Shkruan Nexha Gjema.
S’ashtë veç që janë shtue eventet, por po nihet që arti moti ka hy n’ADN-ën tonë.
Prej sallave të Operës e Filharmonisë, dej te rrugët e qyteteve. Arti nuk po shihet ma si luks, po si nevojë që t’ban me marrë frymë me krejt shpirtin.
Mundesh me e lexu edhe…
Prishtina parmramë u dhez me Dua Lipën, mram u dridhë me zanin e Ramë Lahajt. Gjakova pardje u trondit me energjinë e Eugen Bushpepës, e mramë u butsu me Elina Dunin, e javën tjetër e pret Eda Zarin…
-E pse knaqesh n’Kosovë?
-Se k’tu habitesh sa artisti ndërkombëtar e vendor naj marrin zemrat, tuj fillu nga:
Sunny Hill Festival – Yjet ndërkombëtarë që kanë sjell flakën n’Kosovë. Ky asht nji spektakël global që po e forcon pozitën e Kosovës në hartën muzikore ndërkombtare me artistët:
2018: Dua Lipa, Martin Garrix, Action Bronson
2019: Miley Cyrus, Calvin Harris, GASHI (lokal), Dua Lipa
2022: Dua Lipa, J Balvin, Diplo, Skepta
2024: Bebe Rexha, Burna Boy, Stormzy, DJ Snake, Black Coffee, Martinez Brothers, Groove Armada, The Blaze
2025: Dua Lipa, Shawn Mendes, Peggy Gou, Fatboy Slim, Anyma, Mochakk
Opera e Kosovës naj solli madhështinë e “Carmen” të Georges Bizet, me Vikena Kamenicën (Carmen), Carlos Cardoso (Don José), Vitaliy Bilyy (Escamillo), Zana Abazi‑Ramadani (Micaëla) e shumë talentë t’tjerë, me trupën që e ngriti standardin e artit skenik te na.
Filharmonia e Kosovës naj dha fuqinë e “Carmina Burana” të Carl Orff-it me dirigjimin e Toshio Yanagisawa dhe koreografinë origjinale të Toni Candeloros, nji përjetim që naj dridhi shpirtin.
Filharmonia e Kosovës asht fuqi harmonish – që lidh vokalet e Jahos apo Çekut, dirigjentët si Wüstendörfer e Marin, me energjinë e muzikës që s’gjen hapësin ku me u ulë.
Soloistë të njohur që kanë performuar me orkestrën: Inva Mula, Ermonela Jaho (soprano), Tedi Papavrami (violinë), Pavel Vernikov, Kevin Kenner (pianist), Kian Soltani (çellist), Petrit Çeku, Luka Šulić, Sergei Nakariakov dhe shumë të tjerë.
Dirigjentë ndërkombëtarë: Toshio Yanagisawa (Japoni), që ka drejtua premierën e Simfonisë së 9-të të Beethoven-it me Filharmoninë; Lena‑Lisa Wüstendörfer (Zvicër); Nathalie Marin (Francë); Marcio da Silva, Pavle Deshpali, Peter Lukas Graf, Alexander Prior, Rafik Rudi, Denis Shapovalov, Nayden Todorov, Li-Fi Fi, Rene Gulikers dhe të tjerë.
Ermonela Jaho, njo prej sopranove ma t’mdhaja t’botës, e suell koncertin historik me Operën Filharmonike t’Kosovës. Nji natë që e ngjiti muzikën e këtij vendi në nji dimension tjetër.
Dokufest-i në Prizren, u ba edhe njiherë ura që lidhë dokumentarin, muzikën e artin me publikun, tue e shndërru qytetin në nji kinema të gjallë nën qiell t’hapun. Festivalin në skenën dokumentare e shoqërojnë natat muzikore të njohura si DokuNights, ku performojnë artistë dhe DJ me reputacion ndërkombëtar dhe lokalë si: Mohammad Reza Mortazavi, artist me origins iraniane që ka ndezur publikun me perkusione live dhe performancë multimedia në një ambient historik; PJ Harvey & Seamus Murphy, regjisorë si Boris Gerrets për projektin People I Could Have Been…Sanja Iveković, Adriano Paci, Alexander Horwath, Milica Tomić, Franz Novotny, Artur Żmijewski – figura të skenës moderne vizuale që zhvilluan debate dhe program “film & art”.
DOKUFEST përshkruhet si një moment ku “Bota mblidhet në Prizren” — arti dhe bota filmike bashkohen me kulturën lokale për 9 ditë.
Anibar-i në Pejë, si gjithherë, e kthen qytetin në kryeqytet të animacionit botnor. ANIBAR, i organizuem prej 2010, asht festivali ndërkombëtar n’Kosovë i animacionit – një nji prej ngjarjeve ma të mëdha kulturore që bashkon animatorë e artistë prej krejt botës n’Pejë. Programi i festivalit përfshin rreth 300 filma t’animuem – nga konkurrime ndërkombëtare, balkanike, studentore, filma për t’rinj, deri tek dokumentarët me video-muzikë. I gjithë edicioni zhvillohet në 5 kinema të ndryshme, tuj i përfshi “Lake Cinema” në park (Kinema Jusuf Gërvalla, Grand Park Cubes, e të tjera).
Hardh Fest-i në Rahovec, tuj e përqafue verën, tokën e muzikën e bani nji traditë-feste ku e lidhë natyrën me kulturën tonë, tuj sjell edhe kit vitë emra të njohun si TOMM¥ €A$H te ritmet tradicionale-mediterane, Tommy Cash e dej te Gipsy Kings.
Në skenën e festivalit viteve t’kalume kanë performue Kee Marcello, ish-anëtar i grupit “Europe”, grupi suedez “Madman’s Choice”, Dj MAARVEL, Eugent Bushpepa, Ronnie Romero (vokalist i “Rainbow”, “Lords of Black”), banda bullgare Eridan,etj.
“Ditët e Shqiptarit” në Gjakovë i dha qytetit frymën e rrënjëve, tue i kthy kujtesës tonë hijeshinë e folklorit, kostumeve, gjuhës e këngës autoktone. Vjet u zhvilluan rreth 18 koncerte, ku performuan emra si: Jericho, Asgjë Sikur Dielli, Dren Abazi, Shpat Deda, Nezafete Shala, Offchestra, Ethnically Plugged, Edona Reshitaj, Grupi NA, e shumë të tjerë.
Sivjet, programi përfshin 22 koncerte dhe performanca nga emra si Marigona, Jericho, Blla Blla Blla, Elina Duni, Eda Zari, Eugent Bushpepa, Nezafete Shala, Don’t Listen to Your Neighbours, Vlashent Sata, Suad Mehmeti & Djemtë e Ulqinit, Offchestra e shumë të tjerë.
Dam Festival Prishtina, në edicionet e kalume kanë performu artistë ndërkombëtarë dhe vendor si Alexandre Dubach (Svizër), Peter Sheppard Skaerved (MB), David Dzubay (SHBA), Jan Pilch (Poloni), Ines Abdeldayem (Egjipt), Luka Šulić (Kroaci), Petrit Çeku (Kosovë) etj.
“Hasi Jehon” mahet çdo vit në fillim të majit në fshatin Gjonaj, afër Prizrenit. Filloj më 1976 dhe vazhdon rregullisht prej ma shumë se 45 vjet, edhe pse gjatë viteve të ’90-ta pati ndërprerje për shkak të luftës e represionit . Ky ashtë festival folklorik që ban bashkë rreth 20 ansamble nga gjithë Kosova, Shqipënia, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi, tuj sjell kangë, valle dhe rite autentike tradicionale . Festivali përfshin ekspozita kostumesh Hasjane, artizanate, produkte lokale (si buka e Hasit), valle burrnishte, kaba, def dajre – dhe plot reflektime mbi paqen e pajtimin që lidhen me ngjarjen historike të pajtimit,më 1990 në fushën e Gjonajve.
Spitfire Festival – Rok & Metal në Prishtinë ashtë rifreskimi i ngjarjeve të njohura si Rock United dhe Metal United, duke sjellë një format më të madh dhe më të fuqishëm rok/metal në Kosovë
Mitrovica Rock Fest–Festival ky ku skena e Mitrovicës shpalos fuqinë e rock-ut lokal dhe rajonal – me bende nga qyteti por edhe nga Peja, Prishtina e diaspora, duke bërë festivalin destinacion për rock entuziastë. Përmes organizatave si Mitrovica Rock School, të rinj shqiptarë e serbë bashkohen në bende, kontribuojnë në projektin Music Connects dhe performojnë në skena si ai në Balkan Trafik Festival në Bruksel me bende si Affinity nga Mitrovica — çfarë simbolizon harmoni jashtë kufinjve etnikë.
Defy Them – Epicentri i muzikës underground në Prishtinë i cili u themelu në 2018 në lagjen Bregu i Diellit si label i pavarun për rock e metal. “Defy Them” asht shpella e rinis & historisë së rock-ut n’Prishtinë – aty ku zërat e rinj ndajnë skena, trashëgojnë revoltën dhe krijojnë kulturën alternative për nji vend si Kosova.
Këtu ringjallet kultura, këtu mbështetet talenti, këtu lindi energjia.
Një ambient ku çdo koncert s’ashtë vetëm muzikë – por protestë, dialog dhe afirmim i identitetit përmes tingullit.
Defy Them ashtë sot ma shumë se studio regjistrimi: ashtë shkollë muzike, hapësinë komunitare dhe pikëtakim për ngjarje kulturore alternative. Aktiviteti kryesor mbështetet mbi tre shtylla: Defy Them Records, School of Rock, dhe Fake Riot—seria e eventeve ku publiko mund të ndanë playlist-at dhe zanin e vet muzikor. Në skenën alternative kanë marr pjesë: VOID – The Global Metal Scene In Prishtina (2023): Festim i bashkimit të bendeve si Shlem dhe Solar Flare nga Kosova me grupin itali-alban Septem—nji ndeshje zërash që tregoi fuqinë e rrjeteve midis vendore dhe ndërkombëtare. Mandej, eventet e fundit si RESIST FEST (që solli bende si Nervochaos, Violentor, Shlem, Nuclear Doom) në qershor 2025 e kanë konfirmu etapën krijuese dhe edukative të Defy Them-it i cili po i rinovon rranjët e rock/metal në Kosovë tuj i mbështetë artistat e rinj me studio, koncerte, edukim dhe performanca publike.
Sipas hulumtimeve, 1⁄4 e t’rinjve kosovarë dëgjojnë rock, që reflektojnë përpjekjet e komunitetit për ringjallje të artit të mirëfilltë!
ReMusica Festival – Festival Ndërkombëtar i Muzikës (klasike & moderne) e cila u themelu në pranverë të 2002, si pjesë e “Center for New Music” me mbështetjen e Vanessa Redgrave e Philip Glass, për të sjellë muzikë bashkëkohore dhe koncerte inovatore në një vend të sapo-rindërtuem. Deri tash janë prezantu mbi 500 kompozime vendore. Emra ndërkombëtarë që kanë performu: European Union Youth Orchestra (EUYO) dhe Western Balkans Youth Orchestra, nën dirigjimin e Daniel Rowland; Calefax Reed Quintet (Holandë); Marc Bouchkov, Petrit Çeku (Kroaci/Kosovë), Pierre Fouchenneret (Francë), Aki Takahashi (Japoni), Mondriaan Quartet (Holandë), Ko Matsushita & Japanese Choir (Japoni), Zagrebacki Solisti (Kroaci), Trio Elogio (Kanada), Ophelié Gaillard, Ian Pace, Annette Vande Gorne, Ronnita Nicole Miller, dhe shumë të tjerë nga Franca, Britania, Shqipëria, Finlanda dhe Suedia.
Mitrovica International Jazz Days (MIJD) – Jazz që zgjon qytetin e ndarë, asht ky festival ndërkombëtar që u ringjall në vitin 2023, tuj grumbullue emna të njohur si Richard Bona (fitues Grammy), Bill Laurance dhe Michael League nga SHBA dhe Britania – të cilët hapën festivalin me performanca electrizuese në Isa Boletini Square në Mitrovicën e ndarë etnikisht.
Në edicionin e vitit 2025, MIJD ndërthuri artin me shoqërinë dhe ambientin: me performanca nga Elina Duni & Rob Luft, Aziza Mustafa Zadeh (Azerbajxhan), Nils Kugelmann Trio (Gjermani) dhe artistje si Kinga Glyk (Poloni) – si dhe pjesëmarrje në rrjetin ndërkombëtar Green Touring Network. Festival përfshin edhe workshops për muzikantë të rinj, jam sessions, aktivitete për fëmijë dhe edukim në jazz në edhe n’pjesë jugore e veriore të qytetit.
Rame Lahaj International Opera Festival (RLIOF)
RLIOF u shndërru në platformë kryesore të operës ndërkombëtare në Kosovë, sjellë nga Ramë Lahaj si themelues dhe interpretues, me pritshmëri për të ngritur skenën lokale drejt profesionistëve të mëdhenj globalë. Përmes natave “Nexhmije Pagarusha”, “Opera Night”, “Ensemble”, RLIOF krijon një mozaik miks kulturor e edukativ: opera, trashëgimi, jazz, talent i ri.
Mesazhi kulturor përputhet me idenë: Kosova është e vogël n’hartë, po shumë e madhe për shpirtin kulturor.
Në edicionin e parë Gala “Ramë Lahaj & Friends” nisi më 2019 me artistë si: Francisco Araiza (Maestro tenor nga Meksika/Spanjë).
Ma vonë, solli Alessandro Safina (Tenor, Itali), Massimo Cavalletti (Bariton, Itali); Yulia Suleimanova (Soprano, Ukrainë);Dirigjentin: Pier Giorgio Morandi (Itali); Charles Castronovo (Tenor, SHBA); Murat Karahan (Tenor, Turqi); Dirigjent: Sascha Goetzel (Austria); Farrah El Dibany (Mezzo‑Soprano, Egjipt); Sara Rossini (Soprano, Itali); Riccardo Della Sciucca (Tenor, Itali); Sam Jewison, Harry Evans, Joe Dessauer (ansamble jazz/swing); “New Generation”: dir. Dario Russo & Matteo Pais; Nino Machaidze (Soprano, Gjeorgji), Dario Russo (Bass, Itali), dir. Roberto Rizzi Brignoli, nëpr Mrzë RTSH Symphony Orchestra; Anita Rachvelishvili (Soprano, Gjeorgji); Marigona Qerkezi (Soprano, Kosovë); New Generation: solistë të rinj, udhëhequr nga Ramon Vargas (Tenor, Meksikë) dhe masterclass nga Dario Russo & Matteo Pais, etj.
ngomfest(Prizren) – festival alternativ i muzikës që ka sjellë bende nga Ballkani e më larg (punk, rock, reggae).
PriFest – Prishtina International Film Festival– festivali ndërkombëtar i filmit artistik në Prishtinë që ka sjellë regjisorë, aktorë dhe kritikë filmik nga e gjithë bota.
SKENA UP Festival (Prishtinë) – festival teatro-studentor me pjesëmarrje ndërkombëtare, shpesh vend ku lidhen talentë të rinj nga rajoni.
SheshFest – festival veror urban në Prishtinë që kombinon muzikë, art vizual dhe aktivitete rrugore (street culture).
Polip (Festival i Letërsisë) – Prishtinë, ka sjellë autorë dhe poetë ndërkombëtarë.
Beer and Wine Festival – Prishtine – megjithëse më komercial, ka pasë skena muzikore që sjellin bende dhe DJ nga rajoni.
International Literature Festival – Prizren (REZ) – i vogël, por me autorë ndërkombëtarë në qytetin historik.
GRAN Fest – Kosova – Festival i Romanit Grafik në Prishtinë i cili u themelu në 2019 dhe është festivali i vetëm në Kosovë dediku romanit grafik dhe komiksit si formë arti vizuale. Edicioni i tij i gjashtë u mbajt më 16–18 maj 2025 në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës. GRANFest solli: Hermann Huppen-Belgjikë, Frank Margerin-Francë,Dave McKean/UK, Marcello Quintanilha-Brazil/Finlandë, Fumio Obata-Japonisë/MB, Tom Kaczynski-SHBA, Ville Ranta-Finlandë, Sarah Hehir, Duchy Man Valderá-Kubë,Alexander Izquierdo Plasencia, Kubë/Spanjë, Fredrik Strömberg-Suedi, etj.
Emnat e përmendun janë zana kryesorë në skenën ndërkombëtare të romanit grafik – t’cilët sollën n’Kosovë ide, stil dhe teknikë të avancueme nga vende të ndryshme t’botës.
StandUp Comedy – Gjilan
Në vitet e fundit, Gjilani asht ba njeni prej pikave ma t’forta për skenën e stand-up-it n’Kosovë. Evente si “Stand Up Night Gjilan” kanë nis me pru rregullisht komedian prej krejt Kosovës, Shqipnis, Malit të Zi, Kosovës Lindore dhe Maqedonisë, tuj e bo Gjilanin ven ku lind humori live.
Teatri ODA– festivale të vogla si FemArt (festival feminist ndërkombëtar) që sjell trupa teatrore e performanca nga bota.
Etno Fest– Fshati që kthehet në skenë i cili mbahet çdo vit në fshatin Kukaj, afër Prishtinës, dhe është nji prej festivaleve që ma shumë se çdo tjetër lidhet me tokën, trashëgiminë dhe artin popullor që e kombinon teatrin, muzikën, artizanatin, kulinarinë dhe eksperiencën e jetës tradicionale shqiptare. Ka sjellë trupa teatrore nga Evropa, muzikantë etno nga rajoni dhe ansamble nga Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi dhe më larg.
Koncerti i veçantë i Armend Rexhepagiqit – “Old Love” në Prishtinë- nji mbrëmje magjike ku u rikthyen hitet e mëdha. Koncerti u mbajt më 19 korrik 2025 me publik prej rreth 5 000 vetash.
Green Festival,Mitrovice
Një festival që i kushtohet muzikës, rinisë dhe ambientit, mbahet çdo verë në Mitrovicë. Ka sjellë bende alternative, rock dhe hip-hop nga krejt Kosova e rajoni, me fokus në energjinë rinore dhe skenën e gjallë urbane. Përveç muzikës, përfshin aktivitete për ndërgjegjësim ambiental dhe rikthimin e hapësirave të gjelbra në qytet.
Mitrix Festival, Mitrovicë
Një skenë më shumë elektronike, ku DJ vendorë dhe ndërkombëtarë ndezin netët e Mitrovicës me house, techno dhe beats moderne. Mitrix ka nis me i dhanë qytetit një festival që i sjell tingujt e klubeve evropiane nën qiell të hapun të Mitrovicës.
Ujman Summer,Mitrovicë
Event veror në brigjet e liqenit të Ujmanit, që e kthen hapësirën në një pikë takimi për muzikë, sporte ujore dhe kamping. Performancat live, DJ dhe atmosfera e natyrës e kanë bo Ujman-in nji prej ngjarjeve ma të freskëta të verës.
(
Mitrovica – qyteti i festivaleve)
Ky festival asht nji prej gurëve t’çmueshëm t’muzikës klasike i cili për 15 edicione i ka pru rreth 200 artistë ndërkombëtarë – pianistë, dirigjentë e pedagogë t’njohun botnisht që kanë ndezë skenat e Prishtinës me tingujt e Chopinit e muzikës klasike. Ka sjellë pianistë me famë botnore si Janina Fialkowska, Peter Donohoe, Eugen Indjic, Aleksandar Madžar, Lukas Geniušas dhe shumë të tjerë nga Europa, Amerika e Azia. Përveç performancave, festivali ka edhe masterclass për studentë të rinj që sjellin përvojën e shkollave europiane t’muzikës n’Kosovë.
Festivali i Teatrove – Ferizaj
Festival që prej vitit 1970, i cili konsiderohet si festivali ma i vjetër i teatrove në Kosovë. Mbahet kryesisht në shtator apo tetor, përgjatë nji jave ku marrin pjesë trupa teatrore nga e gjithë hapësira shqiptare: Prishtina, Tirana, Shkodra, Gjakova, Tetova e më tej. Përfshin shfaqje konkurruese dhe debate për zhvillimin e teatrave. Për shembull, në edicionin e fundit u luajtën vepra si Much Ado About Nothing, Kanuni i gruas, UN Inspector, A Lost Letter dhe shfaqje të tjera nga regjisorë të njohur vendorë e ndërkombëtarë.
Përveç shfaqjeve teatrore, programi i festivalit përfshin edhe debate pas shfaqjeve, ndejat artistike, ekspozita, si dhe aktivitete interaktive me publikun, duke e kthyer Ferizajn në një pikëtakim të artit, kulturës dhe emocioneve të vërteta.
Në çdo edicion të tij, ai dëshmon se teatri mbetet një ndër format më të fuqishme të shprehjes dhe lidhjes mes njerëzve.
Mitrovica Guitar Days
Filloi në 2018 dhe sot ka arritë në edicionin e gjashtë (2024), tuj sjellë n’Mitrovicë emna të njohun prej skenës botnore t’kitarës klasike.Edicioni i fundit u hap me koncertin e Anabel Montesinos, nji prej kitaristeve ma t’madhë t’botës, ndërsa programi përfshiu edhe A&Z Duo – Aniello Desiderio & Zoran Dukić, që kritikët i kanë quajtë “Pele e Maradonë e kitarrës”. Nji performancë që rrallë shihet edhe n’festivalet ma prestigjioze evropiane.
Ky festival veç po e forcon pozitën e Mitrovicës si qendër t’muzikës profesionale në rajon. Përveç që ka pru emra të njohun, ashtë kthye në platformë të çmueshme për me i dhanë brezit t’ri kontakt direkt me mjeshtrat dhe me i rritë standardet e muzikës klasike.
Në hapjen e koncertit, Ambasadori De Riu e theksoi rolin e kulturës si katalizator t’fuqishëm për me i lidhë njerëzit e për me pasë ndikim pozitiv n’marrëdhaniet bilaterale. Ai tha:
“Muzika asht gjuhë universale që kalon kufij e barriera, e që shërben si urë njohjesh e dialogu mes popujve dhe trashëgimisë së tyne. Në fakt, muzika asht urë – si ato që lidhin qytetin e Mitrovicës – që bart thelbin e kulturave tona dhe na mundëson me i nda bashkë.”
Edhe masterklasat e mbajtuna nga mjeshtrit si Erhan Mujka, Gjulian Bytyqi e Drilon Qoqaj e kanë kthy festivalin në shkollë reale për gjeneratat e reja.
HAPU – Festival i Artit në Hapësirë Publike
Organizohet nga Teatri ODA, pjesë e platformës europiane IN SITU për art në hapësira publike. Festivali ka prej ma shumë se nji dekade (edicioni i 11-të në gusht 2025), që zë vend qendror në kulturën e hapësinës urbane të Prishtinës, e tash edhe të Gjakovës me performanca si L’instant‑T! nga artisti argentino-francez Juan Ignacio Tula dhe origami artistik nga Frank Bölter, bashkëpunime këto që sjellin artin në dialog me natyrën e qytetin. Afër dispozicioneve magjike të ODA-s, arti del në rrugë: performanca interaktive me 600 HIGHWAYMEN, instalacione artistike të Eléctrico 28, me Donika Rudi dhe artistë të tjerë nga Europa e Amerika.
Rock për Rock (official) – Prishtinë
“Rock për Rock” është ba një nga eventet ma autentike të skenës rock në Kosovë, organizim që i dedikohet jo veç muzikës, por edhe kauzës shoqërore për 24 vite rresht. Ky koncert ka sjellë në nji skenë bende vendore dhe të rajonit për me mbledhë fonde dhe me promovu solidaritetin përmes rock-ut. Në vitet e fundit kanë performu grupe si Diadema, Troja, Asgjë Sikur Dielli, Jericho, dhe bende të rinj që e kanë pasë këtë si trampolinë. Eventi mbahet në Prishtinë dhe lidhet shumë me kulturën e “rock për qëllim” – muzikë që nuk ka veç ritëm, por edhe mesazh.
Flaka e Janarit – Gjilan
“Flaka e Janarit” asht nji prej festivaleve ma të fuqishëm kulturorë n’Kosovë. Fillon çdo 11 janar në Gjilan me ndezjen simbolike t’flakadanit dhe zgjat dej më 31 janar, tu e kthy qytetin për tri javë n’kryeqendër t’kulturës shqiptare. Festival multidimensional që përfshin teatro, ekspozita, muzikë, poezi e aktivitete tjera artistike.
Çdo vit mbledh mijëra artistë e artdashës prej krejt trevave shqiptare. Ka nisë si nderim për martirët e kombit, me rrënjë te shënimi i 10-vjetorit t’vrasjes tinzare të Jusuf e Bardhosh Gërvallës dhe Kadri Zekës.
Flaka e Janarit asht ma shumë se festival – asht përkujtim i shndërrum n’kulturë, asht histori e ndezun n’skenë për me kujtu se duhet me jetu të gjithë bashkë.
Prizren Rock and Blues Music Festival
Mbahet çdo vitë më 11–13 korrik, me hyrje falas për publikun Është festival që bashkon muzikën rock dhe blues tuj marrë frymëzim nga elementet e folklorit shqiptar, kujtesa dhe rebelimi artistik. Ky festival synon me e eduku publikun për këto zhanre muzikore dhe njëkohësisht me e promovu turizmin lokal në qytetin me histori e identitet trashëgimor. Gjithashtu i shton dimensionet e muzikës popullore-moderne tuj udhëtue me identitetin lokal drejt rrjeteve rock e blues rajonale. Kanë marr pjesë:
Troja – një nga bendet ikonë të rock-ut në Kosovë. Asgjë Sikur Dielli – grup alternativ shumë i dashur për publikun. Diadema – band rock nga Prizreni me bazë të fortë lokale. Blues Qeleshes Band – projekt që kombinon elemente të blues-it me folklorin shqiptar. Ethnically Plugged – grup që përzien tinguj etno me jazz/blues. Offchestra – kolektiv që ka sjellë përzierje të jazz-it dhe rock-ut në festival. Suad Mehmeti Band – me influencë blues dhe soul. Bende nga Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut: shpesh ftohen grupe blues nga Tirana dhe Tetova.
Mitrovica Electric Guitar Academy (MEGA)
Festival unik për kitarën elektrike – përbëhet prej koncerteve, garash e masterklasash për gitaristë. MEGA sjell artistë të rinj nga Kosova e artistë ndërkombëtarë të rinj që punojnë në stilin elektrik, e t’cilët eksplorojnë impaktin urban dhe bashkohen me publikun me mesazh muzikor.
Termokiss – Qendra sociale e kulturës alternative n’Prishtinë
Nis si ndërtesë e braktisur industriale dhe u kthye në qendër komunitare për art, aktivizëm dhe kulturë të hapët. Mbahet nga komuniteti i t’rijve me aktivitete si film, debat, koncerte, poezi, seminare – pa synim fitimi, por për solidaritet e bashkëjetesë urbane. Termokiss është simbol i artit qytetar, demokracisë kulturore dhe energjisë spontane urbane—një pikë për t’u mbështetur për art aktivist e jo vetëm për konsum kulturor.
Playfest– Art & Muzikë në Ferizaj
Festival multidimensional që mbahet në Parkun Kombëtar “Liria” në Ferizaj, zakonisht në fund të korrikut ose fillim të gushtit.
Edicioni i VII u realizua më 18–19 korrik, me koncerte, muzikë live dhe aktivitete për të rinj në natyrë — një ftesë për krijimtarinë dhe përfshirje komunitare. Programi përfshiu: Mbrëmje jazz & akustike (Ilir Bajri, Armend Xhaferi, Enesu Beu). DJ vendorë dhe ndërkombëtarë si Pumio Space, Alt’N Beats, Janeret (Franci). Workshop-e, art për fëmijë, film nën qiell në “Open Cinema” e debate kulturo-sociale.
Karneval Golden Eagle Suharekë
Nisi në 2018 dhe shpejt u ba ngjarje e simbol e verës në Suharekë, tuj i ndezë rrugët e qytetit me ngjyra, muzikë dhe energji të re. Festival mbahet çdo 28–30 qershor, me parada fantastike, kostume spektakolare dhe muzikë live nga artistë vendorë e në disa raste edhe emra të njohur si Bardhi, Luiz Ejlli, Xhensila Myrtezaj, Yll Limani, Dafina Zeqiri dhe DJ Gimi-O – duke e kthyer atmosferën në kulmin e argëtimit. Edicioni i vitit 2023 kishte DJ PM, DJ DAGZ dhe Ya Nina, ndërsa muzika tik-tak e këngëve solli publik nga e gjithë bota për të festuar së bashku në Suharekë.
Zambaku Prizrenit – Festivali i Këngës së Lehtë Qytetare (Balladave & Serenatave)
Një prej ngjarjeve më të vjetra kulturore në Prizren—filloi më 1986, dhe prej atëherë mbahet çdo verë në fund të qershorit / fillim korrikut. Zambaku i Prizrenit s’ka nevojë për efekte skenike—këtu këndohet me zemër, me gjuhë të vjetër dhe melodinë që lulëzon kah Kalaja. 10 ditë balsam për shpirtin e qytetit dhe kujtesës. Festivali feston këngën qytetare shqiptare tradicionale, duke përfshirë serenata, balade dhe qytetari muzikore që ruajnë trashëgiminë tonë kulturore. Është festival konkurs, ku artistë nga krejt trevat shqiptare konkurrojnë me këngë origjinale qytetare.
Video dhe transmetime të drejtpërdrejta në TV shqiptar mbulojnë spektaklin e garës, ndërsa festivali mbledh publik rreth Kino Lumbardhi për mbrëmjet live. Në edicione të ndryshme ka promovuar artistë dhe kompozitorë si Rovena Dilo, Patris Berisha, Besa Delija, Astrit Pallaska, e të tjerë që kanë ndikuar në repertorin tonë muzikor.
Festivali i Këngës në RTK — konkursi muzikor që po ndërton traditë të re në Kosovë
Festivali u lansua në vitin 2023 nga Radio Televizioni i Kosovës (RTK) dhe mbahet çdo tetor në Pallatin e Rinisë dhe Sporteve në Prishtinë. Është modeluar sipas formatit të Festivalit të Këngës në Shqipëri, por këtë herë si një traditë kosovare, me qëllim që një ditë të shërbejë si përzgjedhje zyrtare për Eurovisionin — edhe pse tani nuk është i lejuar për pjesëmarrje zyrtare. RTK ka hapur tashmë thirrjen për edicionin e tretë, që do mbahet në tetor 2025 — përfshin artistë nga Kosova, diaspora, Shqipëria, Maqedonia dhe Mali i Zi, me shpresë për të ndërtuar një strukturë të fortë Eurovizion-fitues.
Prishtina Gastronomy Festival — Festë e madhe ushqimore, muzikore dhe kulturore n’zemër t’Prishtinës!
Në Sheshin “Adem Jashari” në Prishtinë, nga fundi i Korrikut (zakonisht 21–31 korrik), mbahet Prishtina Gastronomy Festival — një festival kulinar që mbledh publik prej familjeve, Diasporës dhe artdashësve për një miks të shijes, muzikës e atmosferës festive. Edicioni 2023 përshkruhet si mbresëlënës: 18,000 pjesëmarrës nën 11 neta magjike, me ushqime tradicionale dhe moderne, performanca muzikore, aktivitete për të gjithë brezat.
Gastronomi vendore e ndërkombëtare – nga flija e kebabet shqiptare deri te gatime nga kuzhina italiane e turke.
Masterclass & workshops – degusime vere, mjeshtri të gatimit, punëtori për bakllava, prerje mishesh, kokteje dhe art të ushqimit.
Program muzikor çdo mbrëmje – DJ dhe këngëtarë vendorë dhe emra të njohur që e bëjnë atmosferën festive.
Festival pa para në dorë – sistemi “cashless” për pagesa me kartelë të festivalit, të rifundueshme pas mbylljes së eventit.
FemArt – Festival Feminis i Artit & Kulturës në Prishtinë
FemArt është festival ndërkombëtar feminist që zhvillohet çdo vit në Prishtinë që nga viti 2013, organizuar nga Artpolis – Art & Community Center dhe Teatri ODA
FemArt 12 mbajtur në 25–30 shtator 2024 me temën Sisterhood in Times of War and Peace – çeli me flamenco balet “Carmen” nga Barcelona Flamenco Ballet, simbol që lidh lirimin dhe zërin femëror mes konflikteve.
FemArt 13 që u mbajt më 16–21 qershor 2025, përfshiu shfaqje teatro-dans “Silent Voices” që trajton trupin femër si objekt komercial dhe dhunues, dhe produksionin artistik “Something Great (Qualcosa di Grande)” nga Italia.
Përmban forma të ndryshme arti: teatro feminist, ekspozita vizuale, filma, podcast-e, panel-diskutime, performanca dhe punëtori edukative. Objektiv: fuqizimi i arteve me zë feminist, edukimi shoqëror dhe ndërgjegjësimi për kërcënimet si seksizmi, dhuna gjinore, femicidi, dhe pasojat e tranzicionit në Kosovë dhe gjërë në Ballkan.
Bunarfest – Festival që ndjen lumën
Ka nisur në vitin 2005 dhe në 1 qershor 2025 u mbajt edicioni i 21-të, me rreth 50 pjesëmarrës vendorë e ndërkombëtarë që lanë me gomat e traktorit nga ura e gurit dhe rrëshqitën llumë në lumin Lumbardh deri në destinacionin e vendosur (BunarFest 2025).
Është një festival jotradicional që ndërthur tingujt e gomatubing-ut, natyrën e qytetit dhe ambientin festues — duke sjellë argëtim, adrenalinë dhe ndërgjegjësim ambiental në një përvojë unike për publikun.
Pas garës mbi lumin, festivali përmbyllet me performanca muzikore në Kej dhe koncert në Kino Lumbardh — atmosferë që lidh ritmin e adrenalinës me festën lokale. Festivalet si ky e ngrenë vetëdijen mbi mbrojtjen e lumenjve dhe trashëgiminë natyrore — duke promovuar turizëm të qëndrueshëm në Prizren.
————————
Pra, Kosova e vogël n’hartë, po shumë e madhe n’shpirt!
Këto ngjarje s’janë veç data n’kalendar. Janë dëshmi e nji ndryshimi t’madh. Janë provë që nji ven mundet me ngritë identitetin e vet kulturor përmes artit. S’asht rastësi që më 1 gusht 2025, Kosova u shpall ndër 30 venet ma t’lumtuna n’botë.
Se lumtunia s’matet veç me statistika. Matet me tinguj, me ngjyra, me erën e hardhive, me përqafimin e publikut mbas koncertit, me zanin që dridhet n’nji sallë opere, me fëmijët që shikojnë filma nën qiellin me yje…E nji popull që mëson me jetu me art, mëson me jetu ma gjatë, ma mirë – e mi krejt, jeton ma i lumtun.
Faleminderit të gjithëve për kontributin! 
T’due Kosovë 
