Arjeta, një nënë vetushqyese, e ktheu vuajtjen e saj në një forcë jo vetëm për veten por edhe për nënat e tjera si ajo. Qëndrueshmëria e saj shpirtërore, e lindur nga kapërcimi i sfidave është e pathyeshme, por ndarja e kësaj fuqie me të tjerët duke u bërë dera e shpresës për dikë tjetër, është e rrallë dhe frymëzuese.
Këtë edicion të aktivizmit qytetar kemi vendosur t’ia kushtojmë, historisë së Arjeta Gashit, e cila kaloi nëpër sfidën e divorcit dhe shtatë vite në procesin e ndarjes së pasurisë. Kjo kohë e vështirë, e karakterizuar nga mungesa e informacionit për të drejtat dhe procedurat e saj, e bëri atë të kuptojë nevojën për një qendër mbështetëse për të adresuar çështjet ligjore të prindërve të vetëm, veçanërisht nënave. Kështu lindi Shoqata e Prindërve të Ndarë apo Single Parent Associacion.
‘’Të them të drejtën sfida më e madhe në kohën kur unë jam divorcuar, ka qenë mungesa e informacineve të drejta. Edhe procesi i divorcit, edhe procesi i ndarjes së pasurisë më ka devijuar për shkak të mungesës së informacioneve, edhe këtu e kam menduar se është shumë e rëndësishme të jetë një derë e hapur, thjeshtë për të dhënë informacionet e sakta se si duhet të ndjeket ky proces. Për mua sikur të kisha një derë të tillë edhe në aspektin emocional edhe në aspektin financiar edhe në aspektin e drejtësisë, edhe në aspektin e informacioneve për të drejtat e mia, për të drejtat e gruas, për të drejtat e një nëne vetushqyese, për të drejtat e fëmijut tim e kisha kaluar shumë më lehtë.”
Mundesh me e lexu edhe…
“Idea e themelimit të organizatës, ka qenë thjesht vetëm të jap informacione të sakta, t’ua tregoj nënave rrugën e drejtë se kah ato duhet të shkojnë, ku duhet të drejtohen, cilat janë ligjet, cilat janë të drejtat e tyre, d.m.th, kjo ka qenë edhe fillimi i punës sime, përgatitja e një broshure, në të cilën i kam vendosur së paku informacionet themelore, bazë. Unë për veten time nuk e kam ditur as ku është objekti i Gjykatës Themelore në atë kohë, tani nënave nuk u duhet më shumë se 5 minuta t’i marrin informacionet e drejta ose të sakta për fillimet e procesit të divorcit, mua më është dashur ndoshta të kaloj dy – tre muaj, thjesht të mësoj se ku është objekti, çka duhet, cilat janë procedurat cilat janë hapat, më kë duhet të flas, më kë duhet të këshillohem, e shumë të tjera”, shprehet Arjeta për Katror Media.
Gjatë gjashtë viteve të fundit, puna vullnetare e Arjetës ka përmbushur shumë nevoja të prindërve të vetëm, të nxitura nga ndjeshmëria dhe përvoja e saj e drejtpërdrejtë.
‘’Në aspektin vullnetar natyrisht, unë deri në orën një e dy të natës asnjëherë nuk e ndërprej biseden apo mundësinë për ato nëna. Nuk di një rast që ato kanë kërkuar dhe unë nuk iu kam ofruar, mandej ka mbetur zgjedhja e tyre nëse ato janë të pajtimit me i pranu ato kushte që ne i kemi ofruar, që gjithsesi kanë qenë më të mira sesa ato që kanë kërkuar. Në grupet punuese ku kemi qenë kemi kërkuar që mos tu ndërprehet kjo ndihma sociale për tre muaj derisa në momentin që ajo ta sheh se me të vërtetë punën ku është punësuar ta konsideroj si siguri’’, shtoi ajo.
Duke i parë këto sfida, Arjeta vendosi që të paktën gratë të tjera të mos ballafaqohen me probleme të njëjta.
”U bëj thirrje për të gjitha gratë që të lajmërohen në organizatën tonë, nuk jam vetëm unë që jam pjesë e organizatës, kemi një rrjet prej 360 personave, nga secila mund të mësoni, nga secila mund të edukoheni, nga secila mund të merrni fuqi e kurajo. Unë mendoj se nënat vetushqyese trani më janë ato të cilat e bëjnë të pamundurën, për fëmijët e vetë dhe deri më tani, nuk di nënë që ka hequr dorë nga fëmija i saj dhe ia ka dalur, thjesht guximi, kurajo dhe mbështetja e familjes është shumë e rendësishme’’, thekson Arjeta.
Kjo punë vullnetare përmes së cilës tash e gjashtë vjet Arjeta po plotëson shumë nevoja të prindërve vetushqyes, është burim i empatisë, pasi kush më mirë mund t’i kuptoj dhe adresojë nevojat e tyre, sesa ajo që vetë kaloi shumë vite nëpër proces të tillë. Ndërsa krejt kjo ka krijuar edhe një rrjetizim të grave me një lidhje të fortë solidarizuese, ku secila po e ndihmojnë njëra tjetrën në mënyra të ndryshme.
“Çka është më e mira që ka ndikuar si Departament i Mirëqenies, është që ka krijuar të bëjmë rrjet mes veti. Ne tani ndihmojmë njëra – tjetrën për çdo gjë. Tani në qoftë se një nënë ka kaluar, nëpër proces dhe nëna tjetër e ka nevoj mbështetjen për atë proces, ajo e kontakton atë person, ose e qesim në kontakt dhe e kemi një grup të nënave në rrjetet tona sociale, apo në platformat e ndryshme, ku jemi shumë të afërta me njëra -tjetrën, dhe në raste të caktuara nëse mua më duhet që dikush të vjen dhe të kujdeset për fëmijun tim, unë jam e gatshme që me ftu një nanë, me ardh ose me ia dërgu fëmijun tim deri në kohën kur i përfundoj ato detyrimet ose obligimet e mia çfardo qofshin ato dhe të kujdeset ajo për fëmijun tim”, potencon ajo.
Organizata është e hapur për të gjithë prindërit vetushqyes, ani pse statistikisht shumica e prindërve vetushqyes janë nëna çka e bënë edhe këtë organizatë të jetë derë e kësaj kategorie. Momentalisht janë pesë baballarë të mbështetur nga kjo shoqatë dhe mbi 360 nëna vetushqyese.
Nisma si kjo natyrisht se kërkojnë sakrificat e tyre, por në thelb, ata që përdorin rrëfimet e tyre për të ndryshuar fatin e dikujt tjetër, janë shembulli më i mirë se historitë tona nuk janë thjesht anekdota personale, por mjete të fuqishme për transformim.
Sipas Arjetës, periudhat si ato të prindërve vetushqyes kërkojnë shumë mbështetje familjare.
“Në çdo takim me prindër të nënave vetushqyese kam kërkuar që t’iu ndihmojnë vajzave të tyre deri në një periudhë kur ajo e konsideron vetën, sepse nuk zgjat shumë dhe është shumë e nevojshme që së paku ajo ta ketë sigurinë. Marrë parasysh që në vendin tonë me automatizëm, gruaja del nga shtëpia, ajo d.m.th. mbetet edhe pa kulm (pa shtëpi), dhe kjo siguria që mua më kanë dhënë prindërit e mi, hapjen e derës në shtëpinë time, mua më ka ndihmuar shumë, që të vazhdoj tutje dhe të punoj për fëmijun tim, dhe punën që bëj unë çdo ditë, është sakrificë thjesht për mirëqenien e fëmijut tim… dhe kjo është tepër e nevojshme, mbështetja e familjes’’, thotë ajo.
E përkrahje jo më të vogël, sipas saj kërkohet edhe nga ana institucionale.
“Ne në takimet që kemi pasur me Ministren e Drejtësisë, na ka premtuar infrastrukturë ligjore specifike për prindërit vetushqyes. Ligji për familjen është shumë në rregull, nuk është se kemi kërkuar ndryshim të ligjit, por thjesht zbatim të tyre. Në Ministrinë e Arsimit e kemi pasur udhëzimin administrativ për fëmijët e prindërve vetushqyes me automatizëm të pranohen në kopshte, dhe e kanë ndryshuar pa asnjë informacion pa e vendosur në platformë konsultative…”, shprehet ajo.
Shembull i mirë thotë se është ai i Komunës së Prishtinës.
“Deri më tani Komuna e Prishtinës, apo Departamenti i Mirëqenies, në çdo rast na ka ofruar mbështetje. Ne tek prindërit vetushqyes jo vetëm unë që po e them, por edhe në studimet që kanë dalë, edhe raportin apo studimet, hulumtmeit që kemi bërë në organizatë, mungesa e vetbesimit tek nënat vetushqyese është diçka që i duhet një investim intensiv, dhe në rastet kur Komuna e Prishtinës, apo Departamenti i Mirëqenies Sociale, më saktë, Adelina, e cila ka bërë një punë të mrekullueshme, na ka ftuar shumë shpesh dhe na ka ndihmuar në forma të ndryshme, me subvencione, grante, takime, me realizime, ndihma dhe shumë e shumë gjëra të tjera, për nënat vetushqyese si kategori e veçantë.
“Na ka ndihmuar në çdo aspekt. Unë mendoj se është një prej komunave më të mira, dhe për këtë kam bërë thirrje që edhe komunat e tjera të marrin shembull Komunën e Prishtinës. Përveç që na ka ndihmuar në subvencione për krijimin e bizneseve start-up, dhe nënat vetushqyese të jenë pjesë e tregut të punës, të përfshihen jo vetëm në skemën sociale, jo me mburrje e them, por në raste të caktume është e domosdoshme edhe ajo, ata (Komuna e Prishtinës), na ka ndihmuar me biznese nga nënat, na kanë dhënë edhe start-up, për krijimin e bizneseve ku tani kemi në organizatë, rreth 5 nëna të cilat kanë rrjedh si mbështetje, e Komunës së Prishtinës”, thotë Arjeta.
Të dëgjosh e të merresh çdo ditë me raste të ndjeshme të nënave pa mbështetje është e vështirë, por triumfet e tyre mbi sfidat mbajnë të gjallë kurajon dhe motivin për t’u gjendur pranë kategorive në nevojë të shoqërise. Andaj për prindërit vetushqyes që po kalojnë nëpër të tilla periudha ka një motivim shtesë që të mos dorëzohen për të fituar të drejtën e tyre, dhe njëkohësisht t’i lehtësojnë ato duke i adresuar në organizata të tilla, siç është edhe Shoqata e Prindërve të ndarë apo Vetushqyes. /Katror.info
Edicionin #54 të plotë e gjeni KËTU 🙂
Përgatiti:
