Një studim i ri nga një ekip në Universitetin e Pitsburgut ka zbuluar shënues me bazë gjaku që mund të zbulojnë moshën biologjike të dikujt, të cilat mund të ndihmojnë në trajtimin e problemeve të ndryshme shëndetësore që mund të ndodhin ndërsa trupi ynë plaket.
Ne kemi moshat tona aktuale – numrin e viteve që kemi jetuar – dhe më pas kemi mosha biologjike, që në terma të thjeshtë është konsumimi i qelizave dhe organeve. Njohja e kësaj moshe biologjike mund të ndihmojë në përcaktimin e rrezikut të sëmundjes, të përshtatim trajtimet dhe të na ndihmojë të kuptojmë më mirë ritmet e ndryshme me të cilat trupat tanë shpërbëhen, thuhet në studimin e publikuar nga Aging Cell.
“Imagjinoni dy njerëz të moshës 65 vjeç, njëri shkon me biçikletë për në punë dhe shkon për ski gjatë fundjavave dhe tjetri nuk mund të ngjisë shkallët. Ata kanë të njëjtën moshë kronologjike, por mosha biologjike shumë të ndryshme. Pse këta dy njerëz plaken ndryshe?” ,thotë Aditi Gurkar, një mjek geriatër në Universitetin e Pittsburgut, transmeton Katror.info.
Për të ndihmuar në përgjigjen e kësaj pyetjeje, studiuesit kërkuan ndihmën e 196 të rriturve të moshuar, të ndarë në dy grupe: një nga vullnetarët e moshës 75 vjeç e lart që u caktuan si mosha të shëndetshme dhe një nga vullnetarët e moshës 65-75 vjeç që u klasifikuan si mosha e shpejtë.
Të moshuarit e shëndetshëm ishin në gjendje të ngjisnin shkallët ose të ecnin për 15 minuta pa pushuar, ndërsa moshat e shpejta duhej të bënin pushime në çdo aktivitet. Dallimi i dha ekipit të studimit mundësinë për të parë ndryshimet midis grupeve në një nivel molekular.
Në veçanti, studiuesit kërkuan metabolitë të ndryshëm; molekula të vogla të mbetura nga proceset biologjike në trup. Ato mund të përdoren si dëshmi se cilat procese po ndodhin dhe sa mirë po funksionojnë.
U identifikuan gjithsej 25 metabolitë që treguan ndryshime domethënëse midis moshave të shëndetshme dhe atyre të shpejta. Ky grup molekulash është quajtur Indeksi Metabolik i Plakjes së Shëndetshme (HAM). Ekipi gjithashtu identifikoi tre metabolitë që dukej se ishin veçanërisht të rëndësishëm në nxitjen e plakjes biologjike.
“Ne zgjodhëm të shikonim metabolitët sepse ata janë dinamikë,” thotë Gurkar. “Ato ndryshojnë në kohë reale për të pasqyruar shëndetin tonë aktual dhe mënyrën se si ndihemi, dhe ne kemi fuqinë t’i ndikojmë ato përmes stilit të jetesës, dietës dhe mjedisit tonë.”
Në testet në një grup të veçantë, Indeksi HAM doli të ishte 68 për qind i saktë në llogaritjen e moshës biologjike. Me më shumë kërkime, mund të jetë e mundur të zhvillohet një test gjaku për vlerësimin e shpejtë dhe të lehtë të moshës biologjike.
Ky test mund të kryhet më pas te njerëzit në moshat më të hershme, kur ndryshimet në proceset molekulare janë më të lehta për t’u modifikuar: për shembull, në dikë rreth të 30-tave, të cilit i thuhet se mosha e tij biologjike është shumë më e lartë se sa duhet.
“Ai person mund të mendojë më pas për ndryshimin e aspekteve të stilit të jetës së tij herët – qoftë përmirësimi i gjumit, dietës apo regjimit të stërvitjes – për të shpresuar që të ndryshojë moshën e tij biologjike”, thotë Gurkar. /Katror.info