Evropa tashmë në këtë shekull kërcënohet me një humbje të konsiderueshme të përparësive që pyjet evropiane u ofrojnë njerëzve dhe natyrës, përfundon një studim i ri, i publikuar në Global Environmental Change. Megjithatë, hulumtimi zbulon gjithashtu se këto humbje mund të zvogëlohen, por jo plotësisht të ndalen, me mbjelljen strategjike të pemëve.
Studimi thotë se “shërbimet e ekosistemeve” të ofruara nga pyjet, si mbrojtja e tokës apo furnizimi me ushqim, do të ulen mesatarisht me 15% deri në fund të këtij shekulli sipas një skenari të moderuar të emetimeve. Këto humbje mund të zbuten pjesërisht nëse i kushtohet më shumë vëmendje llojit të pemëve të mbjella në të gjithë kontinentin, përfundon studimi. Megjithatë, studimi thotë se Mesdheu do të vazhdojë të shohë humbje të mëdha të aseteve kryesore pasi kushtet po bëhen më të thata këtë shekull, shkruan Katror.info.
Pyjet ofrojnë një gamë të gjerë përfitimesh për njerëzit dhe mjedisin. Disa prej tyre janë të drejtpërdrejta, si druri për karburant dhe ndërtim. Të tjerat janë indirekte, siç është mbrojtja e tokës nga erozioni. Sipas Agjencisë Evropiane të Mjedisit, rreth 10% e emetimeve vjetore të gazeve serrë në BE absorbohen dhe ruhen në tokë pyjore dhe pemë.
Por ndryshimi i klimës i ka bërë tashmë pyjet e Evropës më të prekshme. Ai zbuloi se ruajtja e karbonit, ruajtja e biodiversitetit dhe shërbimet e tjera kyçe mund të kërcënohen seriozisht në të ardhmen për shkak të ndikimit të ndryshimeve klimatike. Nxehtësia ekstreme dhe përmbytjet do të bëhen më të shpeshta në Evropë gjatë dekadave të ardhshme, me një sërë ndikimesh në shërbimet pyjore, sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC).
Një studim i ri shqyrton tre strategji të menaxhimit të pyjeve që synojnë reduktimin ose kthimin e humbjes së përfitimeve që ofrojnë pyjet. Strategjia e parë merr mostra të specieve të rastësishme për të zëvendësuar ato të humbura. Tjetra zgjedh kompromiset që maksimizojnë një shërbim specifik të ekosistemit, siç është mbrojtja e tokës. Strategjia e tretë identifikon speciet që ofrojnë rezultatin më të mirë të përgjithshëm për të gjitha shërbimet.
Studiuesit përdorën hartat e shpërndarjes së specieve nga një grup të dhënash që ata zhvilluan më parë të quajtur EU-Trees4F. Këto të dhëna përmbajnë shpërndarjen potenciale aktuale dhe të ardhshme të 66 llojeve të pemëve në Evropë sipas rrugëve të ndryshme të emetimit dhe mundësive të shpërndarjes së specieve. Këto specie variojnë nga gështenja, te pisha dhe panja.
Parashikimet e ardhshme vlerësojnë përhapjen e specieve sipas një skenari në të cilin pemët shpërndahen natyrshëm vetë, dhe një tjetër në të cilin njerëzit i ndihmojnë ato të përhapen në më shumë zona ku klima u përshtatet atyre. Çdo strategji vlerësohet kundrejt dy rrugëve të ardhshme të emetimeve: një skenar i moderuar i shkarkimeve dhe një skenar i emetimeve shumë të larta.
Studiuesit kanë modeluar kombinime të ndryshme “optimale” të llojeve të pemëve në një pyll për të maksimizuar përfitimet që mund të ofrojnë. Në secilin skenar, studiuesit zbulojnë se zëvendësimi i specieve të pemëve të humbura në vend me ato që janë më të përshtatshme për kushtet e ardhshme klimatike mund të zvogëlojë rënien e shërbimeve të ekosistemit, krahasuar me skenarët pa një “migrim të asistuar” të tillë.
Studimi vlerëson se në një skenar të moderuar të emetimeve, shërbimet e ofruara nga pyjet do të ulen mesatarisht me 15% në Evropë deri në fund të këtij shekulli, pa ndërhyrjen njerëzore. Ky reduktim mund të arrijë deri në 52% në Mesdhe. Me ndihmën e strategjive të migrimit të pemëve – duke lëvizur speciet e pemëve në zona ku mund të mos jenë rritur më parë – këto humbje mund të reduktohen në një mesatare prej 10%, thotë studimi. Megjithatë, ai zbulon se shërbimet e ekosistemit do të vazhdojnë të bien me rreth një të tretën në rajonin e Mesdheut deri në fund të këtij shekulli, edhe me ndërhyrjen njerëzore.
Temperaturat më të larta dhe më pak reshje shiu do ta bëjnë Mesdheun më të thatë në të ardhmen, sipas IPCC. Ngrohja prej 2 gradë Celsius ose më shumë do të çojë gjithashtu në një rritje të thatësirave dhe zjarreve në të gjithë rajonin, i cili përfshin të gjithë Greqinë, Maltën dhe Qipron dhe pjesë të Francës, Portugalisë, Italisë dhe Spanjës.
Studimi zbulon se ky rajon do të përfitojë më pak nga migrimi i asistuar i pemëve në vitet e ardhshme krahasuar me pjesët e tjera të Evropës.
Studimi arrin në përfundimin se kuadri i tij “mund të shërbejë si një themel i bazuar në shkencë për vendimmarrje” dhe mund të ndihmojë në informimin e planeve mjedisore dhe të biodiversitetit të BE-së, siç është premtimi i BE-së për të mbjellë 3 miliardë pemë në kontinent deri në vitin 2030.
/katror.info/
Përgatiti:
