Flakët e kripës higroskopike (tërheqëse të ujit) i janë bashkangjitur një avioni në Aeroportin Ndërkombëtar Al Ain përpara një fluturimi të mbjelljes së reve të drejtuar nga Qendra Kombëtare e Meteorologjisë.
Emiratet e Bashkuara Arabe kanë udhëhequr përpjekjet për mbjelljen e reve dhe rritjen e reshjeve, të cilat mbeten mesatarisht në më pak se 100 milimetra në vit.
Ndërsa një aeroplan me dy turboprop ngrihet nën diellin e djegur të shkretëtirës me dhjetëra bombola kripe të bashkangjitura në krahët e tij, zyrtari meteorologjik i Emirateve të Bashkuara Arabe, Abdullah Al Hammadi skanon hartat e motit në ekranet e kompjuterëve për formacione resh.
Në 9000 këmbë mbi nivelin e detit, avioni lëshon flakë kripe në retë e bardha më premtuese, duke shpresuar të shkaktojë reshje shiu.
“Mbjellja e reve kërkon praninë e reve me shi, dhe ky është një problem pasi ato nuk janë gjithmonë të pranishme,” tha zoti Al Hammadi, kreu i operacioneve për shtimin e shiut në Qendrën Kombëtare të Meteorologjisë në Emiratet e Bashkuara Arabe.
Emiratet e Bashkuara Arabe, të vendosura në një nga rajonet më të nxehta dhe më të thata në tokë, kanë udhëhequr përpjekjet për të mbjellë retë dhe për të rritur reshjet, të cilat mbeten mesatarisht në më pak se 100 milimetra në vit. Efektet e ndryshimeve klimatike, të kombinuara me një popullsi në rritje dhe ekonomi që diversifikohet në turizëm dhe zona të tjera, kanë rritur kërkesën për ujë në Emiratet e Bashkuara Arabe. Vendi është mbështetur në impiantet e shtrenjta të shkripëzimit që përdorin ujin e detit. Zyrtarët thonë se ata besojnë se mbjellja e reve mund të ndihmojë.
Shkencëtarët në Abu Dhabi kombinojnë shkrepjen e flakëve të kripës higroskopike ose tërheqëse nga uji me lëshimin e nanogrimcave të kripës, një teknologji më e re, në retë për të stimuluar dhe përshpejtuar procesin e kondensimit dhe shpresojnë të prodhojnë pika aq të mëdha sa të bien më pas si shi.
“Mbjellja e reve rrit normat e reshjeve me afërsisht 10 për qind deri në 30 për qind në vit… Sipas llogaritjeve tona, operacionet e mbjelljes së reve kushtojnë shumë më pak se procesi i shkripëzimit,” tha zoti Al Hammadi.
Vende të tjera në rajon, përfshirë Arabinë Saudite dhe Iranin, kanë njoftuar plane të ngjashme pasi përballen me thatësira historike. Edward Graham, një meteorolog në Universitetin e Malësive dhe Ishujve në Britani, tha se kripa e përdorur në mbjelljen e reve në Emiratet e Bashkuara Arabe nuk dëmton mjedisin.
“Për sa i përket gjurmëve të karbonit, aeroplanët që fluturojnë lart në re janë thjesht aeroplanë të vegjël, kur krahasohen me miliarda makina në planet dhe aeroplanët e mëdhenj që bëjnë udhëtime ajrore ndërkombëtare çdo ditë, pra kemi të bëjmë vetëm me një pikë uji në Oqean”, shtoi ai.
Pilotët e vendosur në aeroportin Al Ain të Emirateve të Bashkuara Arabe duhet të jenë gati për t’u ngritur në një moment, duke fluturuar mbi shkretëtirën e kuqërremtë përpara se ta drejtojnë avionin e tyre në retë që gjenden në ekranet e meteorologëve.
“Mbjellja e reve konsiderohet sfida e dytë më e vështirë për pilotët,” tha piloti Ahmed Al Jaberi. “Kur ka një re, ne përpiqemi të kuptojmë mënyrën se si duhet të hyjmë dhe të dalim nga ato dhe të shmangim stuhitë ose breshrin.”/Katror.info
Përgatiti:
