Thjerrëzat e ujit, një bimë e pasur me proteina dhe miqësore me mjedisin, janë tashmë të miratuara zyrtarisht si perime në Evropë. Ky hap i rëndësishëm mund të ndihmojë në tranzicionin drejt proteinave bimore dhe sigurinë ushqimore globale. Megjithatë, për t’u bërë pjesë e dietës së përditshme, ato duhet të pranohen nga prodhuesit dhe konsumatorët.
Nga bima ujore në pjatën tuaj
Shumë njerëz i njohin thjerrëzat e ujit si duckweed, bimët e vogla jeshile që rriten me shpejtësi në ujëra të qeta. Edhe pse konsumohen gjerësisht në Tajlandë dhe disa vende të Azisë, ato ende nuk janë bërë pjesë e dietës perëndimore. Megjithatë, kjo mund të ndryshojë, shkruan Good News Network, përcjell Katror.info.
Studiuesja Dr. Ingrid van der Meer nga Wageningen Plant Research ka studiuar këto bimë për më shumë se një dekadë. “Ato rriten jashtëzakonisht shpejt, mund të kultivohen në ambiente të kontrolluara dhe përmbajnë sasi të larta proteinash,” shpjegon ajo. “Përse nuk po i konsumojmë më shumë?”
Një superushqim i qëndrueshëm
Thjerrëzat e ujit janë një nga perimet më të qëndrueshme për të ardhmen.
“Ato rriten në ujë, nuk kërkojnë shumë lëndë ushqyese dhe mund të kultivohen në sera ose ferma vertikale duke përdorur ujin në mënyrë shumë efikase,” thotë Van der Meer.
Ndryshe nga të mbjellat tradicionale, thjerrëzat e ujit nuk kanë nevojë për tokë bujqësore, gjë që i bën ideale për bujqësinë urbane. Ato shumohen shpejt, duke dyfishuar masën e tyre çdo tre ditë dhe mund të prodhojnë të ndryshme, thjerrëzat e ujit janë përdorur në supa, gjellë, ravioli dhe pesto, ku kanë marrë vlerësime pozitive nga pjesëmarrësit. Kjo tregon se ato mund të përshtaten lehtësisht në kuzhina të ndryshme dhe të frymëzojnë kuzhinierët për receta të reja.
Sfida e miratimit dhe prodhimit në treg
Pavarësisht potencialit të tyre, thjerrëzat e ujit kanë hasur në pengesa të mëdha ligjore para se të miratoheshin në Bashkimin Evropian. Autoriteti Evropian për Sigurinë Ushqimore (EFSA) i klasifikoi ato si një “ushqim i ri”, që kërkonte studime të gjera shkencore dhe miratim rregullator përpara se të dilnin në treg.
Van der Meer dhe ekipi i saj në Wageningen Research përgatitën një dosje të detajuar për të dëshmuar sigurinë e tyre, me mbështetjen e Wellcome Trust në Londër dhe fondacionit Goeie Grutten. Në vitin 2021, EFSA miratoi konsumimin e llojit Wolffia, i cili përdoret tradicionalisht në Tajlandë. Së fundmi, edhe varieteti Lemna është miratuar, duke i hapur rrugë konsumit më të gjerë në Evropë.
A do të bëhen thjerrëzat e ujit pjesë e dietës evropiane?
Tani që barriera ligjore është kaluar, sfida tjetër është prodhimi në shkallë të gjerë. Aktualisht, BE-ja nuk ka ferma të mëdha të specializuara për thjerrëzat e ujit, por vende të tjera po ecin përpara. Në Izrael, ato tregtohen si “havjar i gjelbër”, ndërsa një startup në SHBA, i themeluar nga dy sipërmarrës holandezë, po zhvillon metoda për të nxjerrë proteina nga këto bimë.
Që nga viti 2022, Universiteti i Wageningen ka nisur projekte për të bashkuar aktorë të industrisë dhe për të eksploruar metodat më të qëndrueshme të kultivimit, si fermat vertikale. Qëllimi është që thjerrëzat e ujit të integrohen në produkte të zakonshme ushqimore—qoftë të freskëta, të ngrira apo të përfshira në makarona, djathë, smoothie dhe zëvendësues të mishit.
Konsumatorët, faktor kyç për suksesin
Pavarësisht avantazheve të tyre, gjithçka varet nga gatishmëria e konsumatorëve për t’i përfshirë në dietën e tyre. “Nëse njerëzit nuk i konsumojnë, atëherë ky projekt nuk do të vazhdojë,” thekson Van der Meer.
Për të testuar reagimin e publikut, Wageningen Food & Biobased Research realizoi sondazhe dhe degustime me mbi 1,000 persona. Fillimisht, kishte skepticizëm, por pas disa ditësh, pjesëmarrësit i vlerësuan thjerrëzat e ujit po aq shumë sa spinaqin-madje disa preferuan supën me thjerrëza uji ndaj asaj me spinaq.
Megjithatë, sfida më e madhe mbetet për industrinë ushqimore: a duhet të presin kompanitë për interesin e konsumatorëve apo duhet të jenë ato që e promovojnë këtë produkt të ri?
Një gjë është e sigurt—nëse thjerrëzat e ujit fitojnë popullaritet me të njëjtin ritëm që rriten, ato shumë shpejt mund të bëhen një ushqim i zakonshëm në tryezat evropiane. /Katror.info
Përgatiti:
