasmine Lee, një biologe në Antarktikën Britanike.
Me ndryshimin e peisazhit të Antarktidës, shkencëtarët në mbarë botën po përpiqen të kuptojnë ekosistemet e saj të së kaluarës dhe të tashmes në mënyrë që t’i ruajnë atë për të ardhmen./Katror.info
Përgatiti:
