Mund të mos keni dëgjuar, e ka mundësi që edhe nuk keni pirë verë të prodhuar nga kantina e verës “Tradita”, që gjendet në Malësi të Vogël në Rahovec.
E pikërisht “Tradita” është përzgjedhur nga ndërmarrja shtetërore suedeze që të jetë përfaqësuese e verës unike të prodhuar nga rrushi Dibrak në tërë Suedinë.
“Në këtë rast në mes të një kompeticioni dhe konkurrence në Suedi, në ndërmarrjen shtetërore në mes të verarive nga Kosova dhe Serbia jemi përzgjedhur, verërat tona janë përzgjedhur që të shiten më tutje dhe nga 1 qershori ne mundohemi që verërat e Kosovës të jenë prezentë në ndërmarrjen shtetërore të Suedisë.”
Ky moment i përzgjedhjes nga Suedia në mes të 19 kompanive, 16 nga Serbia dhe tri nga Kosova e ka bërë krenar Mustafë Kastratin, i cili filloi të merrej me prodhimtarinë e verës në vitin 2015 bashkë me të atin e ndjerë. Sot, me ndihmën e familjarëve, ka ngritur një ndërmarrje e cila gërsheton traditën me metodat moderne duke prodhuar verë që vlerësohet lart, jo vetëm në Kosovë, por në tregun evropian.
“Ne tentojmë t’i shohim se si shijohen verërat tona nga konsumatorët e ndryshëm. Në një kompeticion në Gjermani është zgjedhur më e veçanta, mos te them më e mira, sepse shija varet nga shija e konsumatorit. Kjo na motivon dhe na jep shpresë që perspektiva në këtë sektor do të jetë e lartë, duke pasur parasysh se varietetet tona nuk janë të njohura dhe kërkon mund dhe përkushtim për promovimin e këtyre varieteteve…”
Në Kosovë arti i përpunimit të rrushit ngjan me ato të trevave tjera shqiptare dhe ballkanike me më shumë se dy mijë vjet lashtësi. Dëshminë e kultivimit të vreshtarisë e vërtetojnë të dhënat historike, toponimet e ndryshme dhe zbulimet arkeologjike që janë bërë në Komunën e Rahovecit.

Andaj, për të mos i ikur trashëgimisë, “Tradita” ka emërtuar verërat e saj me emra të veçantë.
“Ndërmarrja jonë është e koncentruar në prodhimin e rrushit Dibrak, është një varietet i rrushit të vjetër Dibrak i kultivuar në kohët ilire, për atë arsye prandaj edhe e kemi emërtuar verën Ilirida e cila jep një shije të veçantë, që ta kujton rrushin e Rahovecit. Me këtë verë tentojmë që t’i japim konsumatorit një shije nga Rahoveci. E kemi edhe Vrancin si varietet, i njohur dhe i përhapur ne Kosovë dhe rajon, por brendi Vrançi te ne ështe i prezantuar si Vranine, nga një ishull ne Shkodër si Vraninë e kemi edhe një përzierje te verës ne baze te fshatit tone Malësia e vogël…”
Udhëtimi i “Traditës” nuk ka qenë i lehtë. Me një fillim modest në vitin 2015, ata e zhvendosën fokusin e tyre nga konsumi familjar i prodhimit të verës në atë të shitjes. Ka qenë një përpjekje për një dekadë, duke kombinuar njohuritë moderne me metodat tradicionale për të krijuar verëra unike.
“Ne në fillim jemi marrë me kultivim të perimeve, dhe që nga vitit 2015 kemi filluar të koncentrohemi në verë, fillimisht për konsum shtëpiak, duke e parë mandej përkushtimin e traditës së babait tim në kultivimin e rrushit, kemi kaluar në prodhimin e verës. Verërat tona nuk do të thotë që janë më të mirat, por janë të veçanta, ne ofrojmë një produkt që është unik, e përfaqëson regjionin e Rahovecit, Kosovën jashtë dhe shpresojmë që këtë kulturë ta zgjerojmë dhe do të mundohemi ta kombinojmë me turizëm dhe aktivitetet tjera shtesë,“ thotë Kastrati në një intervistë për Katror Media.
Përkushtimi i “Traditës” për cilësinë është i palëkundur, andaj edhe çdo gjë kontrollohet në detajin më të vogël.

“Ne kryesisht tentojmë që të kontribuojmë modernen me traditën. Fokusohemi së pari në përzgjedhjen e rrushit, mandej ndarjen e kokrrave, procesi i përzierjes të jetë me dorë, mandej kontrollimi i temperaturave mundësojnë që verërat tona të jenë të veçanta, kemi kujdes në secilën fazë të prodhimit.”
Pavarësisht sfidave të shpërndarjes, ata kanë prioritet ruajtjen e integritetit të verërave të tyre. Përkushtimi ndaj përsosmërisë shtrihet përtej prodhimit.
“Nuk bëjmë shitje në supermarkete, sepse nuk ofrojnë kushte klimatike andaj kemi vendosur që verërat tona të bëhen me porosi online. Ne kemi treg të veçantë në Gjermani, për varietetin dibrak, verën Ilirida, që ka shije ku eksportojmë rreth 70 për qind të verave tona, por në tregun vendor nuk është një shitje ku me ditë sa e madhe.”
Ndërsa perspektiva e “Traditës” është e ndritshme, Mustafa mbetet i palëkundur në përkushtimin e tij për ruajtjen e trashëgimisë familjare dhe të Rahovecit, qytet i njohur jo vetëm për rrush, por edhe për verë cilësore. E Katror Media është bashkë sot dhe do të jetë bashkë edhe në të ardhmen me “Traditën”./Katror.info