Këtë vit, njerëzimi kaloi kufirin e tetë miliardë banorëve të planetit dhe 5.4 miliardë njerëz kanë përdorur tashmë internetin.
Edhe pse përdorimi i rrjetit elektronik mbarëbotëror është bërë një fenomen i përditshëm, pakkush ka dëgjuar për organizatën që është përgjegjëse për përdorimin pa probleme të internetit. Emri i tij i plotë është “Internet Corporation for Assigned Names and Numbers” – shkurtuar, ICANN.
Këtë javë në Hamburg po mbahet takimi i 78-të i Organizatës Botërore të qeverisjes për Internetin. Për herë të parë në 20 vjet, konferenca po mbahet sërish në Gjermani. Në të po marrin pjesë 2500 pjesëmarrës nga fusha e kërkimit, nga fusha e teknologjisë së informacionit, politikës, ekonomisë, sektorit joqeveritar.
Mundesh me e lexu edhe…
Organizata jofitimprurëse u themelua në vitin 1998, me synimin për të garantuar përdorimin e sigurt, të pandërprerë dhe të qëndrueshëm të internetit, si dhe krijimin e një rrjeti unik global.
Prandaj, ICANN shihet në rolin e një lloj “menaxheri të internetit”. Në mënyrë që mesazhet elektronike të gjejnë adresën e tyre ose të hapin faqen e dëshiruar në internet, është e nevojshme të caktoni një domen dhe një adresë faqeve. Kjo organizatë ndihmon në caktimin e atyre domeneve dhe adresave, raporton DW, përcjell Katror.info.
Shfletuesi gjen adresat e paracaktuara të domenit në internet. Për shembull, shtesatr “com” ose “net” janë kryesisht për organizata, dhe ka edhe htesa edhe për shtete.
Sidoqoftë, pajisjet që janë të lidhura me internetin gjejnë një numër unik të faqes – një adresë IP, ngjashëm me një numër telefoni, që është i nevojshëm për komunikimin midis dy pajisjeve. Adresa duhet të jetë e saktë në mënyrë që mesazhet të arrijnë në destinacionin e tyre.
ICANN, me ndihmën e “autoriteteve të numërimit” në SHBA dhe Evropë, ka 25 vjet që cakton numra të tillë.
Organizata u krijua në vitin 1998 me iniciativën e presidentit të atëhershëm amerikan Bill Clinton. Megjithatë, vetëm në vitin 2016, Shtetet e Bashkuara të Amerikës ia kaluan rolin mbikëqyrës.
Organizata mbron një filozofi sipas së cilës çështjet e internetit nuk duhet të vendosen vetëm nga shtetet, por nga përfaqësuesit e të gjithë aktorëve të interesuar. ICANN madje formulon kulturën e tij organizative në mënyrë që të gjithë përdoruesit e internetit të kenë mundësinë të bashkëvendosin për të.
ICANN përbëhet nga tre pjesë. E para përbëhet nga i ashtuquajturi komunitet i përbërë nga organizata globale, aleanca, përfaqësues të biznesit, përdorues individualë të internetit dhe përfaqësues të qeverisë. Ata punojnë së bashku në udhëzime.
Pjesa e dytë është bordi drejtues i organizatës. Ai është përgjegjës për drejtimin strategjik të organizatës. Ai zgjidhet nga komuniteti.
Pjesa e tretë përbëhet nga struktura e menaxhimit profesional të organizatës, e cila shërben si mbështetje për personelin dhe burimet për komunitetin dhe bordin e administrimit. ICANN, sipas deklaratave të veta, punon në parimin “nga poshtë-lart”. Bordi drejtues nuk përcakton temat që do të jenë në rendin e ditës, por komuniteti vendos për to, sipas nëngrupeve të tij.
Pavarësisht strukturës së hapur organizative, për shkak të morisë së grupeve të interesit, për disa çështje ka qëndrime kontradiktore.
Konferenca e Hamburgut, e cila zhvillohet nga data 21 deri më 26 tetor, duhet të qartësojë rregullat me të cilat palët e interesuara mund të marrin pjesë në procesin e caktimit të të ashtuquajturave “domene të nivelit të lartë gjenerik” (gTLD), i cili nga viti 2026 nuk do të kufizohet në vende, por do të jenë të lidhura tematikisht në nivel global.
Një shembull për to tashmë ekziston. Pas domenit të nivelit të lartë të internetit “org” janë shpesh organizata jofitimprurëse, pavarësisht nga vendi i origjinës. Hamburgu duhet të miratojë një rregullore për vendosjen e kërkesave për ndarjen e domeneve të tilla, si dhe do të flitet për zhvillimin e mëtejshëm të një interneti të hapur, të lirë dhe të sigurt. /Katror.info
Përgatiti:
