Pesëdhjetë vjet pas telefonatës së parë celulare, pajisja në xhepin tuaj sot luan një rol të rëndësishëm në zhvillimin e një sistemi global të zbulimit të tërmeteve. Më 25 tetor 2022, një tërmet me magnitudë 5.1 goditi Zonën e Gjirit të Kalifornisë. Ndërsa tërmeti shkaktoi pak dëme, shumë banorë morën alarme telefonike përpara se të goditnin lëkundjet, duke siguruar një dritare të vogël por kritike që një ditë mund të shpëtojë jetë.
Google, në partneritet me Shërbimin Gjeologjik të Shteteve të Bashkuara (USGS) dhe institucionet akademike të Kalifornisë, krijoi një sistem paralajmërimi të hershëm që jep sekonda të vlefshme njoftimi përpara se të godasë një tërmet. “Ne jemi në thelb duke garuar shpejtësinë e dritës me shpejtësinë e një tërmeti,” shpjegoi Marc Stogaitis, një inxhinier softuerësh në Android. Kjo nisje e vogël u mundëson njerëzve të kërkojnë strehim, të ndalojnë makinat ose të ndërpresin aktivitetet e rëndësishme të infrastrukturës si funksionimi i linjave të trenave.
Zbulimi i tërmeteve me burime të shumta
Sizmometrat, të cilët janë sensorë shumë të ndjeshëm të krijuar për të zbuluar dridhjet e tokës, janë përdorur tradicionalisht për zbulimin e tërmeteve. Sistemi ShakeAlert i Kalifornisë merr të dhëna nga mbi 700 sizmometra. Google tani e ka zgjeruar këtë rrjet duke u lidhur me përshpejtuesit që gjenden në shumicën e telefonave inteligjentë Android. Këta sensorë të vegjël, të përdorur shpesh për të zbuluar orientimin e telefonit ose për të numëruar hapat, janë mjaft të ndjeshëm për të zbuluar valët e hershme P të një tërmeti.
Kur një telefon i ndjen këto dridhje, ai transmeton informacion në sistemin e alarmeve të tërmeteve Android. Teknologjia mund të zbulojë dhe lokalizojë menjëherë vendin e një tërmeti duke vlerësuar të dhëna nga mijëra, nëse jo miliona, telefona. Ky informacion përdoret më vonë për t’u dërguar sinjalizime përdoruesve në vende ku dridhja është e pamohueshme në rrugë.
Arritja e të paarritshmes
Shkallueshmëria dhe aksesueshmëria e kësaj teknologjie janë pikat e saj më të forta. Me mbi tre miliardë pajisje Android në përdorim në mbarë botën, Sistemi i Paralajmërimeve për Tërmetet ka aftësinë të japë paralajmërime të hershme në zonat pa rrjete të rëndësishme sizmometrash. Kjo metodë ka potencialin për të revolucionarizuar zbulimin e tërmeteve në vende të largëta ose në disavantazh ekonomik me infrastrukturë të kufizuar tradicionale.
Në fakt, gjatë tërmetit të tetorit 2022 në Zonën e Gjirit, sistemi përdori me sukses të dhëna nga shumë telefona inteligjentë për të gjurmuar rrjedhën e tërmetit. Sinjalizimet pasuese, të dërguara përmes sistemit ShakeAlert të USGS, u dhanë familjeve momente vendimtare për t’u përgatitur.
E ardhmja e alarmeve për tërmete
Ndërsa teknologjia premton, nuk është pa kufizime. Efikasiteti i sistemit mund të dobësohet në vendet rurale me më pak përdorues të smartfonëve, si dhe gjatë tërmeteve në det të hapur që mund të prodhojnë cunami. Për më tepër, ndërsa këto sinjale mund të japin disa sekonda njoftim, qëllimi i pakapshëm i parashikimit të tërmeteve përpara se të godasin mbetet i paarritshëm.
Megjithatë, ky aplikim i ri i teknologjisë së zakonshme është një hap i madh përpara në gatishmërinë ndaj tërmeteve. Përdoruesit e Android mund të aktivizojnë paralajmërimet për tërmetet në seksionin e Sigurisë dhe Urgjencës të cilësimeve të telefonit të tyre. /Katror.info
Përgatiti:
