Shpërthimi kulturor veror po vazhdon. Sunny Hill përfundoi with a bang!, Dokufesti po vazhdon ama Monday Marks e keni të mbushun me rekomandime të reja n’muzikë, art, gastronomi, dizajn. Përnime ka gjithçka për gjithkond, nga Mitrovica n’veri e deri te Rradhimja n’jug.
Mitrovica International Jazz Days (8–10 gusht) sjell tinguj ndërkombëtarë në qytetin që e ka jazzin në vena prej një shekulli. Rruga B në Prishtinë shpërthen me grafitti në Meeting of Styles, ku mbi 100 artistë kanë m’i lanë muret (edhe neve) pa frymë. Në Hani i Dy Robertëve hap ekspozitën Shuk Orani, ndërsa në Galerinë Kombëtare, Kemil Bekteši të fton me reflektu mbi migrimin… përmes brumit t’bukës që fryhet.
Në jug, Galeria e Bregdetit në Radhimë kthehet në laborator tingujsh dhe objektesh me instalacionin “Seaside Quartet” nga Parasite 2.0. Knej kah Prishtina, Sonder organizon një mbramje me venë vendore (6 gusht), që mundet me t’bo me harru se je në qytet. Dhe për një lexim që t’prek në nerva të butë, stripi “Një takim me vetveten” nga autori japonez Fumio Obata osht zgjedhje përnime e bukur. Bonus: karriga “Boro” nga Studio Ochre – për të gjithë ata që dojnë me u ul bukur, edhe kur s’ju zen vendi-vend.
Mundesh me e lexu edhe…
Nëse nuk ju ka frymëzu kjo javë, shkoni pushoni dikah se paskeni nevojë :)))
Me dëgju: Mitrovica International Jazz Days / Mitrovicë
Ma s’pari, a e dini që jazzi në Mitrovicë osht dëgju qe një shekull? Para gati 100 vitesh, në qytetin ma verior kosovar patën zbarku një koloni anglezë (bile edhe do amerikanë) si inxhinierë dhe minatorë në minierat e Stantërgut, me shpija angleze, fusha tenisi, bazen, por edhe pllaka gramofoni dhe festa me jazz në Hotelin e vjetër Jadran. 100 vjetë ma vonë Mitrovica osht shëndrru në epiqendër të xhazit, falë festivalit të shkëlqyeshëm Mitrovica International Jazz Days (MIJD). Sivjet festivali premton me pru pak #MitroLove nga 8 deri 10 gust, me performanca nga Emma Smith, Gianluca Petrella, Haezz, Hakan Basar Trio, Eyrie, por edhe bende vendore, punëtori muzikore, program për fmi, dhe plot befasina tjera. Super ngjarje, me rranjë të thella dhe të ardhme të ndritshme.
Me vizatu e m’u inspiru: Grafitti Festival Meeting of Styles / Rruga B, Prishtinë
Që nga themelimi i International Meeting Of Styles në vitin 1997, mbi 400 ngjarje në mbarë botën janë organizu me fokus në grafitti dhe kulturën urbane, që i kanë pru qindra mijëra spektatorë dhe kanë mbështetë mija artistë në mbarë globin. Në Kosovë MOS organizohet tash e 9 vite, si festival që selle ngjyra mureve të pluhnosuna ngjyrë hini të qytetit tonë. Sivjet MOS, që organizohet nga organizata QART, prapë po sjell plot artista të artit me sprej në mur, plot muzikë të mirë, dhe dy ditë eksplozive me ngjyra, neje dhe rreth 100 artistë nga mbarë bota! Lokacioni, si zakonisht, osht përgjatë Rrugës B, nga data 8 deri 10 gusht.
Me pa: Ekspozitë personale nga Shuk Orani “Në kujtesën e së ardhmes” / Hani i Dy Roberteve, Prishtinë
Artisti multimedial, Shuk Orani, osht me bazë në Hamburg, edhe krijimet bashkëkohore i lëvizin në mes të artit abstrakt dhe atij ekspresionist. Orani ka realizu ekspozita në Kinë, Gjermani, Francë, Spanjë, Britani e tash po vjen edhe me ekspozitë personale në Prishtinë, në galerinë Hani i Dy Robertëve (ish Hamam), kurume prej Shkelzen Maliqit. Hapja e titullume “Në kujtesën e së ardhmes” osht me 7 gusht.
Me testu: Natë e kurume “Taste the Terroir” / Sonder, Prishtinë
Sentona osht një venari e re kosovare dhe bashkë me lokalin e njohun të kryeqytetit Sonder, ju ftojnë për një mbramje të kurume të eksplorimit të venës, me ushqime përcjellëse të kuzhinës, për krejt ata që dojnë me shiju stinën e verës me venë të bardhë, shoqni t’mirë, ambient urban. Sonderin e kemi për qefi (bile edhe kemi bo një super episod të podkastit tonë me themelusen e Sonderit Agnesa Rexhepin), po edhe me pi vena t’mira dhe me zbulu prodhime t’reja vendore kemi qef, kështu që shihemi për një të gëzuar me 6 gusht prej orës 20:00.
Me pa: Ekspozita personale e Kemil Bekteši “I avashtë dhe i pandalshëm” / Galeria Kombëtare – Qafa, Prishtinë
Në ekspozitën e tij të parë personale në Kosovë, artisti vizual Kemil Bekteši merr thramin si pikënisje për me reflektu mbi punën dhe migrimin. Ky reflektim buron nga një vend thellësisht personal: baba i tij, Ruzmir Bekteši, osht bukëpjekës, puna e të cilit ka mundësu rrugëtimin artistik të Kemilit. Ekspozita “I avashtë dhe i pandalshëm” prezanton një seri instalacionesh në proces, të realizume nga struktura çeliku, nga të cilat brumi rritet ngadalë, në heshtje. Metali i ftohtë, industrial dhe steril, një standard i kuzhinave profesionale, shndërrohet në kornizë për diçka t’butë, t’ngrohtë dhe t’gjallë. Brumi vazhdon mu fry në vetvete, tu e transformu instalacionin gjatë kohëzgjatjes së ekspozitës. Kështu, instalacionet e Kemilit e nxjerrin në pah procesin e ngadaltë e të akumulum që formëson jetën në diasporë: kambënguljen ndër breza, kujdesin dhe qëndrueshmërinë. Punimet janë të kurume nga Bojan Stojčić, ndërsa ekspozita osht nga 07.08– 14.09. 2025.
Me dëgju: Fustanella Festival / Zoe Hora, Dhërmi
Fustanella Festival po e sjell një ngjarje të re këtë gusht në zemër të Dhërmiut, një udhëtim muzikor nën yje, në një nga hapësirat koxha spektakulare të rivierës shqiptare, në Zoe Hora. Në muret e lokacionit të bukur që mbart edhe histori edhe frymëzim kontemporan, ka mu ngjitë një skenë e re, ku muzika e ritmi kanë mu ngjizë me bukurinë e natyrës dhe ajrin e ngrohtë të verës. Festivali ka mu mbajt çdo të shtunde të gushtit dhe ja nisë me Gipsy Groove, masnej Linda Rukaj, Arbëreshë Kolë Racaj, Elina Dusi dhe përfundon në ditën e fundit të gushtit me Don’t Listen To Your Neighbors.
Me pa: Parasite 2.0 me “Seaside Quartet” / Galeria e Bregdetit,
Galeria e Bregdetit – Qendra për Peizazhe në Ndryshim osht themelu në vitin 2018 në Radhimë dhe osht një hapsinë ekspozuese bashkëkohore stinore dhe qendër e hulumtimit artistik, e cila zhvillon programin e saj gjatë sezonit turistik në Rivierën Shqiptare, në jugun bregdetar të vendit. E këtë javë Galeria e Bregdetit po e sjell “Seaside Quartet”, që shënon rikthimin e kolektivit kreativ Parasite 2.0 në Shqipni. Pas projektit të tyne në vitin 2019, kur studioja e arkitekturës dhe dizajnit me bazë në Milano u ftu me rikonceptu hapësinën e brendshme të galerisë, “Seaside Quartet” sjell një instalacion ku objektet dhe tingulli bashkëveprojnë për me kriju një “hapësinë të gjallë.” Sipas organizatorit, “ekspozita buron nga një dialog i vazhdueshëm mes Parasite 2.0 dhe kuratorit Elian Stefa, i ndërtuar mbi një pasion të përbashkët për muzikën dhe hapësirat kolektive që aktivizohen përmes tingullit. Nga xhazi i lirë te komunitetet rave dhe sistemet DIY të zërit, muzika (dhe mjetet që mundësojnë përhapjen e saj) shihet si një pjesë përbërëse e arkitekturës, me aftësinë për të gjeneruar hapësira dhe situata.” Koncept intrigues! Nëse jeni në jug, ekspozitën e keni nga 02.08 deri 16.09.
Me lexu: Novela grafike “Një takim me vetvetën” nga Fumio Obata / Botume nga Pro Arte Institute, Prishtinë
Qe një libër i mirë veror, edhe ato një strip i vizatum nga autori Fumio Obata me titull “Një takim me vetvetën” (botume nga Pro Arte, me përkthim shqip nga Gazmend Bërlajolli). Ngjarja ka të bajë me Jumiko, një japoneze e re që osht bajtë me jetu në Londër, ku punon si dizajnere edhe osht e dashunume me një anglez. Vendlindja në Japoni i doket gjithnjë e ma e largët deri sa ta merr një telefonatë, kur vëllau i Oregon se i ka vdekë baba në një aksidens. Jumiko kthehet në Japoni, ku ballafaqohet me andrra të çuditshme të mbushuna me teatër tradicional, varrimin e babës me rituale precize budiste edhe përballë familjarëve të cilët s’e kanë pa qe 10 vjetë. Kjo novelë e vizatume e ka vizatimin tepër delikat dhe intim edhe tema e autorit Fumio Obata, që eksploron peshën e randë të pritshmërive prindërore dhe konfliktin e përkatësisë masi që jeton në azil, doket shumë e afërt edhe me neve shqiptarëve. Lexim i lehtë veror, ama me domethanie të thellë si deti që indan kontinentet mes vendit ku lindim dhe ku na çon jeta me punu.
Mu ul: Karriga “Boro” / Studio Ochre, Prishtinë
Me shpjegu krejt teknikisht, Boro osht karrigë e kompozume nga pesë shtresa druni, dy nga të cilat janë mbështetese të shpinës, dhe tri tjera përbajne pjesen e uljes. Sipas arkitektave/dizajnerave, “karrika osht e inspirume nga Pallati i Rinisë, dhe qëndron si nje tribut per te kalumen ne dialog me te tashmen”. Na e përzgjodhem me rekomandu se rrallëherë sheh prodhime vendore në dizajni i enteriereve që doken super nga dizajni fillestar e deri te finishi. Ndoshta nuk osht karrika ma e rahatshme me nejt me orë të tana tu lexu në Bibliotekë Kombëtare, po gjithsesi se po doket si një centerpiece i mirë në çfarëdo dhome. Super punë, super e bukur.
Marrë nga Suzanne Podcast/Katror.info
