Një anije lundron ngadalë mes dy mureve shkëmborë tepër të ngushtë, duke kaluar përmes një vije uji të hapur në mënyrë artificiale. Pak centimetra ndajnë mjetin lundrues nga secili shpat, ndërsa pasagjerët në bord mrekullohen me këtë vepër inxhinierie.
Udhëtimet e para përmes Kanalit të Korinthit, një prej veprave infrastrukturore më domethënëse që ka parë njerëzimi, janë kryer në vitin 1893, por ideja për ndërtimin e tij është dhënë prej 2,500 vitesh.
Kanali çan përmes një rripi të ngushtë toke në Korinth, që lidh Detin Jon me atë Egje, duke e kthyer gadishullin e Peloponezit praktikisht në një ishull e duke krijuar një rrugë detare kalimi që ka transformuar lundrimin në Europën e jugut.
Mundesh me e lexu edhe…
Kalimi përmes këtij kanali u kursen anijeve 321 kilometra duke bërë të mundur arritjen e porteve shumë më shpejt. “Ka qenë një sipërmarrje tepër sfiduese”, thotë për CNN George Zouglis, menaxher i përgjithshëm i kompanisë që operon kanalin. “Pa dyshim ka qenë një prej arritjeve më të mëdha inxhinierike të kohës”.
Sot kanali është një destinacion mjaft popullor, i dyti më i vizituar në Greqi në ditët e sotme, sipas Zouglis. Sipas shifrave zyrtare, rreth 12 mijë anije turistike dhe tregtare nga 60 vende të ndryshme kalojnë çdo vit përmes kanalit.
Momentalisht ai është mbyllur për punime. Zakonisht kanali qëndron i hapur 24 orë në ditë, përveç se të martave në orarin 6:00-18:00, kur kryhen punime mirëmbajtjeje. Anije të ndryshme, si ato që kalojnë peshën prej 800 tonësh, apo ato që mbajnë mallra të rrezikshme, duhet të kalojnë përmes kanalin me varka ndihmëse.
Njeriu i parë i cili besohet se ka artikuluar idenë e hapjes së një kanali aty është Perianderi, një prej 7 të moçmit e Greqisë së Lashtë dhe sundues i Korinthit në shekullin VII para erës sonë.
Përgjatë shekujve, disa perëndorë romakë, përfshi edhe Çezarin dhe Caligula-n, besohet se kanë menduar të ndërmarrin këtë nismë. Por puna nisi vetëm në vitin 67 pas lindjes së Krishtit, kur Perandor i Romës ishte Nero. Historianët thonë se ishte vetë Perandori që nguli “gozhdën” e parë.
Më pas ishin bizantinët dhe venedikasit që menduan të hapnin kanalin, por gjithmonë zbatimi i projektit ngecte. Ideja rifilloi të qarkullonte pas Pavarësisë së Greqisë nga Perandoria Osmane në vitin 1821, por shteti i ri nuk e përballonte dot nga ana financiare zbatimin e projektit.
Sidoqoftë, hapja e Kanalit të Suezit në vitin 1869 e riktheu edhe një herë në qendër të vëmendjes projektin, që nisi zyrtarisht në 23 prill 1882. Përgjatë 11 viteve, rreth 12 milionë metra kub dhe do të gërmoheshin aty dhe do të krijohej një kanal 8 metra i thellë dhe 6343 metra i gjatë dhe vetëm 24 metra i gjerë.
Në total, rreth 2,500 vetë punuan për të realizuar projektin, me makineri të importuara nga Franca. Përurimi u bë më 25 korrik 1893 e që prej asaj kohe kanali ka operuar pa ndërprerje. Në disa raste rrëshqitjet e dherave kanë ndërprerë qarkullimin e anijeve, por gjithmonë kanali është rihapur.
Për të përfituar edhe më shumë nga turizmi, grekët tani po mendojnë të hapin një muze digjital ku do të shfaqen relikte dhe artefakte që pasqyrojnë historinë e gjatë të kanalit. Muzeu parashikohet të hapet në vitin 2024 dhe në të do të ketë edhe fotografi historike, vepra arti dhe dokumente e makineri që janë përdorur në dekadat e para të operimit të kanalit.
Përgatiti:
