katror.infokatror.infokatror.info
Notification
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
    Lajme
    Më shumë
    Top News
    ASK: Pagat mesatare bruto për vitin 2023 në Kosovë ishin 570 Euro
    9 months ago
    Bota në rrugën e suksesshme drejt energjisë të rinovueshme
    9 months ago
    BE-ja pranë finalizimit të mjeteve për Ballkanin Perëndimor
    9 months ago
    Postimet e fundit
    Danimarka nën kryesimin e BE-së, prioritet shtetet e Ballkanit
    2 hours ago
    Ekspozita për Ozzy Osbourne hapet në Birmingham
    17 hours ago
    MPB ndalon rreptësisht ndezjen e zjarreve në ambiente të hapura
    17 hours ago
    Berati me turistë në çdo stinë, mbi 370 mijë nga janari deri në maj
    17 hours ago
  • Lajme të mira
    Lajme të mira
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Motrat e gjejnë njëra tjetrën pas 45 viteve të ndara
    3 years ago
    Mos i leni ëndrrat tuaja të mbeten vetëm ëndrra…
    3 years ago
    Të ngrisim një gotë për…
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Revolucioni gjenetik që kthen dëgjimin: Fillimi i fundit të shurdhësisë?
    2 days ago
    Shkencëtarët zbulojnë një aleat të klimës në Inteligjencën Artificiale
    14 hours ago
    Proda: Bashkëpunimi me Kosovën, model suksesi në rajon
    2 days ago
    Arritje në arsim, kulturë, inovacion – 5 lajmet e mira për këtë javë – #Edicioni 21
    2 days ago
  • People
    People
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Jubileu Platinum i Mbretëreshës Elizabeta e Dytë bën bashkë tërë familjen mbretërore  
    3 years ago
    Kompozitori i Dua Lipës tregon si të komponohet një hit për 30 sekonda
    3 years ago
    Rita Ora & Taika Waititi fejohen gjatë një propozimi të ‘përnjëhershëm’
    3 years ago
    Postimet e fundit
    CrossRoads Festival: 3 ditë art, kulturë dhe aventurë në zemër të Hanit të Elezit
    2 hours ago
    Elvis Presley, mbret i rock and rollit dhe trashëgimia e tij përtej kohës
    2 hours ago
    EtnoFest 2025: 10 ditë festë kulturore në Kukaj
    14 hours ago
    Elon Musk formon parti
    17 hours ago
  • Sporti n’Katror
  • Viral
    Viral
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Video e një kafshe që u bë virale
    3 years ago
    Viral Dance e muajit Qershor në TikTok
    3 years ago
    Momentet që shkuan #viral gjatë procesit të gjykimit për shpifje të Depp dhe Heard
    3 years ago
    Postimet e fundit
    Apple përgatit iPhone 17 Pro Max me super bateri
    17 hours ago
    Si u bë ‘Labubu’ një fenomen global?
    2 weeks ago
    Threads shton opsionin “Spoiler”: Diskuto pa prish surpriza!
    3 weeks ago
    Apple prezantion iOS 26: Nivel i ri inteligjence dhe produktiviteti
    3 weeks ago
  • Shije
    Shije
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    Shije vere – receta gatimi me ushqimet e qëlluara për ditët me vapë
    1 year ago
    Noma fitoi çmimin e parë të World’s Best Restaurant vitin e kaluar
    3 years ago
    Vatikani kryeson listën e vendeve që pinë më së shumti verë
    3 years ago
    Postimet e fundit
    A është mirë për shëndetin të pini kafe gjatë verës? Ekspertët japin përgjigjen!
    17 hours ago
    Disa arsye të forta pse duhet të hani shalqi çdo ditë!
    2 days ago
    E pasur me lëndë ushqyese, dardha ndihmon në shëndetin e lëkurës dhe shëron plagët!
    6 days ago
    A e mbron kafeja mëlçinë nga prekja e sëmundjeve?
    3 weeks ago
  • Udhë
    Udhë
    Break the bad news habit Ndjehu mirë t’u lexu n’Katror :)
    Më shumë
    Top News
    E para Kosova!
    9 months ago
    15+ artikuj për kamping me t’cilat ndiheni si n’shtëpi edhe nëse jeni në male të thella
    3 years ago
    Sa kohë duhet të qëndroni në Norvegji për ta parë magjinë e “Northern Lights”
    2 years ago
    Postimet e fundit
    Kurorën si rajoni më i mirë i verës në Evropë për vitin 2025 e mban…
    2 days ago
    TTW: Shqipëria drejt destinacionit ultra-luksoz për turistët e elitës
    1 week ago
    40 mijë vizitorë gjatë 5 muajve në Parkun Arkeologjik të Apolonisë
    1 week ago
    Nju Jorku, qyteti i 700 gjuhëve
    2 weeks ago
  • Katrori YT
  • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
Duke e lexuar: Kontrollimi i qelizave nervore përmes dritës hapë rrugë të reja për studimin e trurit
Shpërndaje
katror.infokatror.info
Font ResizerAa
  • Home
  • Lajme
  • Lajme të mira
  • Katrori YT
  • People
  • Sporti n’Katror
  • Viral
  • Fun
  • Udhë
  • Shije
Search...
  • Back To Home
  • Categories
    • Lajme
    • Lajme të mira
    • People
    • Viral
    • Sporti n’Katror
    • Shije
    • Udhë
    • Katrori YT
    • Fun
    • Kuriozitet
    • Life Style
  • Bookmarks
    • My Bookmarks
    • Newsletter
  • Contact Us
    • Contact
Follow US
Lajme të mira

Kontrollimi i qelizave nervore përmes dritës hapë rrugë të reja për studimin e trurit

Last updated: 30/09/2022 6:45 PM
196 Shikime
Shpërndaje
FOTO: The Conversation

Një metodë e quajtur optogjenetikë ofron njohuri për kujtesën, perceptimin dhe varësinë.

Disa zbulime të mëdha shkencore nuk zbulohen në të vërtetë. Ato huazohen. Kjo është ajo që ndodhi kur shkencëtarët morën proteina nga një huadhënës “i pamundur”: algat jeshile.

Qelizat e specieve të algave ‘Chlamydomonas reinhardtii’ janë “zbukuruar” me proteina që mund të ndiejnë dritën. Kjo aftësi, e vërejtur për herë të parë në vitin 2002, tërhoqi shpejt vëmendjen e shkencëtarëve të trurit.

Mundesh me e lexu edhe…

CrossRoads Festival: 3 ditë art, kulturë dhe aventurë në zemër të Hanit të Elezit

Një proteinë që ndien dritën premtoi fuqinë për të kontrolluar neuronet – qelizat nervore të trurit, duke siguruar një mënyrë për t’i ndezur dhe fikur, pikërisht në vendin dhe kohën e duhur.

Qelizat nervore të krijuara gjenetikisht për të prodhuar proteina algale bëhen “kukulla” të kontrolluara nga drita. Një shkreptim drite mund të nxisë një neuron të qetë të ndezë sinjalet ose të detyrojë një neuron aktiv të heshtë.

- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -
- ADVERTISEMENT -

“Kjo molekulë është sensori i dritës që na duhej”, thotë neuroshkencëtari Zhuo-Hua Pan, i cili kishte kërkuar një mënyrë për të kontrolluar qelizat e shikimit në retinat e minjve.

Metoda e mundësuar nga këto proteina huazuese tani quhet optogjenetikë, si kombinim i fjalëve dritë (opto) dhe gjene. Në më pak se dy dekada, optogjenetikët kanë fituar njohuri të mëdha se si ruhen kujtimet, çfarë krijon perceptime dhe çfarë shkon keq në tru gjatë depresionit dhe varësisë.

Përdorimin e dritës për të drejtuar aktivitetin e disa qelizave nervore, shkencëtarët e kanë “luajtur” tek minjtë e halucinacionuar: Minjtë “kanë parë linja” që nuk ishin aty dhe kanë “kujtuar” një dhomë brenda të cilës nuk kishin qenë kurrë. Shkencëtarët kanë përdorur optogjenetikën për t’i bërë minjtë të luftojnë, të çiftëzohen dhe të hanë, madje edhe u kanë mundësuar shikim minjëve të vërbër.

Që nga zbulimi, sensorët e dritës së algave janë miratuar për t’u përdorur në arena të shumta për hulumtime rreth trurit. Neuroshkencëtarja Talia Lerner nga Universiteti Northwestern në Çikago përdor optogjenetikën për të studiuar lidhjet midis qelizave në trurin e miut.

Optogjenetikët janë gjithashtu të domosdoshëm edhe për Jeanne Paz nga Instituti Gladstone në San Francisco. Ajo dhe kolegët e saj kanë qenë në kërkim të qelizave që do mund të ndalojnë përhapjen e krizave nëpër tru, duke i dhënë asaj një mënyrë për të kontrolluar grupe të dallueshme të neuroneve, optogjenetika mbetet thelbi për hulumtimin e saj.

Deri më tani, hulumtimet e optogjenetikëve janë bërë kryesisht në minj. Por njohuri për trurin më kompleks, përfshirë atë të primatëve, së shpejti mund të gjenden, thotë Yasmine El-Shamayleh nga Universiteti i Kolumbisë.

Optogjenetika ka evoluar shpejt. Shkencëtarët kanë krijuar dhe optimizuar sensorë të rinj të dritës dhe mënyra të reja për kombinimin e tyre me teknika tjera. Në Stanford, rregullisht zhvillohen punëtori për të trajnuar shkencëtarë tjerë mbi teknikën. “Në njëfarë mënyre, kjo është po aq e rëndësishme sa shpikja e saj”, thotë Lerner.

Pavarësisht se çfarë do të ndodhë më tej në këtë fushë që “lëvizë me shpejtësi”, një gjë është e sigurtë: Shkencëtarët e trurit do të jenë përgjithmonë borxhli ndaj algave.

Përgatiti:

Arsim Buxhovi
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    A është mirë për shëndetin të pini kafe gjatë verës? Ekspertët japin përgjigjen!
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Pse kur lani rroba është mirë të vendosni një gjethe dafine në lavatriçe?
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Sa gjumë na duhet vërtet? Ja çfarë thonë ekspertët
  • Arsim Buxhovi
    https://katror.info
    Amazon përdor një milion robotë në depot e saj!
TAGGED:brain functioncellslajme të miralight

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Shpërndaje
Facebook Whatsapp Whatsapp Email Copy Link Print
Artikulli i mëparshëm Mjeku kosovar bëhet drejtor në AstraZeneca
Artikulli i ardhshëm Sigurohen barnat për trajtimin e kancerit me 3 milionë € nga buxheti i shtetit
Leave a Comment Leave a Comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Mos e le me t’ikë asgjë - Follow US!

FacebookLike
XFollow
InstagramFollow
YoutubeSubscribe

Abonohu për newsletter dhe merri lajmet e mira në email!

Mundesh me e lexu edhe...

Lajme të mira

Revolucioni gjenetik që kthen dëgjimin: Fillimi i fundit të shurdhësisë?

24 Shikime
Lajme të mira

Shkencëtarët zbulojnë një aleat të klimës në Inteligjencën Artificiale

23 Shikime
Lajme të mira

Proda: Bashkëpunimi me Kosovën, model suksesi në rajon

21 Shikime
Katror.info

Veç lajme të mira :)

katror.info është pjesë e Katror Media and Publicity.

Katror Media është platforma e parë në Kosovë e fokusuar në lajme të mira dhe gazetari konstruktive.

Ekipi ynë i përbërë prej gazetarëve, video-produksionit e profesionistëve në web e rrjete sociale punojnë për t'ju sjellë çdo ditë histori që inspirojnë dhe promovojnë sukseset e shoqërisë sonë.

Projekti i Katror Media "Utilizing AI and other tech tools/opportunities to expand online presence and revenues" është mbështetur nga #SustainMedia Programme, i bashkëfinancuar nga Bashkimi Evropian dhe Qeveria Gjermane, ndësa implementohet nga GIZ, DW Akademie dhe Internews.
Përmbajtja e publikuar në katror.info është në përgjegjësi të Katror Media dhe nuk pasqyron pikëpamjet e BE-së apo të Qeverisë Gjermane.

Secured by  

Anëtar në

Katror.info anëtar në Këshilli i Mediave të Shkruara të Kosovës KMSHK - Katror.info member of Press Council of Kosovo PCK
 [email protected]
 +38346500508
 Rruga Ahmet Krasniqi, 40 Prishtinë

Për Marketing:

+38346500508
[email protected]
© 2022 - 2024 katror.info
Welcome Back
Username or Email Address
Password

Lost your password?