Shkencëtarët në mbarë botën po i afrohen identifikimit të mundshëm të një force të re pas “dridhjes” së papritur të një grimce nënatomike.
Sipas fakteve të njohura deri më tani, ekzistojnë katër forca themelore në natyrë, tre prej të cilave janë forca elektromagnetike, si dhe forca të forta dhe të dobëta bërthamore – të cilat shpjegohen me modelin standard të fizikës së grimcave.
Megjithatë, deri tani njohuritë fizike dhe faktet nuk shpjegojnë forcën e katërt të njohur themelore, gravitetin ose materien e errët – substancën e çuditshme dhe misterioze që mendohet se përbën rreth 27 për qind të universit.
Mundesh me e lexu edhe…
Tani studiuesit thonë se mund të ketë një forcë tjetër, të pestë, themelore të natyrës.
“Ne flasim për forcën e pestë sepse nuk mund të shpjegojmë domosdoshmërisht sjelljen, në këto eksperimente, me katër që ne dimë,” tha Mutesh Patel nga Imperial College London.
Të dhënat vijnë nga eksperimentet në përshpejtuesin e grimcave të Fermilab në SHBA, të cilat hetuan se si grimcat nënatomike të quajtura muone – të ngjashme me elektronet, por rreth 200 herë më të rënda – lëvizin në një fushë magnetike.
Patel thotë se muonët sillen paksa si “maja rrotulluese”, duke u rrotulluar rreth boshtit të fushës magnetike. Megjithatë, ndërsa muonët lëvizin, ato lëkunden. Frekuenca e kësaj luhatjeje mund të parashikohet nga modeli standard.
Gjithashtu, eksperimentet në Fermilab nuk janë të vetmet që sugjerojnë mundësinë e një force të pestë: puna në LHC ka çuar gjithashtu në gjetje befasuese, megjithëse me një lloj tjetër eksperimenti që shikon shpejtësinë me të cilën krijohen muonet dhe elektronet si grimca të caktuara që prishen, shkruan Guardian. /Katror.info
Përgatiti:
