Çdo herë që pini nga shishja e ujit, po shtoni baktere, dhe gjatë një dite, ato mund të shumohen në miliona.
Ja çfarë thonë shkencëtarët për atë që mund të bëni në lidhje me këtë
Carl Behnke gjithmonë kishte qenë kurioz në lidhje me pastërtinë e shisheve të tij të ujit të ripërdorshëm. Kur futi disa peceta letre brenda dhe i fshiu rreth, ai pati një tronditje.
“Pecetat ishin të bardha deri sa i nxorra,” thotë Behnke, një ekspert i sigurisë ushqimore në Universitetin Purdue në Indiana, SHBA, shkruan BBC, përcjell Katror.info.
“E kuptova që ndjenja e rrëshqitjes që ndjeja në brendësi të shishes nuk ishte për shkak të materialit, por për shkak të grumbullimit të baktereve”, shton ai.
Hapi tjetër i tij ishte të krijonte një studim. Behnke dhe kolegët e tij ndaluan kalimtarët në një korridor në Purdue dhe u kërkuan atyre të huazonin shishjet e ujit për t’i përdorur në kërkimin e tyre – për të verifikuar sa të pastra ishin.
“Një gjë që ra në sy nga ky projekt ishte numri i njerëzve që nuk donin të dinin rezultatet,” kujton Behnke.
“Në thelb, ata e dinin që zakonet e tyre të pastrimit ishin të dobëta ose joekzistente – diçka që të dhënat e konfirmuan më vonë”, tregon ai.
Rezultatet konfirmuan se ato shishe ishin plot me baktere.
Tregu global i shisheve të ujit të ripërdorshëm kishte një vlerë prej rreth 10 miliardë dollarë në vitin 2024. Një studim mbi punonjësit italianë të shëndetësisë sugjeron se gjysma e tyre përdorin shishe të ripërdorshme, ndërsa kërkime të tjera që përfshinin studentë të universiteteve tregojnë se ndoshta midis 50% dhe 81% e pjesëmarrësve përdorin këto enë për pije.
Por, ndërkohë që ato ndihmojnë njerëzit të qëndrojnë të hidratuar, pirja e ujit nga shishja e ujit rregullisht, dhe marrja e saj kudo që shkojmë, mund të paraqesë gjithashtu rreziqe për shëndetin. Pra, a duhet t’i braktisim ato, apo mund të menaxhojmë këto rreziqe?
Çfarë ndodhet brenda shisheve të ripërdorshëme të ujit ?
Edhe pse uji nga kuzhina jonë është zakonisht i sigurt për t’u pirë, ai nuk është i lirë nga organizmat mikrobikë.
“Prandaj, nëse e lini ujin në shishen tuaj për disa ditë, kjo mund të nxisë rritjen e baktereve”, shpjegon Primrose Freestone, profesoreshë në mikrobiologji klinike në Universitetin e Leicester, në Mbretërinë e Bashkuar.
“Bakteret që mund të shkaktojnë infeksione te njeriu rriten në temperaturën rreth 37°C (98°F)”, thotë Freestone, por mund të shumohen gjithashtu në temperaturën e dhomës, rreth 20°C (68°F).
“Sa më shumë që të mbetet uji në një shishe në temperaturën e dhomës, aq më shumë baktere do të rriten,” thotë ajo.
Megjithatë, ndërsa disa nga aktivitetet bakteriale në shishe mund të vijnë nga uji vetë, shumica e kontaminimit është futur nga përdoruesi. Pavarësisht nëse e merrni shishen në punë, palestër, ose thjesht e mbani në shtëpi, jashtë shishes do të grumbullohen shumë mikroba.
“Këto mikrobe transferohen lehtësisht në përmbajtjen e shishes, së bashku me bakteret që mund të transferohen nga goja çdo herë që pini një gllënjkë”, shpjegon Freestone.
“Përdoruesit e shisheve të ujit që nuk lajnë duar rregullisht do të zbulojnë gjithashtu se shishat e tyre mund të mbajnë baktere si E. coli. Bakteret që lidhen me jashtëqitjet, si E. coli, mund të vijnë nga duarët tanë dhe të përfundojnë te buzët tona nëse nuk jemi të kujdesshëm me higjienën e tualetit,” thotë ajo.
Dhe mund të transmetojmë ose kapim viruse duke ndarë shishe uji me të tjerë. Sëmundjet si norovirusi mund të kalohen lehtësisht në këtë mënyrë.
Njerëzit zakonisht kanë midis 500 dhe 600 lloje të ndryshme bakteresh që jetojnë në gojën e tyre, thotë Freestone. “Ajo që nuk është domosdoshmërisht e dëmshme për ju nuk është gjithmonë e njëjtë për të tjerët. Mund të mbani një infeksion dhe të mos e kuptoni, sepse sistemi ynë imunitar është kaq i aftë të na mbrojë,” shton ajo.
“Një mënyrë tjetër që mund të nxisni rritjen e baktereve në shishen tuaj është duke futur diçka tjetër përveç ujit të freskët në to. Pijet që ju ushqejnë gjithashtu ushqejnë mikrobet kështu që çdo pije që përmban sheqer, për shembull, mund të nxisë rritjen e baktereve ose mykut të pranishëm në shishen tuaj”, thotë Freestone.
“Çdo gjë përveç ujit është një parajsë për bakteret dhe kërpudhat, veçanërisht shakes proteine,” thotë ajo.
“Nëse keni lënë qumësht në një gotë për disa orë, mund ta keni vënë re që lë të mbetet një film i hollë në gotë kur e hidhni atë. Bakteret ndodhin që të adhurojnë këtë film”, shton Freestone.
Si mund të na ndikojnë këto baktere?
Ne jemi të rrethuar nga baktere në dheu, ajër dhe trupat tanë, por është e rëndësishme të kujtojmë se shumica e baktereve janë të padëmshme ose madje të dobishme.
Uji i kontaminuar me baktere si E. coli mund të shkaktojë diarre dhe të vjella, por jo gjithmonë. E. coli përbën një grup të gjerë bakteresh që gjenden natyrshëm në mjedisin e jashtëm, por gjithashtu janë pjesë e florës normale të zorrëve të njeriut. Ato bëhen patogjene domethënë, fitojnë veti që i bëjnë të dëmshme dhe vetëm atëherë mund të shkaktojnë sëmundje.
Behnke dhe kolegët e tij sugjerojnë gjithashtu që përdorimi i një lavastoville me cikël sterilizimi mund të jetë qasja më e efektshme.
Megjithatë, përfundimi i studimit sugjeron se këto rezultate mund të jenë ndikuar nga fakti që studiuesit janë mbështetur në vetë-raportimin e pjesëmarrësve për zakonet e tyre të pastrimit, dhe është e mundur që ata të kenë ndryshuar përgjigjet e tyre për të dukur më të pranueshëm shoqërisht.
Studimi gjithashtu zbuloi se shishet që përmbanin çaj, kafe ose lëng ishin më të kontaminuara se shishet që përmbanin vetëm ujë.
Për Freestone, pastrimi i shisheve të ujit rregullisht dhe siç duhet është mënyra e vetme për t’u siguruar që nuk po konsumoni baktere të dëmshme së bashku me ujin tuaj. Edhe nëse uji në të është i sterilizuar, ajo thotë se pështyma juaj do të përfundojë në shishe, së bashku me nivele tjera të lëndëve ushqyese, me të cilat ushqehen bakteret.
“Pastrimi i shisheve tuaj me ujë të ftohtë nuk është i mjaftueshëm, sepse kjo nuk do të largojë biofilmat shtresën e ngjitshme të baktereve që mund të grumbullohet në sipërfaqen e brendshme të shishes, e cila krijon një mjedis të përsosur për rritjen e baktereve”, thotë Freestone.
Freestone rekomandon pastrimin e shisheve të ujit të ripërdorshëme me ujë të ngrohtë (mbi 60°C (140°F) pasi kjo temperaturë vret shumicën e patogjenëve), dhe përdorimin e lëngut pastrues – duke e rrotulluar rreth dhe lënë shishen për 10 minuta para se ta shpërlani mirë me ujë të ngrohtë.
Pastaj, lejojeni shishen të thahet natyrshëm, është mënyra më e mirë për të shmangur grumbullimin e baktereve, sepse mikroorganizmat preferojnë mjedise të lagështa.
Ju duhet ta pastroni shishen tuaj kështu pas çdo përdorimi – ose të paktën disa herë në javë, thotë Freestone. Dhe kurrë mos prisni deri sa të fillojë të ketë erë, ajo paralajmëron.
“Pasi shishja juaj të fillojë të ketë erë, keni arritur në një pikë ku duhet ta hidhni atë,” thotë ajo.
Pasi të keni një shishe të pastër, Freestone shton, kujdesuni të lani duarët para se ta prekni atë.
Shishjet më higjienike janë thjesht ato që janë më të lehta për t’u pastruar. Behnke, për shembull, tani është një përdorues i reformuar i shisheve të ujit. Ai i pastron dhe i lë të thahet ajrosur çdo javë duke përdorur një sprej për heqjen e baktereve. /Katror.info
Burimi: BBC
Përktheu dhe përshtati: Katror.info
Përgatiti:
